Η εισαγωγή νέων τεχνολογιών στην εκπαίδευση, θα έπρεπε να ήταν εκ των ων ουκ άνευ για το σύγχρονο σχολείο, και αφού το σημερινό σχολείο κάθε άλλο παρά σύγχρονο είναι, θα έπρεπε τουλάχιστον να αποτελεί κομμάτι της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης που χρειάζεται. Η φιλοσοφία του σχολείου αντικατοπτρίζει από τη μια τη φιλοσοφία του κοινωνικοοικονομικού συστήματος στο οποίο ζούμε και από την άλλη τη φιλοσοφία που διέπει την εκάστοτε κυβέρνηση. Άρα στην Κύπρο έχουμε δύο δεδομένα. Το απάνθρωπο και βάρβαρο καπιταλιστικό σύστημα και τη νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση ΔΗΣΥ – Αναστασιάδη αντίστοιχα.
Στην αντίπερα όχθη έχουμε παραδείγματα τόσο από τα εκπαιδευτικά συστήματα των σοσιαλιστικών χωρών, όσο και από την διακυβέρνηση Χριστόφια. Αξίζει να αναφερθεί ότι σοσιαλιστικές χώρες ήταν οι πρώτες που εισήγαγαν τον Η/Υ στην εκπαίδευση, από το 1980. Επίσης στα πλαίσια της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης στην Κύπρο (που ξεκίνησε επί διακυβέρνησης Τάσου Παπαδόπουλου με την ιδιαίτερη συμβολή του ΑΚΕΛ), εφαρμόστηκε πρόγραμμα επιχορήγησης Η/Υ για μαθητές Β’ Γυμνασίου, καθώς και αξιοποίηση των Η/Υ ως εργαλείου στήριξης της διδακτικής διαδικασίας (στις αρχές της διακυβέρνησης Χριστόφια 2008-2013). Η εισαγωγή των νέων τεχνολογιών στα σχολεία είναι πιο επιτακτική από ποτέ, οι τιμές των Η/Υ είναι πολύ πιο χαμηλές πλέον για το κράτος και οι δυνατότητες που παρέχουν οι νέες τεχνολογίες είναι πολύ περισσότερες.
Εύλογα θα διερωτάται κάποιος τι απέγινε η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση! Είτε πετάχτηκε στον κάλαθο των αχρήστων, είτε βρίσκεται καλά φυλαγμένη στα κλειδωμένα συρτάρια του Υπουργείου Παιδείας τα τελευταία 7 χρόνια.
Είναι αρκετή η εισαγωγή νέων τεχνολογιών στην εκπαίδευση και η παροχή των απαραίτητων μέσων σε εκπαιδευτικούς και μαθητές;
Αφενός οι νέες τεχνολογίες είναι στοιχείο προόδου, αφετέρου κρύβουν πολλούς κινδύνους από τη λανθασμένη χρησιμοποίηση τους. Χρειάζεται λοιπόν να γίνει επιμόρφωση των χρηστών, αφού ο βαθμός εξοικείωσης μεταξύ τους διαφέρει, όπως επίσης και ενημέρωση για θέματα ασφάλειας, προστασίας προσωπικών δεδομένων κ.α. Παράλληλα, πρέπει να είναι διακριτό σε όλους μας, ότι με την εισαγωγή των νέων τεχνολογιών θα δημιουργηθεί μια μεγάλη μάζα καταναλωτών από τους έφηβους μαθητές, όπου τόσο οι εταιρείες ηλεκτρονικών ειδών όσο και οι εταιρίες προϊόντων νέας τεχνολογίας, θα προσπαθήσουν να εκμεταλλευτούν για την αύξηση της κερδοφορίας τους. Η εισαγωγή των τεχνολογιών λοιπόν μέσα στο σύγχρονο σχολείο, πρέπει να γίνει με τρόπο οργανωμένο και συγκροτημένο, δημιουργώντας ταυτόχρονα ένα πλαίσιο προστασίας των μαθητών από προσπάθειες εκμετάλλευσης τους.
Τα προβλήματα στην εκπαίδευση φανερώθηκαν με τον πιο έντονο τρόπο, όταν ελέω της πανδημίας του κορωνοϊού, το Υπουργείο Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας προσπάθησε να επιβάλει την εξ αποστάσεως εκπαίδευση χωρίς την κατάλληλη προετοιμασία και υποδομή που χρειάζεται. Δημιουργώντας με αυτό τον τρόπο μαθητές και εκπαιδευτικούς δύο ταχυτήτων.
Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να αντικαταστήσει τη δια ζώσης διδασκαλία, αφού δεν υπάρχει παιδαγωγική αλληλεπίδραση και φυσική ζωντανή παρουσία του εκπαιδευτικού στην τάξη. Υπό τις σημερινές περιστάσεις όμως, πρωταρχικός στόχος πρέπει να είναι η παιδαγωγική επαφή και στήριξη των μαθητών κάτω από το τρίπτυχο επικοινωνία – επανάληψη – εμπέδωση.
Οι αδικίες και τα προβλήματα της εκπαίδευσης θα είναι εκεί και την επόμενη μέρα του κορωνοϊού. Χρειάζεται λοιπόν επαγρύπνηση και διαρκής αγώνας. Επαγρύπνηση για να μην χρησιμοποιηθούν οι τεχνολογικές δυνατότητες προς όφελος των λίγων και διαρκής αγώνας για να εφαρμοστούν προς όφελος του συνόλου των ανθρώπων και των αναγκών τους. Αγώνας για ένα σύγχρονο ανθρώπινο και δημοκρατικό σχολείο για όλους. Εκπαίδευση που δεν θα θυματοποιεί μαθητές και εκπαιδευτικούς. Με την παιδεία να είναι δικαίωμα και κοινωνικό αγαθό, το οποίο να παρέχεται σε όλους δωρεάν, χωρίς κανένα αποκλεισμό.
Σάββας Χριστοφόρου
Μέλος Εκτελεστικού Συμβουλίου ΕΔΟΝ