Το Κυπριακό αποτελεί διεθνές πρόβλημα εισβολής, κατοχής, εποικισμού, ξένων επεμβάσεων και κατάφωρης παραβίασης της κυριαρχίας και εδαφικής ακεραιότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Συνιστά καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πολιτικών ελευθεριών του συνόλου του Κυπριακού λαού. Είναι θέμα εθνικού ξεκαθαρίσματος που επιβλήθηκε με τη βία των όπλων. Το Κυπριακό είναι συνάμα και πρόβλημα εξομάλυνσης των σχέσεων ανάμεσα στις δυο κοινότητες.
Ο αγώνας του λαού μας για απελευθέρωση, και επανένωση, διεξάγεται μέσα σε δύσκολο γεωπολιτικό περιβάλλον, απότοκο της «Νέας Τάξης» πραγμάτων. Περιβάλλον το οποίο οδηγεί στην επικράτηση του δικαίου του ισχυρού σε βάρος του διεθνούς δικαίου, με αποτέλεσμα να πλήττονται τα συμφέροντα των λαών. Η διαιώνιση του προβλήματος δεν είναι καθόλου άσχετη με τους σύγχρονους ανταγωνισμούς στην ευρύτερη περιοχή μας για γεωπολιτικό και οικονομικό έλεγχο και για διασφάλιση της πρόσβασης σε ενεργειακούς πόρους.
Το Κυπριακό πρόβλημα αποτελεί τρανταχτό παράδειγμα του γεγονότος ότι η Τουρκία συνεχίζει να παραβιάζει απροκάλυπτα την ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Καταπατώντας βασικές αρχές του Διεθνούς Δικαίου, του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ, σωρεία ψηφισμάτων και αποφάσεων, τις αρχές και αξίες που εδράζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Τουρκία εμμένει στη άτεγκτη στάση της.
Η διεθνής κοινότητα γνωρίζει ότι ο υπαίτιος για τη διαιώνιση του Κυπριακού προβλήματος είναι η Τουρκία και η αδιαλλαξία της, που εδώ και 38 χρόνια συνεχίζει την αδικία σε βάρος του Κυπριακού λαού. Εντούτοις, μερίδα της διεθνούς κοινότητας με προεξάρχοντες τους Αμερικανοβρετανούς, με στόχο την εξυπηρέτηση των δικών τους συμφερόντων, ανέχεται ή και στηρίζει την τουρκική αδιαλλαξία.
Η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας περιλαμβάνει την υποχρέωση της να τηρήσει τις δεσμεύσεις της απέναντι στην Κύπρο. Αυτή την υποχρέωση θα πρέπει να της υποδείξει η διεθνής κοινότητα και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Το τελευταίο διάστημα, η πολιτική ηγεσία της Τουρκίας επιδιώκει να προβάλλει ως στόχο της την καθιέρωση της χώρας ως παράγοντα σταθερότητας και ομαλότητας στην ευρύτερη περιοχή. Αυτό είναι ασυμβίβαστο με το γεγονός της συνεχιζόμενης παρουσίας της ως κατοχικής δύναμης στην Κύπρο. Εξάλλου, δεν νοείται μια υπό ένταξη χώρα να κατέχει το έδαφος ενός άλλου κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για να φανεί συνεπής απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση και να πείσει ότι είναι δύναμη που επιδιώκει την ειρήνη, οφείλει να συμβάλει εποικοδομητικά στην επίλυση του κυπριακού προβλήματος.
Η εκλογή του συν. Δημήτρη Χριστόφια στην προεδρία της Δημοκρατίας έδωσε νέα ώθηση στην πορεία του Κυπριακού, επιδεικνύοντας πολιτική βούληση της πλευράς μας για λύση του Κυπριακού, εμμονή σε αρχές, αποφασιστικότητα και ρεαλισμό. Από την πρώτη μέρα της εκλογής του, ο Πρόεδρος Χριστόφιας εργάζεται αδιάκοπα και με στοχοπροσήλωση για τη λύση του Κυπριακού. Αναδεικνύει συνεχώς τη διεθνή πτυχή του προβλήματος. Χαιρετίζουμε και στηρίζουμε την πολυδιάστατη και πολυεπίπεδη εξωτερική πολιτική που ασκεί η κυβέρνηση. Ο Πρόεδρος Χριστόφιας κατάφερε να πείσει το διεθνή και ευρωπαϊκό παράγοντα ότι το κλειδί της λύσης βρίσκεται στην Άγκυρα. Ξεκαθαρίστηκε από την αρχή και συμφωνήθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη και την τ/κυπριακή πλευρά ότι η διαδικασία των συνομιλιών θα είναι κυπριακής ιδιοκτησίας και δεν θα υπάρξουν ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα και επιδιαιτησία.
Την ίδια στιγμή, ο Πρόεδρος Χριστόφιας εργάζεται για την επίτευξη λύσης στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Λύση που να βασίζεται στις Συμφωνίες Υψηλού Επιπέδου, στα σχετικά Ψηφίσματα του ΟΗΕ, το Διεθνές και το Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Από το 1977 ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος προέβη σε ένα οδυνηρό συμβιβασμό. Κατανόησε ότι ο μόνος τρόπος απελευθέρωσης και επανένωσης της πατρίδας μας είναι η λύση διζωνικής, δικοινοτικής Ομοσπονδίας. Λύση που θα οδηγεί σε ενωμένο κράτος με μία και μόνη κυριαρχία, μια ιθαγένεια, μία διεθνή προσωπικότητα και με πολιτική ισότητα όπως αυτή περιγράφεται στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Λύση που θα επανενώνει την πατρίδα, το λαό, τους θεσμούς και την οικονομία. Λύση που θα κατοχυρώνει τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες του συνόλου του λαού μας. Αυτό το πλαίσιο επαναβεβαιώθηκε από όλους ανεξαιρέτως τους -μέχρι σήμερα- Προέδρους της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αυτή η μορφή λύσης υιοθετήθηκε από επανειλημμένα Ψηφίσματα του ΟΗΕ και πιο πρόσφατα επαναβεβαιώθηκε στη Συμφωνία της 8ης Ιουλίου 2006, όπως και στα κοινά ανακοινωθέντα της 23ης Μαΐου και της 1ης Ιουλίου του 2008. Το συμφωνηθέν πλαίσιο επαναβεβαιώθηκε και σε επανειλημμένες αποφάσεις του Εθνικού Συμβουλίου. Είναι καθήκον μας να επιμείνουμε στη διαδικασία των απευθείας συνομιλιών όπως συμφωνήθηκε μεταξύ των δυο κοινοτήτων, αλλά και με τα Ηνωμένα Έθνη. Να κατανοήσουμε ότι η όποια αλλαγή στη διαδικασία θα ανοίξει δρόμους για ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα και επιδιαιτησίες και θα μας οδηγήσει σε νέες περιπέτειες. Ως ΕΔΟΝ διαφωνούμε έντονα με καινοφανείς και επικίνδυνες θέσεις περί «χαλαρής ομοσπονδίας» και «διευρυμένων συνομιλιών» και εγγυήσεις. Οι θέσεις αυτές εξυπηρετούν ξένα συμφέροντα.
Σήμερα, μερίδα κόμματων και πολιτικών με στήριξη της πλειοψηφίας των Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας (ΜΜΕ) και της Αρχιεπισκοπής, εναντιώνονται και υποσκάπτουν τη διζωνική, δικοινοτική Ομοσπονδία ως μορφή λύσης. Επιχειρούν να παραπλανήσουν τον κυπριακό λαό, προβάλλοντας ιδεατές πλην ανέφικτες λύσεις, τις οποίες βαφτίζουν «ευρωπαϊκές». Στο όνομα αυτής της ιδεατής λύσης καλλιεργείται στην ουσία κουλτούρα μη λύσης και αποδοχής της διχοτόμησης. Οι πολέμιοι της ομοσπονδίας, είτε το συνειδητοποιούν είτε όχι, προωθούν τη διχοτόμηση με τα ολέθρια επακόλουθα που θα έχει μια τέτοια κατάσταση για το τόπο και το λαό μας.
Είναι γεγονός ότι συναντούμε σοβαρές δυσκολίες στην προσπάθεια για επίτευξη λύσης. Λόγω της τούρκικης αδιαλλαξίας, οι συνομιλίες για επίλυση του Κυπριακού οδηγήθηκαν σε αδιέξοδο. Αναμφίβολα, η ανάληψη της ηγεσίας της Τουρκοκυπριακής κοινότητας από τον κ. Ντερβίς Έρογλου έχει δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα. Ο κ. Έρογλου και η τούρκικη πλευρά καταθέτουν θέσεις που βρίσκονται εκτός του συμφωνημένου πλαισίου λύσης του Κυπριακού και αντιστρατεύονται τις βασικές αρχές που τέθηκαν από τα Ηνωμένα Έθνη. Παράλληλα, και με αφορμή την ανάληψη της προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την Κυπριακή Δημοκρατία, άλλα και τις έρευνες για υδρογονάνθρακες στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ), η Τουρκία κλιμακώνει τις προκλήσεις και τις απειλές της. Οι νέες τουρκικές απειλές εκτοξεύονται ενάντια σε μια χώρα-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την ίδια ώρα που η Τουρκία επιδιώκει το άνοιγμα νέων κεφαλαίων στη διαπραγμάτευσή της για ένταξη της στην ΕΕ.
Η διαιώνιση των τετελεσμένων της εισβολής και της κατοχής λόγω της αρνητικής στάσης της τουρκικής πλευράς, δικαιολογημένα προκαλεί αισθήματα απαισιοδοξίας στο λαό και τη νεολαία. Είναι καθήκον μας να αντιπαλέψουμε την όποια απαισιοδοξία και την παραίτηση. Πρέπει προς αυτή την κατεύθυνση να εντείνουμε την προσπάθεια μας για διαπαιδαγώγηση της κυπριακής νεολαίας, ιδιαίτερα για τη συνειδητοποίηση του γεγονότος ότι ο αγώνας για επίλυση του Κυπριακού είναι εκ των πραγμάτων ένας πολύ δύσκολος αγώνας. Να συνειδητοποιήσουμε τις δυσκολίες και μέσα σε αυτές να συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε με πίστη, αποφασιστικότητα και αυταπάρνηση. Επιβάλλεται να ενταθούν οι επαφές και ο συντονισμός ενεργειών με τις τ/κυπριακές προοδευτικές – δημοκρατικές νεολαιίστικες οργανώσεις που επιθυμούν λύση του Κυπριακού στη βάση της δικοινοτικής διζωνικής Ομοσπονδίας.
Οι σωστοί και επιδέξιοι χειρισμοί της κυβέρνησης Δημήτρη Χριστόφια που οδήγησαν στον καθορισμό της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) και στην επιτυχή δοκιμαστική γεώτρηση υδρογονανθράκων είναι μια θετική εξέλιξη που προσβλέπουμε ότι θα λειτουργήσει προς όφελος του λαού μας, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Η εξόρυξη υδρογονανθράκων θα αποτελέσει ακόμη ένα ισχυρό κίνητρο για Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους να φτάσουμε σύντομα σε μια δίκαιη, λειτουργική και βιώσιμη λύση του κυπριακού, ούτως ώστε σε συνθήκες ειρήνης, ασφάλειας και ευημερίας, οι δύο κοινότητες να απολαύσουμε τα οφέλη από τον πλούτο που η φύση έχει χαρίσει στην πατρίδα μας.
Για την ΕΔΟΝ η λύση του Κυπριακού είναι αδιαπραγμάτευτος και αμετάθετος στόχος. Θα συνεχίσουμε να υπερασπιζόμαστε τη μόνη οδό που υπάρχει για τη σωτηρία της Κύπρου, τη μόνη οδό για απαλλαγή μας από την κατοχή, τα ξένα στρατεύματα και τον εποικισμό. Την ομοσπονδιακή λύση. Μόνο με δίκαιη, υπό τις περιστάσεις, λειτουργική και βιώσιμη λύση θα υπάρξει μόνιμη και σταθερή ειρήνη. Μόνο με τέτοια λύση θα υπάρξει ασφάλεια και σταθερότητα για το σύνολο του κυπριακού λαού. Μόνο με τέτοια λύση θα υπάρξει ανάπτυξη, πρόοδος και ευημερία για το σύνολο του κυπριακού λαού. Στην περίπτωση μη λύσης, ο Κυπριακός λαός θα ζει μονίμως σε κλίμα ανασφάλειας και αβεβαιότητας.
Η ιστορία του Κυπριακού προβλήματος θα έπρεπε να μας είχε ήδη διδάξει ότι οι μικροκομματικές προσεγγίσεις και ο φανατισμός υπήρξαν οι χειρότεροι σύμβουλοι και οδήγησαν την Κύπρο στο χείλος του γκρεμού. Γι’ αυτό, θεωρούμε ότι η πολυσυζητημένη ενότητα που παραμένει το ζητούμενο, δεν μπορεί να κτιστεί μέσα από τον ακραίο πολιτικό λόγο, τις ανέξοδες ρητορείες και τις πατριωτικές εξάρσεις. Είναι πάμπολλες, δυστυχώς, οι προσβλητικές αναφορές ενάντια στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, που τον υποσκάπτουν και τον αποδυναμώνουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και διεθνώς. Το χειρότερο απ΄ όλα είναι ότι διαπιστώνουμε πως απουσιάζει η πολιτική βούληση για να υπάρξει ενότητα. Η απουσία της οφείλεται στις σκοπιμότητες που κυριαρχούν. Είτε γιατί κάποιοι διαφωνούν με τη συμφωνημένη βάση λύσης, είτε γιατί καθοδηγούνται από εκλογικές σκοπιμότητες.
Ως ΕΔΟΝ, θα παραμείνουμε σταθεροί πολέμιοι του εθνικισμού – σοβινισμού, του σκοταδισμού, του φασισμού και των ακροδεξιών ιδεολογημάτων που δηλητηριάζουν τις σχέσεις μεταξύ των δυο κοινοτήτων. Στο εσωτερικό μέτωπο θα συνεχίσουμε την πάλη ενάντια στις δυνάμεις της μοιρολατρίας και της αμερικανολαγνείας από τη μια και τις δυνάμεις των μαξιμαλιστικών, εθνικιστικών στόχων και επιδιώξεων από την άλλη. Παράλληλα, θα αντιπαλεύουμε τις τουρκικές και άλλες ιμπεριαλιστικές μεθοδεύσεις για αναβάθμιση του ψευδοκράτους, κάτι που θα οδηγήσει με βεβαιότητα στην οριστικοποίηση της διχοτόμησης της πατρίδας μας.
Σημαντική εξέλιξη είναι η δημοσίευση του πορίσματος της Επιτροπής για το Φάκελο της Κύπρου, το οποίο ανέδειξε τις πικρές αλήθειες για τις οποίες η Αριστερά, χρόνια πριν, είχε μιλήσει στον κυπριακό λαό. Εδώ και χρόνια είχαμε καταγγείλει ότι το πραξικόπημα του 1974 δεν ήταν μια άφρων ενέργεια, αλλά ένα καλά προμελετημένο σχέδιο. Μέσα από το Πόρισμα επιβεβαιώνεται ο συνωμοτικός ρόλος του ΝΑΤΟ, ξεσκεπάζεται ο προδοτικός ρόλος της Ελληνικής Χούντας και της ΕΟΚΑ Β΄, του Γρίβα, του Γιωρκάτζη, του Σαμψών και άλλων, τους οποίος σήμερα ο Δημοκρατικός Συναγερμός (ΔΗΣΥ) και τα παρακλάδια του τιμούν ως ήρωες, κάνοντας τους μνημόσυνα. Η καταψήφιση του πορίσματος στη Βουλή από ΔΗΣΥ και Ευρωπαϊκό Κόμμα (ΕΥΡΩΚΟ) αποτελεί μια συνειδητή επιλογή παραχάραξης της σύγχρονης ιστορίας.
Η κυπριακή νεολαία, σήμερα, ζητά να αρθούμε όλοι στο ύψος των περιστάσεων και να εργαστούμε για τη λύτρωση του τόπου. Να βαδίσουμε στο δρόμο του εφικτού για να καταφέρουμε να απαλλάξουμε την Κύπρο από την κατοχή, τον εποικισμό και να την επανενώσουμε με ομοσπονδιακή λύση. Ως ΕΔΟΝ, θα συνεχίζουμε να πολιτευόμαστε στηριζόμενοι πάντα σε αρχές, για να καταφέρουμε το μέγιστο που αναμένει από εμάς ο κυπριακός λαός: να παραδώσουμε στη νέα γενιά μια Κύπρο ελεύθερη, ανεξάρτητη, ειρηνική, αποστρατιωτικοποιημένη, κυρίαρχη και επανενωμένη, χωρίς εγγυήτριες δυνάμεις.
Η επαναπροσέγγιση και ο πρωταγωνιστικός μας ρόλος
Η ΕΔΟΝ, μαζί με το Λαϊκό Κίνημα, ήταν πάντοτε επικεφαλής του Κινήματος της επαναπροσέγγισης ανάμεσα στους Ε/κύπριους και τους Τ/κύπριους. Οι θέσεις μας για την επαναπροσέγγιση είναι απόρροια της ταξικής μας προσέγγισης και της ιδεολογίας μας. Η ΕΔΟΝ την επομένη -κιόλας- της καταστροφής που έπληξε τον τόπο μας το 1974, ύψωσε τη σημαία της ανάγκης να παλέψει ενωμένος ο κυπριακός λαός για να μην ολοκληρωθούν τα διχοτομικά σχέδια του ιμπεριαλισμού σε βάρος της Κύπρου. Παρ’ όλες τις επιθέσεις που δεχτήκαμε τότε από εθνικιστικά στοιχεία και στις δύο κοινότητες, καταφέραμε να θεμελιώσουμε ένα ισχυρό, πολιτικό, αντικατοχικό και μαζικό κίνημα επαναπροσέγγισης. Κίνημα το οποίο μπολιάζει Ε/κύπριους και Τ/κύπριους με το μήνυμα της αδελφοσύνης του λαού μας και της επανένωσης της Κύπρου μας.
Για την ΕΔΟΝ, η επαναπροσέγγιση πηγάζει μέσα από τους κοινούς αγώνες και εκφράζεται μέσα από την πάλη για την κοινή πατρίδα, για την ομοσπονδία και για την κατοχύρωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του λαού μας, ενάντια στον ιμπεριαλισμό. Μόνο μέσα από την αμοιβαία κατανόηση ότι είναι απαραίτητη η διαφύλαξη βασικών αρχών για να φτάσουμε σε αποδεχτή λύση, θα την πετύχουμε. Μόνο μέσα από την εμπέδωση αυτών των αρχών στο λαό, Ε/κύπριους και τους Τ/κύπριους, θα αντέξει η λύση στις δυσκολίες που θα συναντήσει στην πορεία εφαρμογής της.
Σήμερα, έχουμε χρέος να εντείνουμε ακόμα περισσότερο αυτόν τον αγώνα. Αυτό είναι απαραίτητο για την βελτίωσης των σχέσεων των δύο κοινοτήτων που κλονίζονται λόγω της αποδοχής της υφιστάμενης κατάστασης και για να απομονώσουμε πολιτικά τον εθνικισμό και το σοβινισμό. Για να πετύχουμε ακόμα ένα, εξίσου σημαντικό, στόχο: να πείσουμε για την ορθότητα της πολιτικής βάσης πάνω στην οποία προσπαθούμε να λύσουμε το κυπριακό πρόβλημα. Βέβαια, η επαναπροσέγγιση από μόνη της δεν μπορεί να επιλύσει το κυπριακό πρόβλημα. Κι αυτό γιατί το κυπριακό δεν είναι πρόβλημα ψυχολογικό ή πολιτισμικό, αλλά πρόβλημα πολιτικό. Η ΕΔΟΝ τάσσεται ενάντια στις όποιες προσπάθειες ποδηγέτησης της επαναπροσέγγισης από ξένα κέντρα. Η επαναπροσέγγιση είναι υπόθεση πρώτα και κύρια των Κυπρίων και των οργανωμένων συνόλων που τους εκφράζουν.
Από το 16ο Παγκύπριο Συνέδριο μέχρι και σήμερα, η ΕΔΟΝ διαφύλαξε και ανέπτυξε τις σχέσεις της με την Τ/κυπριακή νεολαία. Αναπτύξαμε την τελευταία τριετία σημαντική δραστηριότητα σε συνεργασία με τις Προοδευτικές Τ/κυπριακές Οργανώσεις Νεολαίας. Δώσαμε έμφαση στις επαφές σε κεντρικό επίπεδο, ενώ ταυτόχρονα επιδιώξαμε ανάπτυξη σχέσεων και σε επαρχιακό επίπεδο. Αναλήφθηκαν πολλές πρωτοβουλίες από την ΕΔΟΝ, τις Οργανώσεις του Λαϊκού Κινήματος, κύρια από το ταξικό Συνδικαλιστικό Κίνημα, με αποτέλεσμα τα τελευταία χρόνια να αναπτυχθεί και πάλι αξιόλογη και πολυεπίπεδη κοινή δράση Ε/κυπρίων και Τ/κυπρίων.
Υποστηρίζουμε και παρακολουθούμε την υλοποίηση μέτρων από πλευράς της κυβέρνησης που καλλιεργούν την κουλτούρα ειρηνικής συνύπαρξης των δυο κοινοτήτων όπως π.χ. μέσα από την εκπαίδευση.
Παρ’ όλες τις δύσκολες συνθήκες που επικρατούν και την απαισιοδοξία για τις προοπτικές λύσης, λόγω της τούρκικης αδιαλλαξίας και προκλητικότητας, ο ρόλος που έχει να επιτελέσει η επαναπροσέγγιση αποκτά μεγαλύτερη σημασία. Ε/κύπριοι και Τ/κύπριοι νέοι επιβάλλεται να βρεθούμε στην εμπροσθοφυλακή του αγώνα για λύση και επανένωση της πατρίδας μας.
Η ΕΔΟΝ, συνειδητοποιώντας όλα τα πιο πάνω, θα πρέπει θα συνεχίσει να αγωνίζεται με πίστη, αποφασιστικότητα και αυταπάρνηση, υλοποιώντας όλα τα καθήκοντα που της αναλογούν για την προώθηση της πολιτικής της επαναπροσέγγισης.
