Στις 21 Αυγούστου 1921, γεννιέται κοντά σε ένα χωριό στη Χαλκίδα μια γυναίκα που έμελλε να χαράξει βαθιά γραμμή όχι μόνο στη μουσική αλλά και στους κοινωνικούς και πολιτικούς αγώνες. Η φωνή της, γεμάτη δυναμισμό, συνεχίζει μέχρι και σήμερα να συγκλονίζει τους φτωχούς, τους ανήμπορους, τους πονεμένους, τους αγωνιστές. Η Σωτηρία Μπέλλου, φύση αντισυμβατική, υπερασπίστηκε τις επιλογές της μέχρις εσχάτων. Παρεξηγήθηκε, διώχτηκε, φυλακίσθηκε, εγκαταλείφθηκε. Η Μπέλλου δεν συμβιβάστηκε, μεγαλούργησε, δοξάσθηκε και αποτελεί ένα από εκείνα τα φωτεινά σύμβολα, στα οποία κατά καιρούς στρέφουμε το βλέμμα για να πάρουμε δύναμη για το μέλλον.
Γεννημένη σε μια εύπορη συντηρητική οικογένεια, με παππού ιερέα, η μικρή Σωτηρία ξεκίνησε να καλλιεργεί τη φωνή της με εκκλησιαστικούς ψαλμούς. Ωστόσο δεν έμεινε σε αυτό. Η ίδια φρόντιζε από μικρή να ενημερώνεται για όσα αφορούσαν την κοινωνία και την πολιτική ξεκοκαλίζοντας τις εφημερίδες του πατέρα της. Πρότυπο για την μικρή Σωτηρία αποτελούσε η Βέμπο, την οποία αφού είδε στον κινηματογράφο, άρχισε να την μιμείται. Η συντηρητική οικογένεια δεν μπορούσε να φανταστεί πως η κόρη της ήθελε να ασχοληθεί με το θέαμα και γι’ αυτό έφαγε πολλές φορές το «ξύλο της χρονιάς της», χωρίς ωστόσο να η Μπέλλου να αλλάξει ποτέ την πορεία την οποία είχε ήδη αποφασίσει για την ζωή της.
Παρά τις αντιρρήσεις των γονιών της, παντρεύτηκε πολύ μικρή. Ο γάμος της αποδείχθηκε σωστή καταστροφή. Ο άντρας της ήταν μέθυσος και την ξυλοκοπούσε. Η Σωτηρία δεν θα μπορούσε παρά να αντιδράσει στην καταπίεση του συζύγου και στους ξυλοδαρμούς. Έτσι, κατά τη διάρκεια ενός από τους καβγάδες τους, του έριξε οξύ στο πρόσωπό. Αυτή της η πράξη την ρίχνει στη φυλακή για τέσσερις μήνες. Αφού αποφυλακίσθηκε επέστρεψε στην οικογένειά της όπου δεν έγινε αποδεκτή εξαιτίας της έντονης της ιδιοσυγκρασίας. Έτσι αποφασίζει να πάει στην Αθήνα το 1940 που βρισκόταν υπό ναζιστική κατοχή.
Εκείνα τα χρόνια συμμετείχε έντονα στην αντίσταση. Στην Αθήνα της κατοχής, η Σωτηρία Μπέλλου, οργανώθηκε στις γραμμές του ΕΑΜ. Πηγαίνει μηνύματα σε γιάφκες, συμμετέχει σε συσσίτια και σε καλλιτεχνικές εκδηλώσεις. Ο επαναστατικός χαρακτήρας της βρίσκει διέξοδο στην επαναστατικότητα των ιδεών του αντάρτικου αφενός, κατά των Ναζί και στη συνέχεια κατά των Βρετανών. Το 1943, η Σωτηρία συλλαμβάνεται από τους Γερμανούς στην Καισαριανή, μεταφέρεται στην Μέρλιν και βασανίζεται για τρεις μέρες. Ακολουθεί η φυλάκισή της μέχρι το 1944 όπου με την απελευθέρωση την αφήνουν ελεύθερη. Στη συνέχεια γνωρίζεται με τον Χαρίλαο Φλωράκη και στα Δεκεμβριανά λαμβάνει μέρος στις αιματηρές μάχες του ΕΛΑΣ στην Καισαριανή, συλλαμβάνεται ξανά από τους χωροφύλακες και γνωρίζει έναν νέο κύκλο ξυλοδαρμών και βίας λόγω των φρονημάτων της. Κρατείτε με άλλους κομμουνιστές και αριστερούς στο υπόγειο της οδού Βουκουρεστίου. Αφήνεται τελικά ελεύθερη ωστόσο οι βασανισμοί για τα πολιτικά της φρονήματα συνεχίζονται.
Χαρακτηριστικό είναι το περιστατικό που περιγράφει η ίδια: Στο μαγαζί του «Τζίμη του Χοντρού» το 1946 μια παρέα από Χίτες μπαίνουν και της ζητάνε να πει το «Του αετού ο γιός». Η Μπέλλου που δεν ανέχεται την συμπεριφορά τους, τους απαντά «Α πάενε ρε» και τότε οι Χίτες της ορμάνε και την ξυλοφορτώνουν. «Έξι άτομα με βαράγανε στο πάλκο αλλά αυτό που με πόνεσε πιο πολύ ήταν που δεν σηκώθηκε ένας άντρας να με υπερασπιστεί» λέει η ίδια για το περιστατικό.
Δύο χρόνια μετά, η Μπέλλου άρχισε να δουλεύει μαζί με τον Βαμβακάρη. Τότε είναι που η τραγουδίστρια δίνει μια μεγάλη μάχη με την φτώχεια. Στον αγώνα για την επιβίωση κάνει ότι δουλειά βρεθεί: πλένει σκάλες, ξεφορτώνει λεωφορεία και πουλά τσιγάρα με ένα καρότσι στην Ομόνοια. Τα βράδια κοιμάται σε βαγόνια και παγκάκια. Τελικά θα καταφέρει να νοικιάσει ένα μικρό δωμάτιο στην οδό Αβάτων στο Περιστέρι και να αγοράσει μια κιθάρα, όνειρο που το είχε από μικρή. Παρά τις στερήσεις , με το πείσμα που τη διέκρινε και τη σιδερένια θέληση που είχε πέτυχε τον στόχο της, να γίνει τραγουδίστρια.
Η Μπέλλλου καταξιώθηκε στο ρεμπέτικο τραγούδι και στη συνέχεια στο λαϊκό τραγούδι με κοινωνικό χαρακτήρα. Τεράστιες διαχρονικές επιτυχίες «Συννεφιασμένη Κυριακή», «Τα Καβουράκια», «Μινόρε της Αυγής», «Αλήτη με είπες μια βραδιά», την καθιέρωσαν ως κορυφαία λαϊκή τραγουδίστρια. Η Σωτηρία Μπέλλου, πέρα από τον Τσιτσάνη συνεργάστηκε και με πολλούς άλλους κορυφαίους συνθέτες, όπως με τον Γιάννη Παπαϊωάννου και τον Απόστολο Καλδάρα. Με την μεταπολίτευση κατάφερε να κάνει νέες συνεργασίες με σύγχρονους έντεχνους συνθέτες όπως ο Διονύσης Σαββόπουλος , ο Ηλίας Ανδριόπουλος και ο Δήμος Μούτσης.
Κατά τη διάρκεια της ζωής της πέρασε από διάφορες κρίσεις, προβλήματα αλκοολισμού, τζόγος, κατάθλιψη. Το 1993 οι γιατροί διέγνωσαν καρκίνο στον πνεύμονα. Πολλοί είπαν πως καταχρήσεις, ποτά, τσιγαριλίκια έφεραν την ασθένεια στην «ιέρεια του περιθωρίου». Η Μπέλλου έφυγε από τη ζωή στις 27 Αυγούστου 1997 αφήνοντας κληρονομιά τον δυναμισμό, την επαναστατικότητα και την μαχητικότητα που την χαρακτήριζαν. Όλα αυτά την καθιστούν λαμπρό παράδειγμα καλλιτέχνη που αγωνίστηκε ενάντια στην φτώχεια, τη συντηρητική κοινωνία, τον φασισμό.
Κωνσταντίνος Χριστοφή
Μέλος ΚΣ ΕΔΟΝ
Μέλος Κεντρικού Πολιτιστικού Γραφείου
Δάκρυα:
- Η Μπέλλου έφυγε από τη ζωή στις 27 Αυγούστου 1997 αφήνοντας κληρονομιά τον δυναμισμό, την επαναστατικότητα και την μαχητικότητα που την χαρακτήριζαν. Όλα αυτά την καθιστούν λαμπρό παράδειγμα καλλιτέχνη που αγωνίστηκε ενάντια στην φτώχεια, τη συντηρητική κοινωνία, τον φασισμό.
- Στην Αθήνα της κατοχής, η Σωτηρία Μπέλλου, οργανώθηκε στις γραμμές του ΕΑΜ… Ο επαναστατικός χαρακτήρας της βρίσκει διέξοδο στην επαναστατικότητα των ιδεών του αντάρτικου αφενός, κατά των Ναζί και στη συνέχεια κατά των Βρετανών.
- Η Μπέλλου δεν συμβιβάστηκε, μεγαλούργησε, δοξάσθηκε και αποτελεί ένα από εκείνα τα φωτεινά σύμβολα, στα οποία κατά καιρούς στρέφουμε το βλέμμα για να πάρουμε δύναμη για το μέλλον