Του Δημήτρη Χαραλάμπους
Μέλος Μορφωτικού Γραφείου Τ.Ο. ΕΔΟΝ Θεσσαλονίκης
Ο Εζεκίας Παπαϊωάννου γεννήθηκε στο χωριό Κελλάκι της επαρχίας Λεμεσού. Ζυμωμένος μέσα στα σπλάχνα της εργατικής τάξης βιώνει όπως και οι περισσότεροι εκείνη την εποχή το αποτρόπαιο πρόσωπο του καπιταλισμού και της εκμετάλλευσης στην Κύπρο επί Αγγλοκρατίας. Αν και άριστος μαθητής, οι αντίξοες συνθήκες- μέσα στις όποιες ζούσαν τα λαϊκά νοικοκυριά εκείνη την εποχή- δεν του επέτρεψαν να συνεχίσει τις σπουδές του. Πρώτα δουλεύει στο μεταλλείο της Φουκάσας ως εργάτης, μετά στο λιμάνι του Πειραιά και εν συνεχεία στον Λονδίνο. Εκεί έμελλε να αλλάξει ριζικά η ζωή του. Πλέον είχε καταλάβει σε ποια πλευρά ανήκει και το 1932 αποφασίζει συνειδητά να καταταχτεί στο Κομμουνιστικό Κόμμα Μεγάλης Βρετανίας. Ασπάζεται την επαναστατική ιδεολογία του Μαρξισμού – Λενινισμού και παραμένει πιστός στρατιώτης της εργατικής τάξης μέχρι το τέλος.
Γνήσιος διεθνιστής, το 1936 εντάσσεται εθελοντικά μαζί με άλλους Κύπριους κομμουνιστές στις Διεθνείς Ταξιαρχίες και πολεμά στον Ισπανικό Εμφύλιο κατά του δικτάτορα Φράγκο. Στη μάχη της Κόρδοβας τραυματίζεται και για αρκετό καιρό κουτσαίνει. Μέσα του μαζί με τα θραύσματα της οβίδας διατηρεί και γιγαντώνει την πίστη του στη δημοκρατία. Συνειδητός αντιφασίστας, με την έκρηξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου σπεύδει να εγγραφεί εθελοντής για να πολεμήσει τον χιτλεροφασισμό. Λόγω της κλονισμένης υγείας του στην ιατρική εξέταση απορρίπτεται, αλλά με την επιμονή του γίνεται δεκτός στην αντιαεροπορική άμυνα, και σε όλη τη διάρκεια του πολέμου προσφέρει με δέσμευση και αυταπάρνηση τις υπηρεσίες του, όλες εκείνες τις μέρες των εφιαλτικών βομβαρδισμών του Λονδίνου. Ο ίδιος είχε ήδη ενταχθεί στις γραμμές του ΚΚΚ-ΑΚΕΛ, όπου και δραστηριοποιείται στο παράρτημά του στο Λονδίνο, συμβάλλοντας καθοριστικά στη δράση του.
Μετά την λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Παπαϊωάννου επιστρέφει στην πατρίδα μετά από οδηγίες του Κόμματος για την ανάληψη της διεύθυνσης της πρώτης καθημερινής εφημερίδας του κόμματος με τίτλο «Δημοκράτης». Οκτώ μήνες μετά θα αναλάβει καθήκοντα Κεντρικού Οργανωτικού Γραμματέα της Κ.Ε. του κόμματος. Μέσα σε αυτά τα δυσοίωνα χρόνια της παρανομίας, των διώξεων και του απελευθερωτικού αγώνα του νησιού μας, ο Εζεκίας δουλεύει σκληρά. Αφιερώνεται ψυχή τε και σώματι στο κόμμα του και στη τάξη που εκπροσωπεί, την εργατική και αγροτική και το 1949 στο ιστορικό 6ο Συνέδριο του Κόμματος εκλέγεται στο πόστο του Γενικού Γραμματέα του ΑΚΕΛ, θέση που κράτησε μέχρι το θάνατό του. Στα χρόνια μέχρι και την ανεξαρτησία της Κύπρου θα φυλακιστεί από τους βρετανούς αποικιοκράτες, θα ζήσει στην παρανομία, όμως μέσα από τη δράση του ως Γ.Γ. θα οδηγήσει μαζί με τους υπόλοιπους συντρόφους του στη μαζικοποίηση του κόμματος και την άμεση σύνδεσή τόσο με τους σκληρούς συνδικαλιστικούς αγώνες της εποχής, όσο και με τον απελευθερωτικό αγώνα του λαού μας για αυτοδιάθεση από τον αγγλικό ζυγό.
Στα δύσκολα χρόνια που ακολούθησαν την κουτσουρεμένη ανεξαρτησία, ο Παπαϊωάννου ως ηγέτης του ΑΚΕΛ και ως βουλευτής πλέον συνέχισε τους αγώνες ενάντια στις ιμπεριαλιστικές μεθοδεύσεις, καταγγέλλοντας τις Νατοϊκές συνωμοσίες και το φασισμό των ντόπιων οργάνων τους. Σταθερός υποστηρικτής της συμβίωσης και των κοινών αγώνων όλου του κυπριακού λαού ανεξάρτητα εθνικής καταγωγής, πρωτοστάτησε στον αντικατοχικό αγώνα του λαού μας μετά το 1974, κατατάσσοντας το ΑΚΕΛ σε ισχυρή πολιτική δύναμη του τόπου με συνέπεια και πατριωτισμό απέναντι στο λαό μας.
Ο Παπαϊωάννου υπηρετώντας πιστά καθόλη τη ζωή του τα συμφέροντα της εργατικής τάξης, αγαπήθηκε από τον απλό άνθρωπο του μόχθου. Ήταν ένας ηγέτης πρώτος μεταξύ ίσων στην καθοδήγηση των εργαζομένων στους αγώνες για κατακτήσεις σε όλους τους τομείς της ζωής, τον πολιτικό, τον οικονομικό, τον κοινωνικό, τον πολιτιστικό. Η ολοκληρωτική αφοσίωση στο Κόμμα μας, το ΑΚΕΛ αλλά και στο λαό, η ακεραιότητα του χαρακτήρα, η τιμιότητα, η πλήρης ανιδιοτέλεια και το άσπιλο της προσωπικής του ζωής είναι χαρακτηριστικά ενός υποδειγματικού κομμουνιστή. Έταξε σκοπό της ζωής του να δίνει και όχι να παίρνει και είχε μια καρδιά που όσο έδινε τόσο μεγάλωνε και αντρείευε.
Η ζωή και το έργο του ιστορικού ηγέτη του ΑΚΕΛ και της κυπριακής Αριστεράς, αποτελεί όχι μόνο για εμάς του ΕΔΟΝίτες, αλλά, για όλη τη νέα γενιά παρακαταθήκη για νέες διεκδικήσεις αλλά και ένα διαφορετικό πρότυπο στάσης ζωής. Η πλούσια αυτή παρακαταθήκη που μας άφησε είναι γεμάτη από αγώνες, διεκδικήσεις και κατακτήσεις για τον εργαζόμενο λαό. Εμείς ως ΕΔΟΝίτες έχουμε χρέος προς τον Εζεκία, αλλά και ως προς τη τάξη μας να συνεχίσουμε μέχρι το τέλος αυτό τον αγώνα, μέχρι την τελική νίκη των λαών, μέχρι την μέρα που θα δούμε ξανά την Κύπρο ελεύθερη και επανενωμένη, χωρίς στρατεύματα και οδοφράγματα, έτσι όπως θα την ονειρευόταν και ο Εζεκίας. Μέχρι τη μέρα που θα ανατείλει μια για πάντα η κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, η σοσιαλιστική.
*Μπορείς να διαβάσεις περισσότερα για τον Εζεκία Παπαϊωάννου στο βιβλίο «Ενθυμήσεις από τη ζωή μου», ΕΚΔΟΣΗ ΠΥΡΣΟΣ 1988. Βρίσκεται στη δανειστική βιβλιοθήκη του Κ.Σ. της ΕΔΟΝ.
Άρθρο που κυκλοφόρησε στη Νεολαία Απριλίου, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 30 χρόνων από το θάνατο του Εζεκία Παπαϊωάννου