Δύο χρόνια ολοκληρώνονται στις 24 Φεβρουαρίου από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία με το πρόσχημα της «προστασίας» των περιοχών του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ από το «Ουκρανικό καθεστώς που καταπατά τα δικαιώματά των ρωσόφωνων πολιτών».
Μπορείτε να βρείτε ανάλυση για αίτια και τα αιτιατά του πολέμου στην Ουκρανία στο άρθρο μας: «Με αφορμή την επέτειο των 1+8 χρόνων από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία: Ο κόσμος καζάνι που βράζει» https://www.edon.org.cy/index.php/arxio/2015-11-16-14-32-45/3822-1-8
Εξ αφορμής της επετείου των δύο χρόνων συγκρούσεων, προπαγάνδας, νεκρών, προσφυγιάς, καταστροφών, εξαθλίωσης και οικονομικών και γεωστρατηγικών προεκτάσεων, κάνουμε κάποια συνοπτικά σχόλια και εξάγουμε τα συνεπαγόμενα αβίαστα συμπεράσματα.
Το τέλος του «τέλους της ιστορίας»
Η παγίωση της «έμμεσης» πολεμικής σύγκρουσης Ρωσίας και ΝΑΤΟ στα εδάφη της Ουκρανίας αποτελεί μια ακόμη ένδειξη ότι βρισκόμαστε σε μια εποχή όπου αμφισβητείται ανοικτά και στην πράξη η παντοδυναμία των ΗΠΑ και των συμμάχων της, η οποία διήρκησε για περίπου τρεις δεκαετίες, από τη νίκη της αντεπανάστασης και την υποστολή της κόκκινης σημαίας με το σφυροδρέπανο από το Κρεμλίνο.
Η διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης είχε ερμηνευτεί από αυτούς που απέκτησαν τότε το «μονοπώλιο» στην αλήθεια, ως το τέλος της ιστορίας, των πολέμων και των συγκρούσεων. Είτε επρόκειτο για επιστημονικό αναλφαβητισμό και ιδεολογικό βολονταρισμό όσων τα έγραφαν, είτε ήταν συνειδητά ψέματα που εξυπηρετούσαν την όσο το δυνατό επιμήκυνση της περιόδου του ιδεολογικού μονόλογου που ανέτελλε, αυτή η ανάλυση υιοθετήθηκε και αναπαράχθηκε σχεδόν αναντίλεκτα σε κάθε επίσημο θεσμό του δυτικού κόσμου.
Η ίδια η πραγματικότητα και ο νέος πόλεμος σε ευρωπαϊκό έδαφός, αποτέλεσε και αποτελεί μια σκληρή υπενθύμιση ότι όσο υπάρχει το σύστημα της εκμετάλλευσης και του κέρδους, θα υπάρχουν και ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις για το ξαναμοίρασα των αγορών και των σφαιρών επιρροής, τον έλεγχο των πηγών ενέργειας και των εμπορικών δρόμων, για την καταστροφή παραγωγικών δυνάμεων που θα αποτελέσει τον υλικό όρο για το νέο κύκλο καπιταλιστικής ανάπτυξης.
Ο νέος πολυπολικός κόσμος
Ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι ίσως το πιο εμφαντικό σημάδι της νέας εποχής, αλλά σίγουρα δεν είναι ούτε το πρώτο ούτε το σημαντικότερο. Οι υπό διαμόρφωση εξελίξεις και η αμφισβήτηση του μονοπωλίου των ΗΠΑ και των «δυτικών συμμάχων», ξεκίνησαν αρκετά χρόνια πριν σε οικονομικό, εμπορικό, τεχνολογικό-επιστημονικό, πολιτικό και εν τέλει, στρατιωτικό επίπεδο.
Ενδεικτικά, ο συνασπισμός των BRICS ιδρύθηκε το 2009 από τις τότε αναδυόμενες οικονομίες της Βραζιλίας, της Ρωσίας, της Ινδίας, της Κίνας και της Νότιας Αφρικής, ενώ το 2023 έξι νέα κράτη εισχώρησαν στον συνασπισμό (Αργεντινή, Αίγυπτος, Αιθιοπία, Ιράν, Αίγυπτος, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Σαουδική Αραβία).
Οι BRICS αντιπροσωπεύουν το 45% της παγκόσμιας παραγωγής, το 46,5% του παγκόσμιου πληθυσμού και το 30% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Παράλληλα ιδρύουν δικούς τους διεθνείς θεσμούς και ινστιτούτα όπως η «Νέα Αναπτυξιακή Τράπεζα» που έχει ιδρυθεί πριν δέκα χρόνια ενώ 40 επιπλέον χώρες έχουν υποβάλει αίτηση ή έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για την ένταξή τους στη συμμαχία. Παρότι οι BRICS αποτελούν ένα ανομοιογενές σύνολο ως προς το μέγεθος της οικονομίας, τον πληθυσμό, και την ισχύ τους στη διεθνή σκακιέρα, εντούτοις αποτελούν μια προωθημένη πολιτική ένωση χωρών που μπορεί προοπτικά να παίξει τον ρόλο του δεύτερου παγκόσμιου πόλου.
Ποιο στρατόπεδο διαλέγουμε;
Στο διαμορφωμένο σκηνικό γίνεται και πάλι προσπάθεια να μας πείσουν ότι υπάρχουν δύο στρατόπεδα και η Κύπρος ανέκαθεν ανήκε στο πρώτο, το δυτικό στρατόπεδο και ως εκ τούτου οφείλει να συμπεριφέρεται αναλόγως, στηρίζοντας τα συμφέροντα των κυρίαρχων ιμπεριαλιστικών κύκλων των ΗΠΑ – Ε.Ε. – Η.Β. - ΝΑΤΟ. Μάλιστα, οι πιο προωθημένοι «δυτικολάγνοι» υποστηρίζουν ενεργά την ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ, στην ιμπεριαλιστική πολεμική μηχανή που έχει στο «παλμαρέ» της εγκλήματα εις βάρος ολόκληρων λαών, του κυπριακού συμπεριλαμβανομένου.
Από την άλλη πλευρά -όπως το αντιλαμβάνεται η κυρίαρχη αντίληψη- βρίσκεται ένα «Αντι-Νατοικό» στρατόπεδο με διαφορετικές αφετηρίες και ανομοιογενείς στόχους που κυρίως συγκλίνουν στην επιδίωξη ενός καλύτερου πλασαρίσματος στη νέα τάξη πραγμάτων για τις χώρες τους και φυσικά για το ντόπιο κεφάλαιο και την αστική τους τάξη. Φιλική προδιάθεση προς αυτό το στρατόπεδο συνήθως τεκμηριώνεται στο όνομα ενός γενικόλογου, χαμηλής ιδεολογικοπολιτικής συγκρότησης και τεκμηρίωσης αντιαμερικανισμού.
Πάρα τον δισδιάστατο διπολικό παραλογισμό που μπορεί να συνοψιστεί στο «είτε είσαι μαζί μας είτε απέναντι μας», η πραγματικότητα είναι ότι ο πόλεμος τόσο ο στρατιωτικός όσο και ο οικονομικός, πλήττει κυρίως τους λαούς, τους εργαζόμενους και λαϊκά στρώματα πρώτα απ’ όλα στην μαρτυρική Ουκρανία, αλλά και όλων των λαών τις Ευρώπης και του κόσμου που στον ένα ή στον άλλο βαθμό, αντιμετωπίζουν τις κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες του πολέμου.
Οι λαοί τις Ευρώπης είναι τα πραγματικά θύματα των κυρώσεων που οι αστικές τάξεις των δυτικών κρατών επιβάλουν σε αυτήν της Ρωσίας. Βεβαίως, οι κυρώσεις επιφέρουν πλήγματα και ανακατατάξεις εσωτερικά στην αστική τάξη αλλά συνολικά το κεφάλαιο, τόσο το Ρωσικό όσο και το Αμερικάνικο, σε μια σειρά από κλάδους τρίβει τα χέρια του από τα «απρόσμενα» κέρδη από την έναρξη του πολέμου. Αυτά τα απρόσμενα κέρδη δεν πέφτουν από τον ουρανό αλλά προκύπτουν από την ακρίβεια στα βασικά είδη και συνολικά στα αγαθά και τη συνεπαγόμενη περαιτέρω απαξίωση της εργατικής δύναμης και της συρρίκνωσης της αγοραστικής της δύναμης των μισθών, έχοντας ως αιτία ή ως πρόσχημα τον πόλεμο.
Για το προλεταριάτο δεν υπάρχει καλός και κακός σε αυτή την υπόθεση. Το προλεταριάτο πρέπει να καταφέρει να «παραγκωνίσει» ψεύτικα διλήμματα και ιδεολογήματα τα οποία μετατοπίζουν την πραγματική σύγκρουση στην κοινωνία.
Η αλληλεγγύη των λαών με τον λαό της Ουκρανίας, η καταδίκη του πολέμου και των ιμπεριαλιστικών εγκλημάτων και η πάλη για ειρήνη, συνάδει πλήρως με τα εργατικά, λαϊκά συμφέροντα. Οι λαοί δεν έχουν να περιμένουν τίποτα από τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους εκτός από νεκρούς, αγνοούμενους, βάσανα, φτώχεια και δυστυχία.
Πέτρος Πέτρου
Μέλος Κ.Σ. ΕΔΟΝ
Μέλος Γραφείου Διεθνών Σχέσεων ΕΔΟΝ