Θα ήθελα εκ μέρους του Κ.Σ. της ΕΔΟΝ να χαιρετίσω την διοργάνωση του σημερινού συμποσίου από την Παγκύπρια Ενιαία Οργάνωση Μαθητών και να εκφράσω την βεβαιότητα ότι αυτό το συμπόσιο θα αποτελέσει ένα ακόμη σημαντικό βήμα διεκδίκησης, πάλης και νέων επιτυχιών.
Θα ήταν παράλειψη μου να μην αναφερθώ στην εισηγητική μου ομιλία στα 55 χρόνια δράσης, προσφοράς και αγώνων της ΠΕΟΜ, που φέτος συμπληρώνονται.
55 χρόνια στην πρωτοπορία των αγώνων, στην καλλιέργεια της αυτογνωσίας, της συνεργασίας, της αλληλεγγύης και της κοινωνικής δικαιοσύνης. 55 χρόνια μπροστάρηδες και δημιουργοί. 55 χρόνια καθοδηγητές και καινοτόμοι.
Με αφορμή τα 55χρονα της ΠΕΟΜ, εύχομαι από καρδιάς κάθε καλό στην ΠΕΟΜ, συνεχίζοντας πιο σκληρά τον αγώνα της για την απαλλαγή της πατρίδας μας από την κατοχή και την επανένωσή της.
Το σύνθημα «Πρώτοι στα μαθήματα, πρώτοι στους αγώνες» αποδεικνύει την ωριμότητα και ποιότητα των μαθητών μας. Ένα σύνθημα που κάνετε πράξη με την καθημερινή σας δουλειά και δράση. Ένα σύνθημα που σας καθοδηγεί και σας εμπνέει. Όπως σας εμπνέουν οι αγώνες σας, οι διεκδικήσεις και οι επιτυχίες που έχετε κερδίσει. Είμαστε περήφανοι για σας. Περήφανοι για την ιστορία της ΠΕΟΜ, περήφανοι για το οργανωμένο μαθητικό κίνημα της Κύπρου. Σας συγχαίρω θερμά.
Είστε το πιο αγνό, αυθεντικό, επαναστατικό κομμάτι της κοινωνίας. Αυτοί είστε και αυτοί να παραμείνετε. Αγωνιστές και μαχητές της ζωής. Αυτό που κάνετε να συνεχίζετε να το κάνετε με το ίδιο πάθος και ζήλο και με την ίδια αποφασιστικότητα.
Όραμα μας είναι ένα σχολείο που θα προωθεί την καλλιέργεια των πανανθρώπινων αξιών και ιδανικών, για την γλώσσα, τον πολιτισμό και τον σεβασμό στη διαφορετικότητα που χαρακτηρίζει την κυπριακή κοινωνία. Αγωνιζόμαστε για ένα σχολείο που θα προάγει την κριτική σκέψη, θα καλλιεργεί τις δεξιότητες και τις ικανότητες του κάθε μαθητή και θα προσφέρει γνώσεις σε όλες τις επιστήμες. Δεν πρέπει κανένας νέος να μείνει μακριά από αυτές τις διαδικασίες και ουσιαστικά να είναι αμέτοχος στην πρόοδο και ανάπτυξη, αμόρφωτος και περιθωριοποιημένος.
Μέρος του οράματος μας είναι ένα ανθρωποκεντρικό σχολειό, πολυπολιτισμικό και διαπολιτισμικό που θα βάζει στο επίκεντρο του τον μαθητή και τις ανάγκες του. Γιατί, όπως πολύ σωστά έχει λεχθεί, η παιδεία είναι η καλύτερη επένδυση για το μέλλον ενός τόπου. Ιδιαίτερα μάλιστα όταν διατηρεί τον ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα της και προετοιμάζει τα παιδιά και τους νέους για τη ζωή.
Η παιδεία είναι η βάση της σπονδυλικής στήλης του κάθε κράτους και του κάθε λαού. Είναι γι αυτό το λόγο που απαιτείται ένα σχολείο πιο ανοικτό, πιο ελεύθερο, πιο ευέλικτο, ένα σχολείο με τεχνολογία, ένα σχολείο πιο δημοκρατικό που επιτέλους οι μαθητές θα έχουν το ιερό δικαίωμα να συνδικαλίζονται με τις δικές τους μαθητικές παρατάξεις. Αυτό θα το συζητήσουμε πιο κάτω και θα εξηγήσουμε την αναγκαιότητα του ελεύθερου μαθητικού συνδικαλισμού.
Σημαντικότερο δε πρόβλημα για το εκπαιδευτικό μας σύστημα παραμένει ο ίδιος ο χαρακτήρας του εκπαιδευτικού μας συστήματος, ο οποίος δυστυχώς συνεχίζει να είναι βαθμοθηρικός και εξεταστικοκεντρικός. Όπως σημαντικό πρόβλημα παραμένει και η παραπαιδεία που μαστίζει την παιδεία μας. Χρόνια προβλήματα του εκπαιδευτικού μας συστήματος που συσσωρεύτηκαν μέσα στο ίδιο το εκπαιδευτικό μας σύστημα με τις πιο ακραίες, νεοφιλελεύθερου χαρακτήρα, πολιτικές που δυστυχώς κάποιοι ακλούθησαν.
Η ΕΔΟΝ, όπως και το κίνημα της Αριστεράς ευρύτερα, για πολλά χρόνια προβάλλει την ανάγκη για συνολική ριζοσπαστική–προοδευτική μεταρρύθμιση του κυπριακού εκπαιδευτικού συστήματος. Μια μεταρρύθμιση που συνεπώς ήταν επιβεβλημένη από την ίδια τη ζωή και την πραγματικότητα. Θεωρούμε τη μεταρρύθμιση του εκπαιδευτικού μας συστήματος, μια ανθρωποκεντρική, προοδευτική, ολοκληρωμένη μεταρρύθμιση, ως έναν από τους βασικούς στόχους της διακυβέρνησής. Η επίτευξη αυτού του στόχου και η εκπλήρωση του οράματός μας περνά μέσα από την υλοποίηση της Εκπαιδευτικής Μεταρρύθμισης, μιας προσπάθειας που ξεκίνησε πριν από ακριβώς πέντε χρόνια, με στόχο τον εκσυγχρονισμό και τη βελτίωση του εκπαιδευτικού μας συστήματος.
Οι συνθήκες για την υλοποίηση της έχουν πλέον ωριμάσει και η κοινωνία αναμένει την πραγματοποίηση του μεγάλου ποιοτικού άλματος στη δημόσια δωρεάν εκπαίδευση, η οποία παίρνει σάρκα και οστά. Είναι γεγονός ότι όλα κινούνται γύρω από την Εκπαιδευτική Μεταρρύθμιση που πλέον βρίσκεται σε πορεία υλοποίησης. Με τη δική μας καθοριστική συμβολή και στήριξη, αρκετά από τα μέτρα και τις πολιτικές αυτές είτε υλοποιήθηκαν, είτε προωθήθηκαν.
Η Κυβέρνηση Δ. Χριστόφια έχει ιδιαίτερες ευαισθησίες και δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην παιδεία μας. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι η Κύπρος είναι πρώτη σήμερα σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση σε ποσοστιαίες δαπάνες για την παιδεία επί του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Κύπρος παρουσιάζει καλές αποδόσεις στον τομέα της εκπαίδευσης και κατάρτισης. Μάλιστα η Κύπρος είναι το κράτος μέλος με το μεγαλύτερο ποσοστό πληθυσμού που έχει υψηλόβαθμη εκπαίδευση.
Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι αυτή η κυβέρνηση έκανε τόσες ριζοσπαστικές αλλαγές-τομές και πήρε τόσα προοδευτικά μέτρα που καμιά άλλη κυβέρνηση δεν είχε κάνει από την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στόχος μας βέβαια είναι η πλήρης υλοποίηση του προεκλογικού προγράμματος. Ενός Προγράμματος που κατατάσσει τους τομείς της Παιδείας και Πολιτισμού πολύ ψηλά στις προτεραιότητές του.
Αξίζει βέβαια να σημειωθεί ότι ζούμε μια οικονομική κρίση, η οποία αγγίζει όλους. Η κρίση αυτή έχει πολλές διαστάσεις. Σε αυτή την διεθνή οικονομική κρίση των τελευταίων δεκαετιών, τονίζουμε ότι αυτή η κυβέρνηση ξεπέρασε την κρίση χωρίς να μειώσει τις δαπάνες για την παιδεία ούτε και για ένα σέντ. Αντιθέτως τις έχει αυξήσει και αυτό το αποτυπώνουν με τον πιο σαφή τρόπο οι προϋπολογισμοί του Υπουργείου Παιδείας. Συγκεκριμένα για το 2009 αυξήθηκε σημαντικά (κατά 12,5%), όσο και για το 2010 (κατά 3,5%). Επίσης ο τακτικός προϋπολογισμός από 811,9 εκατομμύρια ευρώ το 2010 ανέρχεται στα 855,7 εκατομμύρια ευρώ για το 2011. Παρουσιάζεται δηλαδή αυξημένος κατά 43,8 εκατομμύρια ευρώ, ποσοστό 5,4%. Στους προϋπολογισμούς του 2011 περιλαμβάνεται πρόνοια για ξεχωριστό κονδύλι για την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση ύψους 5 εκατομμυρίων ευρώ.
Θεωρώ πολύ σημαντικό να αναφέρουμε τα σημαντικότερα μέτρα για την αναβάθμιση της Παιδείας στα πλαίσια της Εκπαιδευτικής Μεταρρύθμισης που έχουν υλοποιηθεί ή συνεχίζεται η υλοποίηση τους.
-Διαμόρφωση νέων αναλυτικών προγραμμάτων: Μια τεράστια προσπάθεια η οποία έχει ολοκληρωθεί για τον εκσυγχρονισμό του περιεχομένου της εκπαίδευσης. Μια ριζοσπαστική αλλαγή, αφού στα 50 χρόνια της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι η πρώτη φορά που αναπτύσσεται ενιαίο Αναλυτικό Πρόγραμμα από την Προδημοτική μέχρι και το Λύκειο.
-Πρόγραμμα κατά της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου, της σχολικής αποτυχίας και της παραβατικότητας σε Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας.
-Πρόγραμμα Προϋπηρεσιακής Κατάρτισης για Υποψήφιους Εκπαιδευτικούς Μέσης Εκπαίδευσης.
-Διαμορφώθηκε για πρώτη φορά ολοκληρωμένη πολιτική για την ένταξη των αλλόγλωσσων μαθητών στο εκπαιδευτικό μας σύστημα, με τη διοργάνωση τμημάτων ταχύρρυθμης εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας, την έκδοση οδηγού υποδοχής σε διάφορες ξένες γλώσσες και την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών
-Ενδοϋπηρεσιακή Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Μέσης Εκπαίδευσης.
-Υλοποιήθηκε η δέσμευση για μείωση των μαθητών κατά τμήμα από 30 σε 25 σε όλες τις τάξεις.
-Παραχωρήθηκε και επεκτάθηκε φέτος και στα ιδιωτικά σχολεία η χορηγία σε όλους τους μαθητές της Β’ Γυμνασίου για την αγορά φορητού ηλεκτρονικού υπολογιστή.
-Εφαρμόστηκε ο θεσμός του σχολικού λεωφορείου και μάλιστα το κόμιστρο είναι δωρεάν.
-Αυξήθηκαν σημαντικά τα κονδύλια για την αναβάθμιση της υλικοτεχνικής υποδομής των σχολείων.
-Εφαρμόζεται ολοκληρωμένο σχέδιο για την αντιμετώπιση της αντικοινωνικής συμπεριφοράς στα σχολεία, το οποίο βασίζεται σε εισηγήσεις επιστημονικής επιτροπής. Στα πλαίσια εφαρμογής του σχεδίου επεκτάθηκε ο θεσμός του Υπεύθυνου Τμήματος στην Α΄ Γυμνασίου, ο αριθμός των Εκπαιδευτικών Ψυχολόγων αυξήθηκε κατά 30%, εφαρμόζεται για πρώτη φορά ο θεσμός του Σχολικού Κοινωνικού Λειτουργού, επεκτάθηκε ο θεσμός του «Ανοιχτού Σχολείου» από 4 σε 10 Δήμους και δημιουργήθηκε Μονάδα Άμεσης Παρέμβασης και Παρατηρητήριο για τη βία στο Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού.
-Δημιουργήθηκε το Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας και Αξιολόγησης.
-Η συνεχής βελτίωση και επέκταση του θεσμού του ενιαίου ολοήμερου σχολείου
-Η αναβάθμιση της ειδικής εκπαίδευσης.
-Η απάλειψη των στενά εθνοκεντρικών, μόνοπολιτισμικών και κατ’ επέκταση εθνικιστικών στοιχείων.
-Η σύγχρονη ιστορία της Κύπρου να διδάσκεται ολοκληρωμένα και αντικειμενικά.
Επίσης, στα πλαίσια της Εκπαιδευτικής Μεταρρύθμισης, στις προτεραιότητές είναι και η ενσωμάτωση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών στην εκπαίδευση. Ήδη σε αυτό τον τομέα έχουν γίνει αρκετά, αφού η τεχνολογία είναι μέρος της ζωής μας. Το Υπουργείο προχώρησε στα πιο κάτω μέτρα:
-Λειτουργία εκπαιδευτικού δικτύου
-Επέκταση Δομημένων Καλωδιώσεων των σχολείων
-Εγκατάσταση και λειτουργία διαδραστικών πινάκων
-Επιμόρφωση των εκπαιδευτικών
-Αγορά λογισμικών προγραμμάτων
-Αγορά και εγκατάσταση Ηλεκτρονικών Υπολογιστών και άλλου περιφερειακού εξοπλισμού στις σχολικές μονάδες
-Δημιουργία Εργαστηρίων Πληροφορικής και εξοπλισμένων αιθουσών για το Διαδικτυακό Σχολείο.
Με την ευκαιρία που μας δίνεται θέλω να αναφερθώ, όπως έχω ήδη τονίσει, στην εισηγητική μου ομιλία για τον ελεύθερο μαθητικό συνδικαλισμό. Ένα πάγιο αίτημα του μαθητικού κινήματος και του νεολαιίστικου που χρονολογείται. Ένα αίτημα που για πολλούς θεωρείται αυτονόητο και για άλλους μπαμπούλας. Γιατί άραγε; Ποιοι είναι αυτοί οι λόγοι, που κάποια πολιτικά κόμματα τους ενοχλεί οι μαθητές μας να αγωνίζονται για τα κεκτημένα τους, να πουν τις σκέψεις τους, τις απόψεις τους και τις προτάσεις τους; Τι τους φοβίζει; Και αν τους φοβίζει κάτι, γιατί δεν βγαίνουν δημόσια να μας το πουν; Είναι πραγματικά ντροπή για την ίδια την δημοκρατία αυτού του τόπου, από την μια να βλέπουμε κόμματα να καμώνονται για την δημοκρατία τους και από την άλλη να σχίζουν τα ιμάτια τους και να μας λεν, ότι δεν μπορεί ένας μαθητής 17 χρονών να έχει άποψη μέσα στο ίδιο το σχολείο. Δηλαδή να είναι άβουλος, να είναι υποταγμένος. Γιατί, προκειμένου, αυτό γίνεται σήμερα. Και ας μην θέλουν να το πουν. Και διερωτόμαστε αυτή είναι η δημοκρατία τους; Ας ψάξουν σε άλλες χώρες και θα δουν ότι οι νέοι έχουν δικαίωμα ψήφου από τα 16 τους χρόνια.
Είναι ασφαλώς γνωστό ότι η ΕΔΟΝ για δεκαετίες πρωτοστατεί για την κατοχύρωση του ελεύθερου μαθητικού συνδικαλισμού, επιδιώκοντας πάντοτε τη συνεργασία με το ευρύτερο νεολαιίστικο κίνημα και τις υπόλοιπες οργανώσεις νεολαίας στον τόπο μας. Η επιδίωξη μας αυτή έχει ένα και μοναδικό στόχο:
Τη δημιουργία των προϋποθέσεων, για να έχουμε ένα πιο ισχυρό, διεκδικητικό μαθητικό κίνημα το οποίο θα μπορεί να παλεύει με αποτελεσματικότητα για τα δίκαια και τα δικαιώματα της μαθητικής νέας γενιάς και του λαού μας. Είναι μέσα σε αυτά τα πλαίσια που στηρίξαμε και στηρίζουμε την οργανωμένη – συλλογική έκφραση του μαθητικού κινήματος, την Παγκύπρια και τις Επαρχιακές Συντονιστικές Μαθητών και τη δράση που αυτές αναπτύσσουν.
Έχουμε τη βαθιά εκτίμηση, ότι παρά τα όποια θετικά βήματα, που έχουν γίνει μέχρι σήμερα στην κατεύθυνση της κατοχύρωσης του ελεύθερου μαθητικού συνδικαλισμού, εντούτοις παραμένουν σοβαρά κενά με κυριότερο αυτό της ελεύθερης δράσης των μαθητικών παρατάξεων, της ελεύθερης διακίνησης ιδεών και εν κατακλείδι της κατοχύρωσης της απλής αναλογικής ως εκλογικού συστήματος για την ανάδειξη των αιρετών σωμάτων στο μαθητικό κίνημα.
Ως αποτέλεσμα αυτής της πραγματικότητας όλα αυτά τα χρόνια διαπιστώσαμε, σε όχι λίγες περιπτώσεις, να παρατηρείται μια προσπάθεια φίμωσης των μαθητικών παρατάξεων μέσα στο σχολείο με την παρεμπόδιση τους να διακινούν μέχρι και ανακοινώσεις - προσκλήσεις σε πολιτιστικές τους εκδηλώσεις. Βεβαίως δεν έλειψαν σε αρκετές περιπτώσεις και οι απειλές για επιβολή πειθαρχικών ποινών, όπως αποβολών, στην περίπτωση που οι μαθητικές παρατάξεις συνέχιζαν να δρουν οργανωμένα μέσα στα σχολεία.
Έχουμε ισχυρή άποψη ότι ανάλογα φαινόμενα θα πρέπει να τερματιστούν αμέσως. Δεν μπορεί και δεν πρέπει στον 21ο αιώνα οι μαθητικές παρατάξεις και η δράση τους να αντιμετωπίζονται ως μπαμπούλας.
Είναι άλλωστε γνωστό, ότι οι μαθητικές παρατάξεις έχουν παρουσία και δράση στο μαθητικό κίνημα για πάρα πολλές δεκαετίες και μόνο ως στρουθοκαμηλισμός θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τυχόν προσπάθεια από κάποιους παραγνώρισης αυτής της πραγματικότητας.
Από πλευράς μας ως ΕΔΟΝ, πιστεύουμε ακράδαντα ότι η κατοχύρωση της ελεύθερης δράσης των μαθητικών παρατάξεων θα συμβάλει καθοριστικά στην άνοδο της ωριμότητας των μαθητών και του μαθητικού κινήματος ευρύτερα.
Μέσα από την πολιτικό-ιδεολογική ζύμωση που θα υπάρξει αλλά και την ανάπτυξη ευρύτερης πολιτιστικής, αθλητικής και άλλης δραστηριότητας, θα προκύψει ως φυσιολογικό αποτέλεσμα η αναβάθμιση του διεκδικητικού χαρακτήρα του μαθητικού κινήματος και κατά συνέπεια η ενίσχυση του μετώπου πάλης για την επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει το σχολείο και η εκπαίδευση γενικότερα.
Με αυτές τις σκέψεις θα ήθελα να συγχαρώ την ΠΕΟΜ γι΄ αυτή της τη σημαντική πρωτοβουλία, εκφράζοντας τη σιγουριά ότι ο διάλογος που θα αναπτυχθεί και τα πορίσματα αυτού του συμποσίου, θα αποτελέσουν εφαλτήριο για την προώθηση των στόχων και των επιδιώξεων σας. Για μας 55 χρόνια ήταν μόνο η αρχή, ο αγώνας συνεχίζεται για μια ΠΕΟΜ πιο γερή και μαζική.
