Του Δημήτρη Παλμύρη
Μέλος Κ.Σ. ΕΔΟΝ
Κάποτε διερωτόμασταν για το πώς άφησαν οι προοδευτικές δυνάμεις να πέσει η Βαρκελώνη στα χέρια του Φράνκο. Σήμερα διερωτόμαστε πώς είναι δυνατόν να πέφτουν βαν σε πεζούς στη Βαρκελώνη.
Ίσως αποτελεί πρόοδο το γεγονός πως ο παραλογισμός δεν παίρνει τη μορφή τακτικού στρατού που πέφτει σε πόλεις, αλλά θρησκευόμενων παραλόγων που πέφτουν σε πεζούς. Από την άλλη, όμως, η διαφορά είναι γεωγραφική: δεν έχουν εκλείψει οι στρατοί που βομβαρδίζουν πόλεις στη Μ. Ανατολή είτε από μισθοφόρους που ως ήρωες, βετεράνοι και καμάρι των ΗΠΑ, έρχονται να προστεθούν στην αμερικάνικη μυθοπλασία που απευθύνεται στις μάζες. Είτε βομβαρδίζονται αυτές οι πόλεις από άλλους λάτρεις μύθων (ή μυθόπληκτους) που βρίσκουν τη λύση στον Αλλάχ και πέφτουν πάνω στους ανορθόδοξους ομόθρησκούς τους. Κατ’ εξαίρεση ή κατά δύναμη, ρίχνουν βαν στα Χριστιανικά (κατά την αντίληψη τους) έθνη της Δύσης.
Σαφώς και θα πρέπει να εστιάσουμε στην αιτία που ο κάθε απόκληρος παίρνει ένα βαν για να αντικειμενοποιήσει την (μη) ύπαρξη του θεού του και στερεί την ύπαρξη ανθρώπων, η οποία (ύπαρξη) ήταν αντικειμενική. Η αιτία, λοιπόν, ναι, είναι οι πόλεμοι που προκαλούν τα συμφέροντα των ΗΠΑ, ΕΕ και των συμμάχων τους στην περιοχή. Έχουν χαθεί εκατομμύρια ζωές στη Μ. Ανατολή (μόνο από το 2001) για να καθοριστεί με ποια σειρά θα επωφεληθούν από τον έλεγχο της ενέργειας και των διαδρόμων της. Οι φονταμενταλιστές χρησιμοποιήθηκαν ως εφεδρείες για το παζάρεμα, ως το διαπραγματευτικό όπλο της αστάθειας.
Όμως δεν αρκεί να καταδικάζουμε τον πόλεμο τους. Πλέον το σύνθημα δόθηκε, ο Πλανητάρχης είπε αυτό που ο κόσμος σκεφτόταν και οι πολιτικές ελίτ το γυρόφερναν. «Τι θα γίνει με τους μουσουλμάνους;» Και το ερώτημα θα πρέπει να απαντηθεί, καθώς δεν αρμόζει να καταδικάζουμε πολέμους χωρίς να εντοπίζουμε την υποκρισία των μύθων τους.
Η υποκρισία για παράδειγμα του Τραμπ είναι εύκολη. Μιλά για το Μουσουλμανικό φονταμενταλισμό, αλλά κλείνει το μάτι στο Χριστιανικό, ο οποίος στην Αμερική έχει ισχυρούς και επικίνδυνους θύλακες. Αλλά εδώ μιλάμε για μια χώρα που οι εκάστοτε πολιτικές ομιλίες, κλείνουν με θρησκευτικά ευχολόγια. Τέτοια έκανε και ο Ομπάμα. Τώρα, αφού δεν έπεισαν πως η εξαγωγή δημοκρατίας νομιμοποιεί την παγκόσμια αλαζονεία, συζητάμε για τη νομιμοποίηση μέσω της καλύτερης θρησκείας.
Από την άλλη, οι «άλλοι» του φιλελεύθερου στρατοπέδου, δε θέλουν να θυματοποιηθούν οι υγιείς Μουσουλμάνοι. Θεωρούν πως ο μουσουλμανικός κόσμος, όπως και ο χριστιανικός, μπορεί να υπάρξει εν ειρήνη στην κοινωνία της αγοράς. Όντως οι θρησκείες αυτές μπορούν να συμβιβαστούν με τη φιλελεύθερη κοινωνία. Για όσο βέβαια η κοινωνία αυτή διασφαλίζει τη μη περιθωριοποίηση των μελών τους. Γιατί όσο ο καπιταλισμός γεμίζει τα στομάχια του μουσουλμάνου ή του χριστιανού, τότε και αυτός θα επιλέγει από το μενού του Κορανιού και της Βίβλου τα λόγια της αγάπης και της συνύπαρξης. Όμως η θρησκεία δεν μπορεί να αναγιγνώσκεται α λα καρτ. Κάποιος θα βρεθεί υπό κάποιες συνθήκες π.χ. όταν του βομβαρδίζουν την πατρίδα και θα πει: «Είναι ο λόγος του θεού, δεν είναι η Κοκκινοσκουφίτσα για να τη διαβάζω συμβολικά». Ή και στα Σόδομα και θανατώνεις τους άπιστους με βαν ή αποδέχεσαι το ρεαλισμό της νίκης του ισχυρού.
Η θρησκεία δεν συμβιώνει εν ειρήνη με τη Δύση, απλώς βρίσκεται στη χειμέρια νάρκη του χορτάτου. Μεταλλάσσεται υπό τις συνθήκες, αλλά επανέρχεται υπό άλλες. Στην ίδια χειμέρια νάρκη βρίσκεται και η εθνική υπερηφάνεια. Και αυτή φουσκώνει και δαγκώνει όσο η πείνα και οι απόκληροι πληθαίνουν. Δεν μπορεί όμως η φιλελεύθερη μυωπία, να βλέπει ως επιτυχή λύση το εάν πωλούνται μπουργκίνια Αρμάνι και φανελάκια USA. Δεν υπάρχει μόνιμο win-win όπου ο μύθος της αγοράς θα καθυποτάσσει τους μύθους των μαζών. Κάποια στιγμή και όταν ο καπιταλισμός, η φτώχια και οι πόλεμοι του ρίξουν αυτές τις μάζες στο περιθώριο, όταν δεν υπάρχουν λεφτά για μπουργκίνια και φανελάκια, οι θρησκείες και οι εθνικισμοί, που ανέχτηκε και έχτισε ο φιλελεύθερος ατομικιστής, θα αρχίσουν να βαράνε με βαν τουρίστες και διαφωνούντες!
Όσο, λοιπόν, θα κάνουν πόλεμο για τα ιμπεριαλιστικά συμφέροντα τους, όσο θα ορίζουν πως το άτομο θα πρέπει να κάνει πόλεμο για τα δικά του, έτσι και η θρησκεία και ο εθνικισμός θα εμφανίζονται ως οι εύκολες (αλλά και επικίνδυνες) απαντήσεις, οι εκφράσεις της συλλογικότητας που στερεί ο ατομικισμός από το ανθρώπινο γένος. Έτσι λοιπόν θα πέφτει η Βαρκελώνη, ξανά και ξανά, στους φασίστες του Φράνκο ή στους μουλάδες του Ισλαμικού Κράτους.