Τρία και πλέον χρόνια έχουν περάσει από το ναυάγιο στο Κραν Μοντανά τον Ιούλιο του 2017. Τρία και πλέον χρόνια από τότε που Ε/Κ και Τ/Κ ενώσαμε τις φωνές μας στους δρόμους για ακόμα μία φορά, απαιτώντας λύση του Κυπριακού, που τραγουδήσαμε μαζί τραγούδια ειρήνης και επανένωσης.
Από τότε μέχρι και σήμερα οι συνομιλίες έχουν σταματήσει με ένα παιχνίδι επίρριψης ευθυνών να δίνει και να παίρνει καθημερινά χωρίς να λαμβάνονται ουσιαστικές πρωτοβουλίες για επανεκκίνηση των συνομιλιών. Λες και το Κυπριακό ζήτημα θα πρέπει ποτέ να είναι σε δεύτερη μοίρα, λες και το Κυπριακό είναι υπόθεση ενός και όχι υπόθεση που επηρεάζει ή θα επηρεάσει ολόκληρο το λαό μας. Πολλές και αλυσιδωτές είναι οι αρνητικές συνέπειες από τότε μέχρι και σήμερα. Από τότε η επιθετικότητα της Τουρκίας αυξήθηκε καταβάλλοντας τεράστια προσπάθεια για τη δημιουργία νέων διχοτομικών τετελεσμένων.
Παράνομες δραστηριότητες στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας, συνεχόμενη εισροή εποίκων στα κατεχόμενα μας εδάφη με αποκορύφωμα την τελευταία προσπάθεια της Τουρκίας για δημιουργία νέων τετελεσμένων στην περίκλειστη περιοχή των Βαρωσίων είναι μερικά στοιχεία που φανερώνουν τον καταστροφικό και αδιάλλακτο ρόλο που διαδραματίζει η Τουρκία στο ζήτημα του Κυπριακού προβλήματος. Ενέργειες προκλητικές, παράνομες και καταδικαστέες. Για όσους αναγνωρίζουν τον ιμπεριαλιστικό ρόλο της Τουρκίας στην περιοχή, οι ενέργειες αυτές δεν αποτελούν ούτε έκπληξη, ούτε μας ξαφνιάζουν. Αντιθέτως, εδώ και χρόνια προειδοποιούμε πως όσο δεν επιτυγχάνεται λύση του Κυπριακού, η προκλητικότητα της Τουρκίας θα αυξάνεται δημιουργώντας νέα τετελεσμένα. Το αξιοσημείωτο γύρω από τις εξελίξεις αυτές, είναι η παταγώδης αποτυχία της κυβέρνησης Αναστασιάδη ΔΗΣΥ και σε αυτό τον τομέα. Οι κυβερνώντες, ακολουθώντας μια απομονωτική πορεία ετών, κατάφεραν να διαλύσουν τον πλέγμα προστασίας που είχε θεσπίσει η διακυβέρνηση Χριστόφια στη βάση μιας πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής, αφήνοντας έτσι τον τόπο πλήρως εκτεθειμένο και αβοήθητο μπροστά στις ορέξεις της Τουρκίας. Επί μήνες οι κυβέρνηση, δια στόματος του προέδρου και Υπουργού Εξωτερικών, εγγυάτο την άμεση αποτροπή των ενεργειών αυτών, μέσω των παρεμβάσεων των «συμμάχων» μας. Η Τουρκία «άνοιξε» την περίκλειστη πόλη και οι «σύμμαχοι» ακόμα «προειδοποιούν»!
Τα γεγονότα αυτά μας κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου γι’ άλλη μια φορά και μας δείχνουν την τεράστια ανάγκη για να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για επίτευξη λύσης. Λύση που θα καθιστά αφέντες στο τόπο μας εμάς, Ε/Κ και Τ/Κ, Μαρωνίτες, Αρμένηδες και Λατίνους, λύση που θα μας απαλλάσσει από την κατοχή και από τις επεμβάσεις στα εσωτερικά μας, λύση Διζωνικής, Δικοινοτικής Ομοσπονδίας.
Συχνά ξεχνάμε να αναλύσουμε τα δεδομένα που επικρατούν στα κατεχόμενα με αποτέλεσμα να μας δίνεται η εντύπωση ότι «τζείνοι ποτζί» δεν θέλουν λύση και ότι όλοι είναι φερέφωνα της κατοχικής Τουρκίας. Καλή ευκαιρία μας έχει δοθεί αυτή τη περίοδο που οι Τ/Κ μπήκαν στη διαδικασία ψηφοφορίας για ανάδειξη του Τ/Κ ηγέτη ώστε να αναλύσουμε τις τάσεις και να δούμε «εμείς ποδά» τι πραγματικά επιθυμεί τουλάχιστον η πλειοψηφία των συμπατριωτών μας Τ/Κ.
Το μεγάλο διακύβευμα του αποτελέσματος της ψηφοφορίας αυτής για τους Τ/Κ ήταν αν θα ενισχυθεί η αυτονομία των Τ/Κ ή αν θα ενισχυθεί η προσπάθεια να γίνουν τα κατεχόμενα προέκταση της Τουρκίας. Με κατάληξη σε δύο υποψηφίους για τη δεύτερη Κυριακή της ψηφοφορίας, οι Τ/Κ είχαν να επιλέξουν μεταξύ του μέχρι πρότινος ηγέτη των Τουρκοκυπρίων Μουσταφά Ακιντζί και του «πρωθυπουργού» του κατοχικού καθεστώτος Ερσίν Τατάρ, εκλεκτού της Άγκυρας και του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Από τη μια ο Μουσταφά Ακιντζί να συγκρούετε με τη Τουρκία, να προτάσσει την ανάγκη για επίτευξη λύσης του Κυπριακού στη βάση της ΔΔΟ, να δείχνει την έντονη του διαφωνία στη προσπάθεια της Τουρκίας για δημιουργία νέων τετελεσμένων στην περίκλειστη περιοχή των Βαρωσίων, να τάσσετε υπερασπιστής της αυτονομίας της κοινοτικής ύπαρξης των Τ/Κ και να αντιστέκετε στις επιβουλές της Τουρκίας.
Εξαιρετικής σημασίας είναι το συνενωτικό στοιχείο που ένωσε πολιτικές δυνάμεις στα κατεχόμενα ώστε να αγκαλιάσουν την υποψηφιότητα Ακιντζί. Το σύνθημα που ένωσε την μεγάλη πλειοψηφία των πολιτικών δυνάμεων, ακόμα και του μεγαλύτερου κόμματος στα κατεχόμενα, του Ρεπουμπλικανικού κόμματος, και εκ του αποτελέσματος και την μεγάλη πλειοψηφία των Τ/Κ ψηφοφόρων, ήταν η λύση του Κυπριακού στη βάση των σχετικών ψηφισμάτων του ΟΗΕ, στη βάση ΔΔΟ.
Ο δε Ερσίν Τατάρ ως καλοκουρδισμένη μαριονέτα στα χέρια του Ερντογάν, πρότασσε την ανάγκη να εδραιωθεί η Τουρκία στα κατεχόμενα εδάφη και υπήρξε υπερασπιστής και πρωτοστάτης στο παράνομο άνοιγμα του παραλιακού μετώπου της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου. Για την εκλογή του, η Τουρκία ξόδεψε πολλά, χρόνο και χρήμα. Υπονόμευσε τις υπόλοιπες υποψηφιότητες και δέχτηκε τις ψήφους της πλειοψηφίας των εποίκων και όχι τη πλειοψηφίας των Τ/Κ.
Το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας στα κατεχόμενα για ανάδειξη του νέου ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας συνιστά αρνητική εξέλιξη για την προοπτική επίλυσης του Κυπριακού αλλά δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε ότι η εκλογή Τατάρ δεν καθορίστηκε από τους συμπατριώτες μας Τουρκοκύπριους αλλά από την πρωτοφανή παρέμβαση της Τουρκίας και από την ψήφο των εποίκων. Την ίδια στιγμή, δεν πρέπει να παραγνωρίζεται ότι σχεδόν οι μισοί ψηφοφόροι (48,3%) έστρεψαν την πλάτη στον πανίσχυρο Ερντογάν και στις πολιτικές δυνάμεις που αντιστρατεύονται τη λύση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας.
Παρόλο που το αποτέλεσμα των εκλογών αποτελεί αρνητική εξέλιξη, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως για χρόνια ο διαπραγματευτής εκ μέρους των Τ/Κ ήταν ο ίδιος ο Ραούφ Ντεκτάς. Ο Ντεκτάς της ΤΜΤ, ο Ντεκτάς της Τουρκίας που δεν είχε τίποτα να ζηλέψει από τον Τατάρ. Εμείς ουδέποτε μπήκαμε στη διαδικασία να κάνουμε εκπτώσεις στην μαχητική μας στάση και την λύση που προτάσσουμε στη βάση του οποιουδήποτε αρνητικού εκλογικού αποτελέσματος, από όποια πλευρά του συρματοπλέγματος. Εξάλλου, εξίσου απογοητευμένοι θα μπορούσαν να νιώθουν οι Τ/Κ συμπατριώτες μας όταν εκλέγηκαν και επανακλέγηκαν στην προεδρία της ΚΔ, Κληρίδης και Αναστασιάδης. Σε καμία περίπτωση όμως, αυτό δεν ήταν ικανό να σιγήσει της φωνές της επανένωσης. Αντιθέτως, παρά τις αντιξοότητες (που για τους Τ/Κ είναι περισσότερες) οι φωνές της επανένωσης παραμένουν δυνατές. Οι Τ/Κ συμπατριώτες καθ’ όλη τη διαδικασία, μας έστελναν το μήνυμα ότι θέλουν λύση του Κυπριακού προβλήματος, πως 45 και πλέον χρόνια δεν ήταν αρκετά για να διαλύσουν τους δεσμούς μεταξύ μας και πως η επόμενη μέρα πρέπει να μας βρει ενωμένους και αποφασιστικούς για νέους αγώνες, για νέες μάχες μέχρι τη μέρα που θα ξαναζήσουμε ο ένας πλάι στον άλλο ειρηνικά.
Φανερή είναι από την άλλη η δυσπιστία ειδικότερα της νέας γενιάς ως προς το αν η όποια λύση είναι εφικτή. Απογοήτευση ή ακόμα χειρότερα, ο συμβιβασμός με το δεδομένο της κατοχής είναι μερικά από τα ποιο συχνά στοιχεία που βγαίνουν στην επιφάνεια σε απλές καθημερινές συζητήσεις όταν τίθεται το ζήτημα του Κυπριακού. Αυτή η απογοήτευση είναι απότοκο των παλινδρομήσεων και της έλλειψης εμπιστοσύνης προς την κυβέρνηση των τελευταίων χρόνων. Μασημένα λόγια, έλλειψη πραγματικής θέλησης για επίτευξη λύσης είναι μερικά από τα στοιχεία που έδειξε η διακυβέρνηση Αναστασιάδη – ΔΗΣΥ και που προσδίδει στην απογοήτευση του κόσμου.
Σε άλλες περιπτώσεις βλέπουμε, ακρότητες, εθνικιστικές και σοβινιστικές υπονομεύσεις να βγαίνουν στην επιφάνεια ως «αντίδραση» δηλητηριάζοντας τα μυαλά της νέας γενιάς, απομακρύνοντας έτσι την ελπίδα ειρηνικής συνύπαρξης με τους συμπατριώτες μας Τ/Κ. Τέτοιες συμπεριφορές και ενέργειες κάθε άλλο παρά καλό κάνουν στην υπόθεση της πατρίδας μας αφού βάζουν το δικό τους λιθαράκι για ολοκλήρωση του μεγαλύτερου πόθου της Τουρκίας που δεν είναι άλλος από την διχοτόμηση της Κύπρου.
Όπως τραγούδησαν κάποτε ο Χάρης και Πάνος Κατσιμίχας έχοντας στο μυαλό τους τη Κερύνεια, «τίποτα δεν τελείωσε ακόμα». Όσο υπάρχει δυνατή ΕΔΟΝ και μαζικό Λαϊκό Κίνημα στην Κύπρο, δεν θα τους περάσει. Η υπόθεση της Κύπρου δεν έχει τελειώσει ακόμα. Σε αυτές τις δύσκολες για την υπόθεση της πατρίδας μας στιγμές, φως έρχεται να δώσει η νεολαία της ΕΔΟΝ, που ακούραστα δίνει τη δική της μάχη για να έρθουν οι δύο κοινότητες πιο κοντά και με την επιμονή της σε θέσεις αρχών της Κυπριακής Δημοκρατίας για λύση του Κυπριακού. Φως που πρέπει να αγκαλιαστεί και να αποτελέσει μοχλό πίεσης για επανεκκίνηση των συνομιλιών.
Καμία δικαιολογία δεν υπάρχει και η ανάγκη για επίτευξη λύσης είναι όσο ποτέ αναγκαία. Η επόμενη μέρα οφείλει να φέρει, επανεκκίνηση των συνομιλιών, με συνέχιση της διαδικασίας από εκεί που διακόπηκε στο Κραν Μοντανά. Στη βάση του πλαισίου Γκουτέρες, του κοινού ανακοινωθέντος του Φλεβάρη του 2014 και των συγκλίσεων που επιτεύχθηκαν. Στο πλαίσιο δηλαδή της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, όπως αυτή καθορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του ΟΗΕ.
Χωρίς παλινδρομήσεις πρέπει να εργαστούμε -παρά τις όποιες δυσκολίες- για λύση εντός του συμφωνημένου πλαισίου, στη βάση του διεθνούς δικαίου μέχρι τη τελική δικαίωση της πατρίδας μας.
Μέλιος Μιχαήλ
Μέλος Συντακτικής Επιτροπής
Εφημερίδας «Ν»
