Μια από τις χαμηλότερες θέσεις στην Ε.Ε. κατέγραψε η Κύπρος στο δείκτη ισότητας των φύλων για το 2023, που δημοσίευσε πρόσφατα το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων (EIGE). Συγκεκριμένα η Κύπρος κατατάσσεται στην 21η θέση λαμβάνοντας 60,7 βαθμούς - 9,5 μονάδες κάτω από τον μέσο όρο της Ε.Ε που ανέρχεται στους 70,2 βαθμούς.
Στο τομέα της εξουσίας, δηλαδή της γυναικείας συμμετοχής στο Κοινοβούλιο, στο Υπουργικό Συμβούλιο αλλά και στην Τοπική Αυτοδιοίκηση το ποσοστό που καταγράφει η Κύπρος είναι στο 30%, στοιχείο που καταδεικνύει τη μειωμένη συμμετοχή των γυναικών στην πολιτική και γενικότερα στα κέντρα λήψης αποφάσεων.
Κατά συνέπεια, συμπεραίνουμε ότι παρά την κοινωνική πρόοδο που έχει επιτευχθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο τα τελευταία εκατό χρόνια σε ότι αφορά την ισότητα των φύλων, τα δεδομένα αλλά και η ίδια η ζωή μας αποδεικνύουν ότι δεν μπορεί και ούτε πρέπει να υπάρχει καμία επανάπαυση στο θέμα της έμφυλης ισότητας και συγκεκριμένα στην ισότιμη εκπροσώπηση των φύλων στη λήψη πολιτικών αποφάσεων.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι βαρύγδουπες δηλώσεις του Προέδρου Χριστοδουλίδη, όπου πριν από την εκλογή του αναφερόταν σε ισόποσο διορισμό γυναικών-ανδρών στο Υπουργικό Συμβούλιο, πράγμα που δεν υλοποίησε ούτε στον πρώτο καταρτισμό της κυβέρνησης με την εκλογή του, ούτε στον πρόσφατο ανασχηματισμό. Στάση που μας αποδεικνύει για ακόμη μια φορά ότι η ισότητα των φύλων δεν μπορεί να είναι ούτε ζήτημα ποσόστωσης όπως πολλοί πιστεύουν, αλλά ούτε θέση για επιπόλαιο, δήθεν προοδευτισμό.
Επιπλέον, σύμφωνα με περεταίρω στοιχεία, στον τομέα της εκπαίδευσης, το 40% του συνόλου των γυναικών στην Κύπρο είναι απόφοιτες τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ μόλις το 35% των ανδρών στην Κύπρο είναι απόφοιτοι τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Παρ’ όλα αυτά, οι γυναίκες στην Κύπρο εξακολουθούν να αμοίβονται λιγότερα σε σύγκριση με τους άντρες. Πιο συγκεκριμένα, οι γυναίκες στην Κύπρο αμείβονται με 90,3 σεντ (0,90.3€) για κάθε ένα ευρώ που αμείβονται οι άντρες, ενώ ταυτοχρόνως οι γυναίκες έχουν περιορισμένο ελεύθερο χρόνο για συμμετοχή στα κοινά και σε δραστηριότητες σε σχέση με τους άντρες, καθώς επιβαρύνονται περισσότερο με τις εργασίες του σπιτιού και το μεγάλωμα των παιδιών, ώστε να ανταποκρίνονται στα κοινωνικά πρότυπα όπως απαιτεί η κοινωνία.
Για όλα αυτά τα απτά στοιχεία αλλά και για την κατάσταση που υπάρχει σε ότι αφορά τη γυναικεία εκπροσώπηση στην πολιτική σκηνή, ως Αριστερά γνωρίζουμε ότι δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις. Ούτε υπερασπιζόμαστε ότι η ισοζυγισμένη συμμετοχή αποτελεί πανάκεια, καθώς είδαμε και βλέπουμε παραδείγματα που με την δράση τους υπέσκαψαν, αντί να ωφελήσουν την έμφυλη ισότητα.
Ωστόσο, γνωρίζουμε ότι δημιουργώντας κατάλληλες συνθήκες για πεδίο δράσης, η γυναικεία εκπροσώπηση παρά τα εμπόδια τα οποία χρήζουν το κάθε ένα ξεχωριστή ανάλυση και λύση, μπορεί και πρέπει να αποτελεί μέσα από τις τάξεις μας, το εφαλτήριο για ολόκληρη την κοινωνία.
Η χρήση της τεχνολογίας με διάφορους τρόπους, η αξιοποίηση της ειδίκευσης και των γνώσεων της κάθε γυναίκας σε όλους τους τομείς, η εμπλοκή στη χάραξη νέων ιδεών και πολιτικών με ισότιμους όρους, η ευελιξία στα ωράρια που να τους επιτρέπει να ανταποκρίνονται στους πολλαπλούς τους ρόλους, καθώς και η συστηματική ενθάρρυνση των νέων κοριτσιών για συμμετοχή σε προγράμματα και δράσεις, είναι κάποιοι από τους τρόπους που ως λαϊκό κίνημα χρησιμοποιούμε και θα πρέπει να εμβαθύνουμε πιο πολύ, αν θέλουμε το έμφυλο χάσμα στην πολιτική εκπροσώπηση να γεφυρωθεί πρώτα εντός και κατ’ επέκταση σε όλη την κοινωνία.
Η Λούλα Σταύρου Ρωτή, που πρόσφατα τιμήθηκε από το Γυναικείο Κίνημα της ΠΟΓΟ με το Βραβείο Γυναικείας Προσφοράς, ήταν η πρώτη γυναίκα Κοινοτική Σύμβουλος στην Κύπρο, στα Περβόλια της Λάρνακας με το ΑΚΕΛ. Μάνα πέντε παιδιών, περήφανη αγρότισσα όπως δηλώνει η ίδια και πρωτοπόρος στο θέμα της γυναικείας εκπροσώπησης στην τοπική αυτοδιοίκηση, όπου κατά την απονομή του βραβείου της ανάφερε χαρακτηριστικά: «κουράστηκα πολύ για να τα καταφέρω όλα αυτά και λέω σε όλες τις γυναίκες να προχωρούν μπροστά».
Κρατώντας τα παραδείγματα του παρελθόντος, εκσυγχρονισμένοι στις ανάγκες και απαιτήσεις του σήμερα, θα πρέπει την κούραση που ένιωσαν στο πετσί τους όσες πρωτοστάτησαν στη γυναικεία εκπροσώπηση, να τη μετατρέψουμε σε δύναμη που θα ωθήσει τις γυναίκες και κυρίως τα μέλη του δικού μας κίνηματος να τραβήσουν μπροστά, καλύποντας μέσα από τις δικές μας τάξεις το έμφυλο χάσμα. Άλλωστε ο Γάλλος διανοούμενος Charles Fourier τον 19ο αιώνα, είχε εύστοχα αναφέρει ότι «σε κάθε κοινωνία, ο βαθμός της γυναικείας χειραφέτησης είναι το φυσικό μέτρο της γενικής χειραφέτησης», πράγμα που η Αριστερά μέσα από την ιδεολογία της θέλει να ανατρέψει.
Χριστιάνα Μανώλη
Κοινοβουλευτική Συνεργάτιδα ΑΚΕΛ