Συμπληρώνονται σήμερα πενήντα πέντε χρόνια από τη μέρα που η ισχυρή έκρηξη κατέγραψε ανεξίτηλα το όνομα του Γιώργου Τσικουρή στο πάνθεο των ηρώων της αντιδικτατορικής πάλης. Σαν σήμερα, στις 2 Σεπτεμβρίου 1970, ο Γιώργος Τσικουρής έπεσε ηρωικά προσπαθώντας να πυροδοτήσει εκρηκτικό μηχανισμό έξω από την πρεσβεία των Ηνωμένων Πολιτειών στην Αθήνα.
Λόγο των έργων ανάπλασης του χώρου και της μετακίνησης μερικών μέτρων της προτομής, βρισκόμαστε ξανά εδώ, μετά από τρία χρόνια.
Ως ΕΔΟΝ δεν είμαστε εδώ από υποχρέωση. Δεν επανερχόμαστε κάθε χρόνο, απλά ως τυπική επανάληψη, αλλά γιατί μας ωθεί η ανάγκη να κρατήσουμε ζωντανή την ιστορική μνήμη. Είμαστε εδώ για να αποτίσουμε φόρο τιμής στον αγωνιστή της αντίστασης και της δημοκρατίας, Γιώργο Τσικουρή.
Σήμερα, σε μια εποχή που η αποπολιτικοποίηση, η αδιαφορία και η παραίτηση παρουσιάζονται ως αρετές, η ανάδειξη παραδειγμάτων όπως ο Τσικουρής γίνεται πιο απαραίτητη από ποτέ. Σήμερα βρισκόμαστε εδώ για να φωτίσουμε τα πρότυπα που έχει ανάγκη η νεολαία και ο λαός μας στο σύνολό του.
Ο Γιώργος Τσικουρής γεννήθηκε το 1945 στην Άσσια. Προερχόμενος από εργατική και προοδευτική οικογένεια, από νεαρή ηλικία έδειξε τη δημιουργικότητα και τις ανησυχίες του. Ασχολήθηκε με τη ζωγραφική και τη μουσική, διάβαζε συστηματικά και έδειχνε μεγάλο ενδιαφέρον για τα κοινά. Ήταν άριστος μαθητής και χάρη στην αριστεία του, το σχολείο του εξασφάλισε υποτροφία για σπουδές στη Φυσικομαθηματική Σχολή του Μιλάνου, από την οποία αποφοίτησε με άριστα.
Από τα πρώτα χρόνια στην Ιταλία ξεχώρισε με την προσωπικότητα και την ηγετική του μορφή. Η αναγνώριση και η εκτίμηση των Ελληνοκύπριων, Ελλήνων και Ιταλών συμφοιτητών του, τον οδήγησαν στην εκλογή του ως Προέδρου του Συνδέσμου Ελλήνων φοιτητών Ιταλίας. Γαλουχημένος με τις αξίες και τα ιδανικά της Αριστεράς, ο Γιώργος Τσικουρής κατά τη διάρκεια των σπουδών του στην Ιταλία συνδέθηκε με τους αντιστασιακούς, αντιχουντικούς κύκλους και τους Έλληνες πολιτικούς εξόριστους στην Ιταλία.
Έχοντας πίστη στο δίκαιο του αγώνα τους, ο Γιώργος μαζί με άλλους Έλληνες φοιτητές και την Ιταλίδα συμφοιτήτρια του Μαρία Αντζελόνι, αποφάσισαν να μεταβούν στην Αθήνα το καλοκαίρι του 1970, για να ενισχύσουν την αντιδικτατορική πάλη κατά της Χούντας.
Στις 2 Σεπτεμβρίου 1970 οι δύο τους επιχείρησαν να πυροδοτήσουν ωρολογιακό εκρηκτικό μηχανισμό έξω από την πρεσβεία των ΗΠΑ. Μια συμβολική πράξη που θα κατεδείκνυε, τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς, τους ηθικούς αυτουργούς του απριλιανού πραξικοπήματος και τους πολιτικούς εμπνευστές και καθοδηγητές της σκοτεινής περιόδου της Χούντας των Συνταγματαρχών. Η πρόωρη εκπυρσοκρότηση του εκρηκτικού μηχανισμού, στέρησε τη ζωή στον Γιώργο και στη Μαρία, γράφοντας με το αίμα τους μια από τις πιο ηρωικές σελίδες της αντίστασης.
Η Χούντα έσπευσε να παραποιήσει την αλήθεια, χαρακτηρίζοντας την πράξη τους «τρομοκρατική ενέργεια» και τον ίδιο τον Τσικουρή «τρομοκράτη». Μακριά από τις συκοφαντίες των φερέφωνων της, η θυσία τους αποτέλεσε ηχηρό μήνυμα: ο λαός της Ελλάδας δεν είχε αποδεχτεί τη δικτατορία, και η Χούντα δεν ήταν άτρωτη. Το αίμα του Γιώργου και της Μαρίας πότισε τον σπόρο της αντίστασης, που έμελλε να καρποφορήσει με την εξέγερση του Πολυτεχνείου τον Νοέμβριο του 1973. Η θυσία τους στέκει μνημείο απαράμιλλου ηρωισμού και πηγή έμπνευσης για τους σημερινούς, καθημερινούς αγώνες ενάντια στον φασισμό και τον ιμπεριαλισμό.
Συντρόφισσες/ Σύντροφοι,
Φίλες και Φίλοι,
Δυστυχώς, ο ηρωικός αντιδικτατορικός αγώνας δεν μπόρεσε να αποτρέψει το ιμπεριαλιστικό έγκλημα κατά της Κύπρου. Η Χούντα, μαζί με την ΕΟΚΑ Β’, εκτελώντας τα σχέδια που είχαν χαράξει τα ΝΑΤΟϊκά κέντρα, προχώρησαν στο προδοτικό πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974, ανοίγοντας τον δρόμο για την τουρκική εισβολή και την κατοχή του 37% της πατρίδας μας. Η ίδια η οικογένεια του Τσικουρή γνώρισε το βαρύ τίμημα: ο πατέρας του, Χρίστος, συγκαταλέγεται στους 86 αγνοούμενους της Άσσιας, η οποία μέχρι σήμερα παραμένει σκλαβωμένη.
Σήμερα, που το Κυπριακό βρίσκεται στην χειρότερη του φάση, αναμένουμε συνεπή και ξεκάθαρη θέση σχετικά με τις συγκλίσεις που έχουν μέχρι στιγμής επιτευχθεί. Όπως επίσης αναμένουμε από τον Πρόεδρο να ξεκαθαρίσει τη θέση του σχετικά με το Πλαίσιο Γκουτέρες. Να διαπραγματευτεί τις εκκρεμότητες που απέμειναν και όχι το Πλαίσιο στο σύνολό του. Αναμένουμε την ουσιαστική επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, με στόχο την λύση του Κυπριακού στη βάση της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας, με Πολιτική ισότητα όπως αυτή περιγράφεται στα ψηφίσματα του ΟΗΕ.
Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, έχουμε ανάγκη να αντλήσουμε δύναμη από το παράδειγμα του Γιώργου Τσικουρή. Να συνεχίσουμε τον αδιάκοπο αγώνα για δικαίωση του λαού μας, για μια Κύπρο ελεύθερη και επανενωμένη, κοινή πατρίδα Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.
Πενήντα πέντε χρόνια μετά, ο Τσικουρής παραμένει φάρος στους σημερινούς μας αγώνες: ενάντια στον φασισμό, στον ιμπεριαλισμό και στη επίθεση του κεφαλαίου τόσο εντός, όσο και εκτός. Σήμερα, όσο ποτέ άλλοτε, οφείλουμε να εντείνουμε την πάλη μας για να δικαιώσουμε τους ήρωες μας, για να δικαιώσουμε όσους έδωσαν τη ζωή τους υπερασπιζόμενοι τη δημοκρατία και την ελευθερία.
Να εμπνεόμαστε από τον Τσικουρή, που μας διδάσκει πως τίποτα δεν χαρίζεται, όλα με αγώνα κατακτώνται.
Τιμή και Δόξα στους ήρωες μας!
Τιμή και Δόξα στον Γιώργο Τσικουρή!
02 Σεπτεμβρίου 2025
Λευκωσία, Κύπρος
