Αρχικά, επιτρέψτε μας να παρουσιάσουμε την οργάνωση σας στους αναγνώστες μας. Θα θέλαμε να μάθουμε την ιστορία σας, τους μεγαλύτερους αγώνες και τα επιτεύγματά σας.
Η Ένωση Κομμουνιστικής Νεολαίας της Γιουγκοσλαβίας (SKOJ) είναι μια Μαρξιστική – Λενινιστική οργάνωση, η νεολαία του Νέου Κομμουνιστικού Κόμματος της Γιουγκοσλαβίας (NKPJ). Η SKOJ επανιδρύθηκε στις 25 Ιανουαρίου 1992 και από τότε δραστηριοποιείται στη Σερβία και στο Μαυροβούνιο. Από το 1994, η οργάνωση μας είναι μέλος της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Δημοκρατικών Νεολαιών (WFDY). Παράλληλα, έχουμε στενές σχέσεις με πολλές κομμουνιστικές οργανώσεις νεολαίας που είναι και αυτές μέλη της WFDY, ενώ στα Βαλκάνια έχουμε στενότερη συνεργασία με τους Νέους Σοσιαλιστές του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος της Κροατίας, με την Κομμουνιστική Νεολαία Ελλάδας και την Κομμουνιστική Νεολαία της Τουρκίας.
Βλέπουμε την οργάνωση μας ως ένα ιδεολογικό διάδοχο του παλιού SKOJ που είχε δημιουργηθεί το 1919 ως νεολαία του Κομμουνιστικού Κόμματος της Γιουγκοσλαβίας, το οποίο έπαιξε σημαντικό ρόλο πριν αλλά και κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Πολλοί νέοι κομμουνιστές τότε πήραν μέρος στις ηρωικές μάχες τόσο του Ισπανικού Εμφυλίου όσο και του Λαϊκού Απελευθερωτικού αγώνα της Γιουγκοσλαβίας. Η πρώτη SKOJ διαλύθηκε το 1948, μετά και τη διάσπαση της Γιουγκοσλαβίας από τη Σοβιετική Ένωση.
Σήμερα, η SKOJ είναι η μόνη οργάνωση νεολαίας στη Σερβία που οργανώνει τους νέους της εργατικής τάξης στον καθημερινό αγώνα για τα δικαιώματα τους και το σοσιαλισμό. Από τα επιτεύγματά μας στη σύγχρονη εποχή θα ξεχωρίσουμε τον ηγετικό ρόλο της SKOJ κατά τη διάρκεια των φοιτητικών διαδηλώσεων από το 2011 έως το 2014, όπου και ανατράπηκε το νομοσχέδιο των Πανεπιστημίων να αυξήσουν τις απαιτήσεις τους για τα κρατικά χορηγούμενα δίδακτρα. Το τελευταίο διάστημα, η SKOJ διοργάνωσε, επίσης, διάφορες διεθνείς εκδηλώσεις, όπως δύο κατασκηνώσεις της περιφέρειας Κεντρικής Ευρώπης και Βορείου Αμερικής (CENA) της ΠΟΔΝ (το 2013 και το 2019) και την τελευταία, 16η Συνάντηση Ευρωπαϊκών Κομμουνιστικών Οργανώσεων Νεολαίας (το Νοέμβριο του 2022). Εκτός από αυτά, η SKOJ μαζί με το Κόμμα, έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στη μάχη ενάντια σε διάφορες φασιστικές ομάδες και στην παραχάραξη της ιστορικής αλήθειας.
Σύντομα θα έχετε το συνέδριο σας. Ποιο περιμένετε να είναι το αποτέλεσμα του συνεδρίου σας και ποιες είναι οι προτεραιότητες που θέτετε προς συζήτηση;
Η διοργάνωση και ο εορτασμός του 5ου Συνεδρίου μας αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά γεγονότα της φετινής χρονιάς. Την προηγούμενη περίοδο, αναδείχθηκε μια νέα γενιά νέων συντρόφων. Τώρα ήρθε η ώρα να συνεχίσουν τον αγώνα της SKOJ. Η μεγαλύτερη προτεραιότητα στο Συνέδριο μας είναι τα οργανωτικά ζητήματα. Επί του παρόντος, δεν έχουμε επαγγελματικό μηχανισμό στην οργάνωση μας, γεγονός που καθιστά τα ζητήματα της πειθαρχίας και της μόρφωσης τόσο των νέων όσο και των παλαιών στελεχών ιδιαίτερα σημαντικά. Η ελπίδα μας είναι ότι το Συνέδριο μας θα χαράξει το δρόμο προς την πιο σοβαρή, πιο δραστήρια οργάνωση που θα είναι ακόμα πιο ικανή να λειτουργήσει ως η πραγματική πρωτοπορία ανάμεσα στη νεολαία, καθώς και να υπηρετήσει το ρόλο του ως πολιτική σχολή για τα νέα μέλη του κόμματος.
Πως οργανώνεται η SKOJ στη Σερβική νεολαία; Ποιοι είναι οι κύριοι άξονες δράσης στην ατζέντα σας;
Δυστυχώς, η οργάνωση της νεολαίας είναι δύσκολη εξαιτίας της φιλοϊμπεριαλιστικής, αντικομμουνιστικής κυβέρνησης που κάνει ό,τι μπορεί για να εμποδίσει την εργατική τάξη να οργανωθεί. Η αντικομμουνιστική προπαγάνδα τόσο στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, όσο και στη λαϊκή κουλτούρα και την εκπαίδευση βλάπτει τη νεολαία μας εδώ και δεκαετίες. Μετά τις ιδιωτικοποιήσεις και την αποβιομηχάνιση, που ήταν συνέπεια της μεταπολίτευσης το 2000, η εργατική μας τάξη έχασε τη δύναμή της. Σήμερα, πολλά εργοστάσια δεν έχουν συνδικάτα και από αυτά, όσα είναι ενεργά, τα περισσότερα ελέγχονται από την κυβέρνηση. Ένα άλλο πρόβλημα είναι οι ακροδεξιές οργανώσεις που μας βλέπουν ως τον κύριο εχθρό τους. Παρά τις δύσκολες συνθήκες, δεν πτοούμαστε στον αγώνα μας. Χρησιμοποιούμε κάθε δυνατό τρόπο για να οργανωθούμε ανάμεσα στη νεολαία. Το κάνουμε, κυρίως, μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, με εκδηλώσεις στους δρόμους, με δράσεις και διαμαρτυρίες σε διάφορες πόλεις όπου οι νέοι μας βλέπουν και μας μιλούν. Τα μέλη μας προσπαθούν καθημερινά να βρουν νέους ανθρώπους με παρόμοιες απόψεις για να ενταχθούν στο κόμμα μας και να συμμετάσχουν στον αγώνα μας για ένα καλύτερο αύριο.
Ποια είναι η μεγαλύτερη ανησυχία της νεολαίας της Σερβίας αυτή τη στιγμή και πώς η οργάνωσή σας προχωράει μπροστά όσον αφορά αυτές τις ανησυχίες;
Η μεγαλύτερη ανησυχία για τους νέους είναι η φτώχεια, λόγω της έλλειψης θέσεων εργασίας και της αύξησης των τιμών, ιδίως τώρα, κατά τη διάρκεια του πληθωρισμού. Οι συνθήκες εργασίας είναι σε πολύ χαμηλό επίπεδο. Για παράδειγμα, είναι σύνηθες στη Σερβία να βλέπεις τόσο τα παντοπωλεία όσο και τα εμπορικά κέντρα να είναι ανοιχτά μέχρι τις 10:00 το βράδυ, ακόμη και τις Κυριακές. Ένα άλλο μεγάλο πρόβλημα που πλήττει ιδιαίτερα τη νεολαία είναι το πρόβλημα στέγασης. Τα ενοίκια έγιναν πολύ υψηλά, ειδικά στο Βελιγράδι. Οι συνθήκες έγιναν ακόμη χειρότερες μετά την κλιμάκωση του πολέμου στην Ουκρανία, καθώς ένας τεράστιος αριθμός Ρώσων και Ουκρανών μεταναστών μετακόμισε στη Σερβία, γεγονός που αύξησε σημαντικά τις τιμές των ενοικίων.
Πολλοί νέοι μεταναστεύουν από τη Σερβία, κυρίως προς τις χώρες μέλη της Ε.Ε, σε αναζήτηση μιας καλύτερης ζωής για τους ίδιους και τις οικογένειές τους. Δυστυχώς, στις χώρες αυτές αντιμετωπίζουν σημαντικές διακρίσεις και τις περισσότερες φορές τους παρέχονται μόνο χαμηλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Καταρρίπτουμε διαρκώς τους μύθους για την καλή ζωή στη Δύση μεταξύ των νέων μας και τους παροτρύνουμε να παραμείνουν και να αγωνιστούν στη Σερβία. Συνεργαζόμαστε, επίσης, με άλλες κομμουνιστικές οργανώσεις νεολαίας από τη Δυτική Ευρώπη (κυρίως την Αυστρία και τη Γερμανία), προκειμένου να οργανώσουμε τη διασπορά μας για την ταξική πάλη.
Η εκπαίδευση αποτελεί ένα άλλο πρόβλημα για τη νεολαία μας. Η ποιότητα της εκπαίδευσης επιδεινώνεται από την αντεπανάσταση του 2000. Η διακήρυξη της Μπολόνια απλώς επιτάχυνε τη διαδικασία. Στόχος της είναι να μετατρέψει την εκπαίδευση από δικαίωμα σε εμπόρευμα. Σήμερα, τα δίδακτρα στα δημόσια πανεπιστήμια αυξάνονται συνεχώς, ενώ στις περισσότερες σχολές δεν πληρούνται ούτε οι βασικές προϋποθέσεις για σωστή εκπαίδευση. Οι πτυχιακές σπουδές, σύμφωνα με τις οδηγίες της Μπολόνια, δεν παρέχουν πλέον επαρκή εκπαίδευση. Αυτό καθιστά τις μεταπτυχιακές σπουδές, των οποίων τα δίδακτρα είναι πολύ υψηλότερα, μια αναγκαιότητα που δεν είναι προσιτή σε πολλούς φοιτητές της εργατικής τάξης. Ο αριθμός των ιδιωτικών πανεπιστημίων αυξάνεται επίσης. Η SKOJ εργάζεται ακούραστα για την οργάνωση των φοιτητών, κυρίως μέσω της πανεπιστημιακής μας οργάνωσης, του Μετώπου Φοιτητών. Η κύρια ατζέντα μας είναι η κινητοποίηση για τη δωρεάν, ποιοτική και δημόσια εκπαίδευση, όπως αυτή που υπήρχε στη σοσιαλιστική Γιουγκοσλαβία. Αγωνιζόμαστε, επίσης, για καλύτερες συνθήκες στις φοιτητικές εστίες και για τη διατήρηση του δικαιώματος αυτοοργάνωσης των φοιτητών.
Γινόμαστε μάρτυρες μιας έξαρσης ακροδεξιών και φασιστικών κινημάτων και οργανώσεων στη χώρα σας. Ποια είναι η ακριβής κατάσταση και ποια είναι η στρατηγική/δράσεις σας εναντίον τους;
Η κατάσταση με την ακροδεξιά γίνεται καθημερινά όλο και μεγαλύτερο πρόβλημα. Ζήσαμε επιθέσεις στα κεντρικά γραφεία του κόμματός μας, σε κομματικά μνημεία και νεκροταφεία, όχι μόνο από μεμονωμένα άτομα, αλλά και από ορισμένες ακροδεξιές οργανώσεις. Οι πιο δημοφιλείς είναι οι Zentropa, Srbska akcija (Σερβική δράση), Obraz, Levijatan κ.λπ. Πολλές από αυτές έχουν διασυνδέσεις με την κυβέρνηση, οπότε υπάρχει μικρή ελπίδα ότι θα ακυρωθούν, θα απαγορευτούν ή θα διαλυθούν ως οργάνωση. Παρόλο που οι Σέρβοι είναι περήφανοι για το αντιφασιστικό τους παρελθόν, οι μετα-κομμουνιστικές Κυβερνήσεις μας αποκατέστησαν τους συνεργάτες των ναζί από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, με αποτέλεσμα πολλοί σημερινοί νέοι να τους βλέπουν ως ήρωες.
Τόσο το Κόμμα μας, το NKPJ, όσο και η SKOJ, θεωρούν τον αντιφασιστικό αγώνα ως ένα από τα πιο σημαντικά σύγχρονα ζητήματα. Οργανώνουμε διαμαρτυρίες για τη διατήρηση των μνημείων μας και για την προσαγωγή των φασιστών εγκληματιών στη δικαιοσύνη. Ειδοποιούμε τόσο τα μέσα ενημέρωσης, το κοινό όσο και την αστυνομία όταν προγραμματίζονται φασιστικές ή νεοναζιστικές εκδηλώσεις στο Βελιγράδι ή σε άλλες πόλεις. Με τις ενέργειες της SKOJ, αρκετές νεοναζιστικές εκδηλώσεις, που είχαν προγραμματιστεί να φιλοξενηθούν στη Σερβία, ακυρώθηκαν. Όπως αναφέραμε παραπάνω, διεξάγουμε έναν διαρκή αγώνα για τη διατήρηση της μνήμης της αντιφασιστικής μας ιστορίας.
Ως νεολαία μιας διαιρεμένης/κατεχόμενης χώρας, μιας χώρας θύματος της ιμπεριαλιστικής επίθεσης, παρακαλώ περιγράψτε μας την κατάσταση, τη θέση σας και φυσικά τις ενέργειές σας.
Το βιοτικό επίπεδο χειροτερεύει λόγω του πληθωρισμού, οι υποδομές στο Βελιγράδι εξακολουθούν να καταστρέφονται από την επίθεση του 1999, και η ακτινοβολία που προκαλείται από το απεμπλουτισμένο ουράνιο που μας έριξαν αυξάνει τις πιθανότητες να πάθει καρκίνο ο μέσος άνθρωπος. Οι εντάσεις μεταξύ Σέρβων και Αλβανών αυξάνονται λόγω της ιμπεριαλιστικής, πολεμοκάπηλης πολιτικής της Ε.Ε, του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ απέναντι στο Κοσσυφοπέδιο. Η στρατηγική του ΝΑΤΟ στην περιοχή των Βαλκανίων είναι παρόμοια με αυτή της Κύπρου. Η κλασική πολιτική τους "διαίρει και βασίλευε" εξασφαλίζει τη συνέχιση της κατοχής της νότιας επαρχίας μας, όπου βρίσκεται η μεγαλύτερη στρατιωτική βάση των ΗΠΑ στην περιοχή, η Bondsteel. Προκαλώντας εθνοτικές εντάσεις και πολέμους, οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ δικαιολογούν την παρουσία τους στην περιοχή ως απαραίτητο ειρηνευτικό μέσο.
Τα εργοστάσια και οι εταιρείες μας από την εποχή της Σοσιαλιστικής Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας καταστράφηκαν είτε με βομβαρδισμούς είτε με ιδιωτικοποιήσεις. Σήμερα, αντί να παράγουμε τα δικά μας προϊόντα, οι εργάτες μας εργάζονται σε εργοστάσια που ανήκουν στο ξένο κεφάλαιο, αποκομίζοντας κέρδη κυρίως για τη δυτική αστική τάξη. Ταυτόχρονα, είμαστε αναγκασμένοι να αγοράζουμε ξένα, χαμηλής ποιότητας προϊόντα, αντί να παράγουμε τα δικά μας. Η κατάσταση στο Κοσσυφοπέδιο είναι ακόμη πιο δύσκολη, και οι περισσότεροι νέοι, ειδικά οι Αλβανοί, εγκαταλείπουν την περιοχή σε αναζήτηση καλύτερης ζωής.
Η SKOJ και η NKPJ κινητοποιούν τους εργαζόμενους να αγωνιστούν ενάντια στον ιμπεριαλισμό. Απαιτούμε τον τερματισμό της κατοχής του Κοσσυφοπεδίου και την ειρηνική επανένταξή του στη Σερβία. Οργανώνουμε διαμαρτυρίες ενάντια στις ενέργειες του ΝΑΤΟ όχι μόνο στη Σερβία, αλλά σε όλο τον κόσμο. Αξίζει να αναφέρουμε τα δύο τελευταία μεγάλα αντιΝΑΤΟικά συλλαλητήρια, που πραγματοποιήθηκαν το Νοέμβριο και το Δεκέμβριο, στα οποία, εκτός από τους συντρόφους μας, είχαμε τη συμμετοχή ξένων αντιπροσώπων. Ένα ισχυρό αντιιμπεριαλιστικό μήνυμα στάλθηκε από το Βελιγράδι ότι οι κομμουνιστές στέκονται μαζί στον κοινό αγώνα τους ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους, για την ειρήνη και το σοσιαλισμό.
Κλείνοντας, ποιο είναι το μήνυμά σας για την ΕΔΟΝ, λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση στην Κύπρο και τους κοινούς μας αγώνες;
Η Σερβία και η Κύπρος μοιράζονται παρόμοια μοίρα. Και οι δύο χώρες είναι διαιρεμένες και κατεχόμενες από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ. Ως εκ τούτου, η ισχυρότερη συνεργασία μεταξύ των οργανώσεών μας στο μέλλον δεν είναι απλώς μια κοινή επιθυμία, αλλά μια αναγκαιότητα. Εκφράζουμε την αλληλεγγύη μας στο λαό της Κύπρου που είναι, όπως και ο λαός της Σερβίας, θύματα της ιμπεριαλιστικής κατοχής. Η μόνη λύση στο πρόβλημα των πολέμων και των εθνοτικών διαιρέσεων είναι ο σοσιαλισμός και μπορεί να έρθει μόνο μέσα από την πρωτοποριακή ηγεσία του ΑΚΕΛ και της ΕΔΟΝ.
Ευχόμαστε στους συντρόφους μας καλά αποτελέσματα στις επερχόμενες προεδρικές εκλογές!
Θάνατος στο φασισμό και τον ιμπεριαλισμό, ελευθερία στο λαό!
Συνέντευξη/επιμέλεια: Χαράλαμπος Πανταζής, Μέλος Εκτελεστικού Συμβουλίου ΕΔΟΝ
