Από την ίδρυση της η ΕΔΟΝ ορίζει τον πολιτισμό ως ένα από τους βασικότερους τομείς δράσης της. Ως πολιτική και πολιτιστική οργάνωση νεολαίας, η ΕΔΟΝ αντικρίζει τον πολιτισμό και τις τέχνες σε σχέση με τις εκάστοτε κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες στον τόπο μας αλλά και στην ανθρωπότητα ευρύτερα.
Είναι γεγονός ότι το επίπεδο του πολιτισμού μιας χώρας και ολόκληρης της ανθρωπότητας -που αφορά τέχνες, ιδέες, αξίες, γνώσεις, επιτεύγματα, πεποιθήσεις και ίσως πολλά άλλα- αντανακλά το στάδιο της ιστορικής εξέλιξης στο οποίο βρισκόμαστε. Αυτό συμβαίνει γιατί ο πολιτισμός επηρεάζεται από το περιβάλλον στο οποίο υπάρχει αλλά μπορεί επίσης και να το επηρεάσει, να επιδράσει σημαντικά στην εξέλιξη του. Ο αγώνας μέσα από τον πολιτισμό βέβαια μπορεί να επιτευχθεί μόνο αν είναι στενά συνυφασμένος με τον ευρύτερο κοινωνικοπολιτικό αγώνα για πρόοδο. Έτσι, μέσα από την πολιτιστική της δράση, η ΕΔΟΝ δυναμώνει τους αγώνες της για ένα καλύτερο κόσμο, στον οποίο ο άνθρωπος θα ξανακερδίσει την χαμένη του ανθρωπιά, θα πάψει να ζει αποξενωμένος και ανασφαλής, θα πάψει να βιώνει την ύπαρξη και τη δραστηριότητα του σε σχέση με το χρήμα και θα βρει τη δύναμη να ανασυντάξει νέες αρχές, αξίες και ιδανικά, νέο πολιτισμό, μέσα από τα ερείπια του παλιού που σήμερα καταρρέει. Κύριοι άξονες της πολιτιστικής δράσης της οργάνωσης μας είναι η συμβολή στη διαμόρφωση υγιών, κριτικά σκεπτόμενων ανθρώπων, η προβολή σωστών προτύπων, η διαμόρφωση αντιπολεμικών και αντιρατσιστικών στάσεων, η διαμόρφωση αγωνιστικής στάσης ζωής, η συμβολή στην υγιή ανάπτυξη της προσωπικότητας και της δημιουργικότητας των νέων.
Σε όλες σχεδόν τις επαρχιακές οργανώσεις της ΕΔΟΝ λειτουργούν χορευτικά και θεατρικά εργαστήρια τα οποία στεγάζονται στους συλλόγους του λαϊκού κινήματος και απασχολούν παιδιά και μεγάλους. Τα εργαστήρια αυτά προάγουν κυρίως την συλλογικότητα και τη συνεργασία και έχουν την δυνατότητα να παρουσιάσουν την δουλειά τους σε διάφορες εκδηλώσεις. Σε επαρχιακό επίπεδο λειτουργούν επίσης πολλά μαθητικά μουσικά σχήματα τα οποία αξιοποιούνται στα μουσικά προγράμματα των τοπικών μπουάτ, των επετειακών εκδηλώσεων της οργάνωσης, των περιφερειακών φεστιβάλ, του Παγκύπριου φεστιβάλ, άλλων εκδηλώσεων του λαϊκού κινήματος, αλλά και αλλού. Σε μικρότερο βαθμό δραστηριοποιούνται μουσικά σχήματα του τμήματος νέων εργαζομένων, κάτι που θα πρέπει να ενθαρρυνθεί περισσότερο στο μέλλον στα πλαίσια της αναβάθμισης της δράσης μας. Μια από τις σημαντικότερες δραστηριότητες των επαρχιακών μας οργανώσεων είναι η διοργάνωση πολιτιστικών παραστάσεων που παρουσιάζονται στο κοινό. Οι πολιτιστικές αυτές παραστάσεις συχνά γράφονται από τους ίδιους τους συμμετέχοντες και ασχολούνται με την επικαιρότητα στην Κύπρο. Κύριος στόχος μας είναι οι παραστάσεις αυτές να αποτελούν σημαντική κινητήριο δύναμη για εντατικοποίηση των αγώνων μας για πρόοδο. Τέλος την κορυφαία ίσως στιγμή για τη πολιτιστική δράση της οργάνωσης μας αποτελεί το Παγκύπριο Φεστιβάλ Νεολαίας και Φοιτητών που πραγματοποιείται τώρα κάθε Ιούλιο, στα πλαίσια του οποίου οργανώνονται κάθε καλοκαίρι πολλά περιφερειακά Φεστιβάλ. Τόσο το Παγκύπριο όσο και τα Περιφερειακά Φεστιβάλ δίνουν βήμα έκφρασης και δημιουργίας σε πολλούς Κύπριους καλλιτέχνες που θέλουν να παρουσιάσουν τη δουλειά τους.
Πολλά βέβαια είναι τα περιθώρια βελτίωσης της δράσης μας. Η πολιτιστική δράση της ΕΔΟΝ πρέπει να εντατικοποιήσει, τόσο σε περιφερειακό όσο και σε κεντρικό επίπεδο, την διοργάνωση εκθέσεων, διαγωνισμών, αφιερωμάτων, μουσικών και θεατρικών παραστάσεων. Οι εκδηλώσεις αυτές πρέπει να αποτελούν εναλλακτικές προτάσεις πολιτισμού που απευθύνονται σ’ ένα πλατύ φάσμα κοινού και δεν περιορίζονται στα μέλη και στελέχη τις οργάνωσης κάτι που παρατηρείται συχνά. Κύρια επιδίωξη μας πρέπει να είναι η εμπλοκή και η δραστηριοποίηση μιας ευρύτερης κατηγορίας κόσμου που ίσως δεν συγκαταλέγεται στα μέλη μας αλλά εκτιμά την δράση της οργάνωσης μας στην κοινωνία και επιλέγει να συμμετέχει στους αγώνες μας με αυτό τον τρόπο. Η εμπλοκή νέων, προοδευτικών ανθρώπων στην πολιτιστική δραστηριοποίηση πρέπει να είναι μια συνεχόμενη έγνοια μας. Μόνο τότε θα μπορούμε να συμβάλουμε ουσιαστικά στην πολιτιστική πρόοδο του τόπου μας. Αυτό θα ενισχυθεί και μέσα από την συνέχιση και εντατικοποίηση της συνεργασίας μας με ευρύτερους φορείς πολιτισμού στην Κύπρο, όπως είναι ο ΘΟΚ και άλλοι θεατρικοί οργανισμοί, η νεοσυσταθείσα Ενιαία Αρχή Πολιτισμού, η Κίνηση Πολιτισμού, σύνολα καλλιτεχνών κ.α. Επιπλέον, σημαντικός άξονας της πολιτιστικής δράσης της οργάνωσης μας πρέπει –παρ’ όλα τα προβλήματα που ίσως αντιμετωπίζουμε σήμερα- να συνεχίσει να είναι η συνεργασία με Τ/Κ πολιτιστικές ομάδες στα πλαίσια καλλιέργειας κοινού οράματος για το μέλλον της πατρίδας μας και ανάδειξης των κοινών πολιτιστικών παραδόσεων του λαού μας.
Μέσα από την πολιτιστική της δράση η ΕΔΟΝ αντιπαλεύει τη «σύγχρονη» βιομηχανία παραγωγής υποκουλτούρας. Αντιπαλεύουμε τη μαζική υποκουλτούρα της εποχής μας που θέλει να δίνει στα ανθρώπινα συναισθήματα χυδαίο και ψυχωτικό περιεχόμενο. Αντιπαλεύουμε κάθε «ευκολοχώνευτο» πολιτιστικό προϊόν που εξυπηρετεί το χρήμα. Αντιπαλεύουμε την υποκουλτούρα που θέλει να καθηλώνει συνειδήσεις και να συνθλίβει τη προσωπικότητα του ανθρώπου. Έτσι δυναμώνουμε του αγώνες μας για ένα καλύτερο κόσμο.
Αναστασία Χάσικου
Μέλος Κεντρικού Συμβουλίου
Υπεύθυνη Κεντρικού Πολιτιστικού Γραφείου