Ένας σημαντικός αριθμός φοιτητών σχεδιάζουν και ονειρεύονται να συνεχίσουν την ακαδημαϊκή τους κατάρτιση σε διδακτορικό επίπεδο, με εφόδια τη γνώση που λαμβάνουν από το πανεπιστήμιο για να μπορέσουν να οδηγήσουν την επιστήμη τους ένα βήμα παραπέρα παράγοντας γνώση μέσα από την εμπλοκή τους στην έρευνα. Αυτός ο δρόμος για ένα νέο επιστήμονα είναι στρωμένος με «αγκάθια». «Αγκάθια»» τα οποία έχει να αντιμετωπίσει ο κάθε νέος εργαζόμενος που προέρχεται από την εργατική τάξη.
Όταν ανασκοπήσουμε τον κλάδο της έρευνας καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι δεν είναι ένας ενιαίος κλάδος. Ένας νέος ερευνητής-διδακτορικός φοιτητής βρίσκεται σε ηλικία οικονομικής ανεξαρτησίας. Οι εργασιακές σχέσεις εργοδότη-εργοδοτούμενου, που έχει να αντιμετωπίσει ένας νέος στο χώρο της επιστήμης, παρουσιάζονται σε ένα ετερογενής ευρύ φάσμα.
Συγκεκριμένα, ο πρώτος τρόπος εργοδοσίας των διδακτορικών φοιτητών είναι με υποτροφίες σε πρόγραμμα χρηματοδότησης κάποιου ιδρύματος, όπου στην συντριπτική πλειοψηφία τους έχουν φιλανθρωπικό χαρακτήρα. Το ύψος αυτός των υποτροφιών ως επί το πλείστων δεν είναι ψηλό. Αυτοί οι φοιτητές πέραν από τις μεγάλες υποχρεώσεις τους προς το πανεπιστήμιο, έχουν και τα παραδοτέα του προγράμματος, στα οποία θα πρέπει να λογοδοτούν προς το ίδρυμα χρηματοδότησης τους. Η ετοιμασία της έκθεσης προόδου συχνά είναι μια εκτεταμένη διαδικασία η οποία στερεί από τους φοιτητές σημαντικό χρόνο από τις ακαδημαϊκές και ερευνητικές τους υποχρεώσεις. Παρόλα αυτά, οι φοιτητές οι οποίο μπορούν να διεκπεραιώσουν τις διδακτορικές τους σπουδές κάτω αυτό το status εργοδοσίας εμπίπτουν στην κατηγορία των προνομιούχων φοιτητών.
Ο δεύτερος τρόπος εργοδοσίας διδακτορικών φοιτητών που συναντούμε στα πανεπιστήμια είναι άνευ μισθοδοσίας. Αυτή η διαδικασία αναγκάζει τους φοιτητές να εργάζονται κυρίως μεταμεσονύχτιες ώρες για να εκπληρώσουν τις φοιτητικές τους υποχρεώσεις αφού θα δεν θα μπορούν να εργάζονται εντός των ¨παραγωγικών ωρών¨ της ημέρα για την αποπεράτωση του διδακτορικού τους προγράμματος.
Ο τρίτος τρόπος εργοδοσίας των διδακτορικών φοιτητών είναι η ένταξη τους σε κάποιο ερευνητικό πρόγραμμα. Αυτά τα προγράμματα χρηματοδότησης, χρηματοδοτούν ερευνητικές ομάδες από ευρωπαϊκά κονδύλια. Διαχειριστής αυτών των χρήματων είναι το εκάστοτε μέλος (ΔΕΠ), Διδακτικό Ερευνητικό Προσωπικό, το οποίο είναι επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. Το μέλος ΔΕΠ έχει την ευθύνη να καταμερίσει τα χρήματα αναλόγως της υποβληθέντας ερευνητικής πρότασης. Σε αυτή την περίπτωση ο φοιτητής εργοδοτείται από το πανεπιστημιακό ίδρυμα ως ειδικός επιστήμονας ερευνάς. Στους φοιτητές που εργοδοτούνται με αυτή την μορφή παρατηρείται μια μεγάλη ετερογένεια στις μισθολογικές τους απολαβές. Παρόλα αυτά, και αυτοί οι φοιτητές εμπίπτουν στην κατηγορία των προνομιούχων φοιτητών.
Τέλος ο τέταρτος τρόπος εργοδοσίας είναι η πληρωμή τους για παράδοση συμπληρωματικών μαθήματων. Το ποσό αυτό είναι υπερβολικά χαμηλό και δεν μπορεί σε καμία των περιπτώσεων να συντηρήσει ένα αξιοπρεπή τρόπο ζωής. Επίσης οι φοιτητές αυτοί επιβαρύνονται με το εργασιακό φορτίο ετοιμασίας του μαθήματος τους, το οποίο είναι ένας αξιοσημείωτος χρόνος τον οποίο στερούνται από τις φοιτητικές τους υποχρεώσεις.
Στην πραγματικότητα όμως όλοι οι διδακτορικοί φοιτητές ανεξάρτητα από την κατηγορία εργοδοσίας που εμπίπτουν, εργάζονται με υποχρεώσεις μισθωτού υπαλλήλου: Με ένα αφεντικό, με μια ώρα έναρξης εργασίας , χωρίς ώρα λήξης εργασίας και χωρίς δικαιώματα που αναλογούν σε ένα μισθωτό υπάλληλο.
Κάπως έτσι συναθροίζεται το κάδρο των εργασιακών σχέσεων ενός διδακτορικού φοιτητή. Καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι οι διδακτορικοί φοιτητές δεν έχουν καθολικά όμοιες διεκδικήσεις. Έχουν όμως καθολικά επιβεβλημένη την ανάγκη οργάνωσης των δικαιωμάτων τους. Η αναγκαιότητα οργάνωσης τους στην ΕΔΟΝ είναι γέννημα των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής και οι διδακτορικοί φοιτητές δεν αποτελούν την εξαίρεση. Με την αφορμή το 20ο Παγκύπριο Συνέδριο της ΕΔΟΝ καλούμε το σύνολο των νέων να οργανωθούν στην ΕΔΟΝ να γίνουν αυτή το μέλλον, να γίνουν αυτοί η συλλογική διεκδίκηση. Να απομακρυνθούν από προσεγγίσεις ατομικισμού. Οργανώσου στην ΕΔΟΝ αγωνίσου για το συλλογικό καλό. Οργανώσου στην ΕΔΟΝ δώσε πνοή στα όνειρα σου. Γίνε εσύ αυτό που περιμένεις και σταμάτησε να περιμένεις, Αγωνίσου.
Παύλος Ιωάννου
Μέλος Κ.Σ. ΕΔΟΝ
Διδακτορικός Φοιτητής Πανεπιστημίου Κύπρου
