Στις Θέσεις του Κεντρικού Συμβουλίου της ΕΔΟΝ προς το 17ο Παγκύπριο Συνέδριο, τονίζεται η ανάγκη για αναβάθμιση της μορφωτικής – ιδεολογικής δουλειάς έτσι που να «αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη δημιουργία ισχυρής βάσης στήριξης του αγώνα της ΕΔΟΝ και της προοπτικής του».
Η πιο πάνω ανάγκη, καθίσταται ακόμα πιο επιτακτική μέσα στις σημερινές συνθήκες όπου η κυρίαρχη ιδεολογία παράγεται και αναπαράγεται με πολύ πιο γοργούς ρυθμούς μέσα από τα σχολεία, τα πανεπιστήμια, τους θεσμούς, τα ΜΜΕ και το διαδίκτυο. Όλα αυτά δεν είναι παρά τα μέσα που αγιάζονται από τον σκοπό που θέλει την επικράτηση της ιδεολογίας της αστικής τάξης, την διατήρηση και θεσμοθέτηση του εκμεταλλευτικού χαρακτήρα του καπιταλισμού. Όπλο στα χέρια της αστικής τάξης είναι η παραχάραξη της ιστορίας και ο αντικομμουνισμός.
Η βασική ιδιομορφία της σημερινής ιδεολογικής διαπάλης αποδίδεται στην δυνατότητα που έχει η κυρίαρχη τάξη να διαμορφώνει με γοργούς ρυθμούς το περιβάλλον που την ευνοεί. Σε αυτά τα πλαίσια εντάσσεται η προσπάθεια αποϊδεολογικοποίησης των αγώνων, η προώθηση της αποπολιτικοποίησης, της απαξίωσης, τα επιβαλλόμενα πολιτιστικά υποπροϊόντα και το lifestyle. Η σημερινή καπιταλιστική κρίση δημιουργεί πρόσφορο έδαφος και οδηγεί στην κρίση της συνείδησης, αφού άλλωστε όπως τόνιζαν οι κλασσικοί της ιδεολογίας μας, βάση και εποικοδόμημα αλληλοεπηρεάζονται.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, η ιδεολογική κατάρτιση των μελών της Οργάνωσης είναι επιβεβλημένη αφού αφενός θωρακίζει τα μέλη της ΕΔΟΝ και αφετέρου διατηρεί την προοπτική του αγώνα της ΕΔΟΝ. Σε αυτή την κατεύθυνση, η μορφωτική δουλειά στην ΕΔΟΝ έχει βελτιωθεί σημαντικά αλλά απαιτείται πολύ δουλειά για την παραπέρα ποιοτική αναβάθμιση της με το κλειδί να βρίσκεται στην μορφωτική-ιδεολογική δουλειά που καλούμαστε να αναπτύξουμε σε τοπικό επίπεδο.
Η αυτομόρφωση έχει να διαδραματίζει καταλυτικό παράγοντα ως προς αυτή την κατεύθυνση. Παρόλα αυτά, αρκετές φορές η αυτομόρφωση «θυσιάζεται» στην πίεση της καθημερινότητας και άλλες τόσες «κρύβεται» πίσω από την έλλειψη ελεύθερου χρόνου. Η προσέγγιση που θέλει την αυτομόρφωση εξαρτημένη από την ύπαρξη ελεύθερου χρόνου, είναι λανθασμένη αφού η αυτομόρφωση προϋποθέτει την αναζήτηση της γνώσης μέσα και έξω από τον προγραμματισμό της Οργάνωσης, να καταστεί δηλαδή αναπόσπαστο στοιχείο της καθημερινότητας. Η προσέγγιση επί του θέματος δεν μπορεί να εξαντλείται στο ότι η έλλειψη ελεύθερου χρόνου μας στερεί την αυτομόρφωση αλλά ακριβώς το αντίθετο: ότι δηλαδή η αυτομόρφωση μας στερεί τον ελεύθερο χρόνο.
Παράλληλα όμως πρέπει να τονίσουμε το εξής: Η θεωρητική κατάρτιση είναι αναγκαία αλλά όχι ικανή για την ιδεολογική κατάρτιση. Κάτι τέτοιο επιτυγχάνεται μέσα από τον αμοιβαίο καθορισμό θεωρίας και πράξης αφού άλλωστε η θεωρία «γίνεται υλική δύναμη όταν εισχωρήσει στις μάζες» (Κ. Μαρξ). Η αποσπασματοποίηση της θεωρίας από την πράξη και της πράξης από την θεωρία μόνο σε επικίνδυνα μονοπάτια μπορεί να οδηγήσει.
Το μαρξιστικό βιβλίο, η μελέτη του κομματικού τύπου και της «Νεολαίας», η αμφισβήτηση, η αναζήτηση της γνώσης και το φιλτράρισμα των πληροφοριών, από όπου και αν προέρχεται, συμβάλει αλλά ακόμη περισσότερο συμβάλει η αλληλεπίδραση με την υλική πραγματικότητα, η ζύμωση, η δράση, η οργανωμένη πάλη, οι καθημερινοί αγώνες.
Η θεωρία, αποκτάει νόημα και ιδεολογικό περιεχόμενο μόνο όταν εξυπηρετεί την οργανωτική και πολιτική δουλειά της Οργάνωσης.
Βάκης Χαραλάμπους
Μέλος Εκτελεστικού Γραφείου
Υπεύθυνος Κεντρικού Μορφωτικού Γραφείου
Κεντρικός Υπεύθυνος Γραφείου Νέων Εργαζομέων