Της Μαρίας Δίπλαρου
Μέλος Συντακτικής Επιτροπής «Ν»
Τον Αύγουστο του 1945, στη χρονογραμμή της ανθρώπινης Ιστορίας χαράχτηκε ένα απ΄ τα μεγαλύτερα εγκλήματα του ιμπεριαλισμού. Οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (Η.Π.Α.) έθεσαν σε εφαρμογή ένα πρωτοεμφανιζόμενο όπλο που ήταν ικανό να σπείρει τον όλεθρο στο πέρασμα του, την ατομική βόμβα. Το πυρηνικό ολοκαύτωμα στις Ιαπωνικές πόλεις, Χιροσίμα και Ναγκασάκι υπογραμμίζει μέχρι σήμερα τη φονική ισχύ που φέρουν τα πυρηνικά όπλα, αλλά και την αδίστακτη φύση του ιμπεριαλισμού. Οι Η.Π.Α. επέλεξαν να προβούν σε μια περιττή κίνηση προβολής ισχύος έναντι της Σοβιετικής Ένωσης και των αντιαποικιακών κινημάτων της εποχής. Οι δυνάμεις του άξονα και η μιλιταριλιστική Ιαπωνία είχαν ουσιαστικά ηττηθεί, αλλά η ανάγκη επιβολής της τρομοκρατίας και η επιθυμία της παγκόσμιας κυριαρχίας οδήγησαν τις Η.Π.Α. στην πρώτη πολεμική πυρηνική επίθεση.
Το 2017, 122 κράτη του πλανήτη συμμετείχαν σε σχετική Διάσκεψη του Ο.Η.Ε. υπογράφοντας Συνθήκη για την Απαγόρευση των Πυρηνικών Όπλων. Ωστόσο, όμως καμία από τις εννέα πυρηνικές δυνάμεις της υφηλίου (Η.Π.Α., Ρωσία, Κίνα, Ινδία, Πακιστάν, Ισραήλ, Γαλλία, Βρετανία, Βόρεια Κορέα) δεν εντάχθηκαν στη συνθήκη. Αξίζει να σημειωθεί πως οι χώρες μέλη του ΝΑΤΟ έλαβαν αποστάσεις από την εν λόγω συνθήκη, συμπεριλαμβανομένου και της Ιαπωνίας. Το επιχείρημα της «πυρηνικής αποτροπής» που επικαλούνται τα ΝΑΤΟϊκά κράτη για να δικαιολογούν την άρνηση τους να συμμετέχουν στον πυρηνικό αφοπλισμό είναι υποκριτικό και επικίνδυνο. Ως η νεολαία και η συνέχεια του τόπου οφείλουμε να ενισχύσουμε το διεθνές φιλειρηνικό κίνημα που παλεύει, προκειμένου όλα τα κράτη να συμμορφωθούν με τις – νομικές και ηθικές υποχρεώσεις τους και να προχωρήσουν στην οριστική απαλλαγή του πλανήτη από τα πυρηνικά όπλα.
Είναι καιρός να αφυπνιστούμε, αυτά δεν μας αφήνουν ανεπηρέαστους. Οι συζητήσεις για τα όπλα μαζικής καταστροφής δίνουν και παίρνουν στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής. Η Κύπρος θα έπρεπε να έχει γεωπολιτικό ρόλο με εξωτερική πολιτική αρχών και αξιών αποτελώντας γέφυρα ειρήνης της γειτονίας. Αντί αυτού πρόσφατα το νησί μας αποτέλεσε πεδίο βολής ξένων στρατών.
Εφιάλτης στη γειτονιά μας
Στη γεωγραφική περιοχή μας, το κράτος του Ισραήλ αποτελεί ένα πυρηνικό κίνδυνο. Είναι γνωστό πως το Ισραήλ ακολουθώντας την επονομαζόμενη «πολιτική της ασάφειας» δεν έχει επιβεβαιώσει, αλλά ούτε διαψεύσει ακόμη κατά πόσο έχει στην κατοχή του πυρηνικά όπλα. Η πολιτική αυτή επιφέρει διπλό κέρδος, καθώς δεν αναγκάζεται να υπογράψει τις διεθνείς συνθήκες, αλλά ούτε και δέχεται διεθνείς ελέγχους, διατηρώντας παράλληλα τα οφέλη της πυρηνικής απειλής. Ωστόσο, όλοι ξέρουν ότι όχι απλά διαθέτει πυρηνικά όπλα, αλλά είναι εφοπλισμένο με ένα ισχυρό πυρηνικό οπλοστάσιο, που εκτιμάτε μεταξύ 80-200 πυρηνικών κεφαλών. Όλα αυτά πραγματοποιούνται υπό τη λευκή επιταγή των Η.Π.Α και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Άλλωστε, το πυρηνικό μονοπώλιο του Ισραήλ στην περιοχή εξασφαλίζει στρατιωτική υπεροχή έναντι των αραβικών κρατών και του Ιράν, συνεχίζοντας έτσι ακάθεκτο την κατοχή των παλαιστινιακών εδαφών, εκτοξεύοντας απειλές πολέμου κατά των γειτόνων του. Το ισραηλινό πυρηνικό οπλοστάσιο σπέρνει την ανασφάλεια στις γειτονικές χώρες, οι οποίες με τη σειρά τους αναφέρουν «αναγκαιότητα απόκτησης αποτρεπτικών δυνατοτήτων». Τα γειτονικά κράτη επιθυμούν να αποκτήσουν και αυτά πυρηνικά όπλα, ούτως ώστε να επέλθει «ισορροπία», στηριζόμενη σαφώς στον αμοιβαίο φόβο.
Φαντάσου.. μια Μέση Ανατολή απαλλαγμένη από το φόβο.
Καταλυτικό ρόλο για την ειρήνη και την ασφάλεια θα είχε η Μέση Ανατολή, αν το σενάριο για την ανακήρυξη ολόκληρης της έκτασης της σε ζώνη απαλλαγμένη από όπλα μαζικής καταστροφής, πάρει σάρκα και οστά μέσα από μια διεθνή διάσκεψη του Ο.Η.Ε. Το Ισραήλ μέχρις στιγμής κρυβόταν έχοντας την προστασία των Η.Π.Α. Οι εξελίξεις όμως έχουν λάβει άλλη τροχιά. Από την μια, η υπαγωγή του χημικού οπλοστασίου της Συρίας σε διεθνή έλεγχο (στη βάση της ρωσικής πρότασης που απέτρεψε τη σχεδιαζόμενη αμερικανική επιδρομή στα τέλη του 2013). Από την άλλη, η πρόοδος στις διαπραγματεύσεις για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, μεταξύ Τεχεράνης και E3+3 (Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία, Ρωσία, Η.Π.Α., Κίνα). Αυτά έχουν περιορίσει κατά πολύ το Ισραήλ.
Η Βουλή των Αντιπροσώπων πρόσφατα στήριξε ομόφωνα την πρόταση του ΑΚΕΛ για την αποπυρηνικοποίηση της Μέσης Ανατολής και τον Παγκόσμιο Αφοπλισμό. Συγκεκριμένα, το ψήφισμα αναφέρει πως τα κράτη της περιοχής πρέπει να υπογράψουν νομικώς δεσμευτικές εγγυήσεις ασφάλειας από τα πέντε αναγνωρισμένα πυρηνικά κράτη προς τις χώρες εντός της ζώνης και ότι δεν θα εξαπολύσουν, ούτε θα απειλήσουν με πυρηνικό κτύπημα τις χώρες της ζώνης της Μέσης Ανατολής. Ακόμη περιλαμβάνεται παράμετρος απαγόρευσης της διαμετακόμισης πυρηνικών όπλων διά μέσου της ζώνης. Δηλαδή, τα πυρηνικά κράτη θα πρέπει να εγκαταλείψουν την πρακτική τους να μην δηλώνουν κατά πόσο μεταφέρονται πυρηνικά όπλα στα πλοία τους. Αυτό φέρει τη δική του ιδιαίτερη σημασία καθώς στη Μεσόγειο, την Ερυθρά Θάλασσα και τον Περσικό Κόλπο, υπάρχει συνωστισμός πολεμικών πλοίων των Η.Π.Α. που φέρουν πυρηνικό οπλοστάσιο. Ακόμη, στη σχετική συνθήκη εμπερικλείεται και η Τουρκία, η οποία διαθέτει τη βάση Ιντσιρλίκ, με περίπου 70 πυρηνικές βόμβες των Η.Π.Α.
Η Χιροσίμα και το Ναγκασάκι αναγκάζουν τις επόμενες γενιές να θυμόνται ότι ένας νέος πυρηνικός όλεθρος θα σημάνει το τέλος του ανθρώπινου πολιτισμού στον πλανήτη Γη. Η ανάγκη για παγκόσμιο αφοπλισμό γίνεται όλο πιο αναγκαία. Η Κύπρος έχει και οφείλει να έχει θέση στον αγώνα κατά των πυρηνικών όπλων.
*Άρθρο που δημοσιεύτηκε στην Νεολαία Αυγούστου 2018
