Πολλά δισεκατομμύρια ευρώ ποντάρονται κάθε χρόνο. Για κάποιους είναι η «συναρπαστική» ιδέα του γρήγορου και εύκολου κέρδους, το ρίσκο, η «ελπίδα». Για κάποιους μία από τις «διασκεδάσεις» που προσφέρονται σε αυτή την κοινωνία. Για ορισμένους ανθρώπους, κάτω από ορισμένες συνθήκες, εξελίσσεται σε ένα πάθος, μια εξάρτηση που τους καταστρέφει τη ζωή. Ένας, όμως, βγαίνει πάντα κερδισμένος: Οι επιχειρήσεις που «εμπορεύονται» τα τυχερά παιχνίδια, δηλαδή το ντόπιο και πολυεθνικό κεφάλαιο. Είναι τόσα πολλά τα κέρδη, που οι επιχειρήσεις, τα πλυντήρια ξεπλύματος μαύρου χρήματος και οι κυβερνήσεις τους, έχουν «δισεκατομμύρια» λόγους να καταστήσουν το «κι αν σου κάτσει;» κυρίαρχη λογική στην ανθρώπινη σκέψη.
Ο τζόγος ανήκει και στα χέρια του κράτους και στα χέρια ιδιωτών. Στο κράτος, άμεσα ή έμμεσα, ανήκει το χρηματιστήριο , τα «τυχερά παιχνίδια» του ΟΠΑΠ, τα κρατικά λαχεία. Από εκεί και πέρα τα παιχνίδια είναι αμέτρητα. Το ιδιωτικό κεφάλαιο κερδίζει από τα καζίνο μέχρι και από εικονικές κυνοδρομίες μέσω διαδικτύου. Στο χάος αυτό υπάρχει και ο τηλεοπτικός τζόγος. Από τα τηλεπαιχνίδια που καλλιεργούν τη λογική του εύκολου κέρδους, έως αυτά όπου συμμετέχεις πληρώνοντας αδρά το κάθε λεπτό της τηλεφωνικής κλήσης.
Μαρτυρία ατόμου που αποτάθηκε σε κέντρο αποτοξίνωσης, μας εξηγεί πως «νόμιζε ότι με αυτόν τον τρόπο κάλυπτε όλα τα κενά που είχε στη ζωή του. Ξεχνιότανε από όλα τα προβλήματα, οικογενειακά, οικονομικά, επαγγελματικά, συναισθηματικά, τα οποία το πάθος του για τον τζόγο τελικά τα όξυνε.”
Όλα στο καζίνο μοιάζουν «ειδυλλιακά». Ευχάριστο περιβάλλον, χλιδή, όλοι αντιμετωπίζονται «ισότιμα», ανεξαρτήτου κοινωνικής προέλευσης, μας εξηγεί. «Επειδή είχα καταχωρηθεί σαν "πελάτης", όλα ήταν δωρεάν: Γεύματα, ποτά, διαμονή σε πολυτελή δωμάτια, τα πάντα! Όλοι εκεί σε αντιμετωπίζουν με ευγένεια, σε κάνουν να νιώθεις άνετα και ξεχωριστή προσωπικότητα, κι ας είσαι χρεωμένος "μέχρι το λαιμό". Αρκεί να μην κάνεις φασαρίες. Μπορούσα να πάω να μείνω δωρεάν σε ένα από τα δωμάτια ένα Σαββατοκύριακο κι ας μην παίξω. Το είχα κάνει κανα δυο φορές, κρατήθηκα και δεν έπαιξα. Όμως δεν τους νοιάζει. Δε χάνουν. Ξέρουν πως εξαιτίας του πάθους σου, αργά ή γρήγορα θα πας και θα στα πάρουν.»
Κύπρος – Χρηματιστήριο
Στο σημείο αυτό οφείλουμε να υπενθυμίσουμε τη κυπριακή καταστροφή, τη χρηματιστηριακή φούσκα του 2000, όπου αρκετοί επιτήδειοι κατέστρεψαν χιλιάδες μικρομεσαίες οικογένειες, που οι περισσότερες ακόμα δεν έχουν ορθοποδήσει. Το Χρηματιστήριο λοιπόν, είναι ένας ακόμα άλλος μηχανισμός συγκέντρωσης κεφαλαίων και ανακατανομής εισοδημάτων σε όφελος της πλουτοκρατίας. Ακόμα μια κυπριακή τραγωδία, όπου δεν τιμωρήθηκε κανένας.
Μεγάλος χαμένος ο λαός
Στους χαμένους από τη λειτουργία των ιδιωτικών καζίνο συγκαταλέγονται πρώτα απ' όλα ο ίδιος ο λαός, είτε άμεσα, ρισκάροντας και πολλές φορές χάνοντας το εισόδημά του στα καζίνο, είτε έμμεσα με την αύξηση της εγκληματικότητας, της τοκογλυφίας, των παράνομων κυκλωμάτων κλπ., φαινόμενα που αγκαλιάζουν όλο και περισσότερο τις τοπικές κοινωνίες και όχι μόνο.
Ο τζόγος λοιπόν, δεν επηρεάζει μόνο τα ίδια τα άτομα. Επηρεάζει έμμεσα και ανθρώπους που βρίσκονται στον κοινωνικό περίγυρο των τζογαδόρων. Ξετινάζει οικονομικά, προκαλεί αμέλεια των οικογενειακών υποχρεώσεων, μειώνει την απόδοση στην εργασία. Προκαλεί νεύρα, άγχος, κατάθλιψη και γενικότερα ψυχολογικά νοσήματα. Ακόμα αποξενώνει το άτομο από κοινωνικά δρώμενα, δημιουργεί ψευδαισθήσεις και παραπλανεί τη λογική. Προκαλεί σε ακραίες περιπτώσεις εγκληματικές ενέργειες, όπως ληστείες. Επηρεάζει ακόμα και την κοινωνία σε διάφορες εκφάνσεις της και φτάνει μέχρι το χειρότερο σενάριο, την αυτοκτονία.
Η οργανωμένη πάλη – απάντηση στον νόμο του κέρδους
Η οργάνωση τυχερών παιχνιδιών, όπως αποκαλούν τον τζόγο , με στόχο το κέρδος του παίχτη, βασίζεται στον ίδιο το νόμο κίνησης της καπιταλιστικής κοινωνίας που είναι ο νόμος του κέρδους. Με θεμέλιό της την ατομική ιδιοκτησία. Αυτή η συνείδηση, κυρίαρχη στην κοινωνία, δημιουργεί την ψυχολογία της επιδίωξης βελτίωσης της ζωής ακόμη και των φτωχών, μέσω του ατομικού πλουτισμού. Αυτή η κατάσταση ωθεί και τους φτωχούς στον τζόγο. Κατάσταση που πράγματι δε θα υπήρχε αν δεν υπήρχε πλούτος και φτώχεια, αν δεν υπήρχαν οι ελάχιστοι ιδιοκτήτες του πλούτου από την εκμετάλλευση των πολλών. Που για όσους πέφτουν στον τζόγο , τους παίρνουν και αυτό το πενιχρό εισόδημα από το μεροκάματο. Η διέξοδος δε βρίσκεται στον τζόγο , όπως δε βρίσκεται και στην ατομική λύση. Αλλά στο συλλογικό ταξικό αγώνα για την κατάργηση των αιτιών της εκμετάλλευσης.
*Δημοσιεύτηκε στη "Νεολαία", στο τεύχος Σεπτεμβρίου 2016