Στην ιστορία της ανθρωπότητας καταμετρούνται εκατομμύρια θύματα και απώλειες κατά τη διεξαγωγή πολέμων και ένοπλων συγκρούσεων. Μαζί με τις τόσες αδικοχαμένες ανθρώπινες ψυχές, ένα «σιωπηλό», μα βαθιά καταπονημένο θύμα, αποτελεί το φυσικό περιβάλλον. Μία έννοια γεμάτη πλούτο, που συχνά αποτέλεσε και θα συνεχίσει να αποτελεί, με μεγαλύτερη ένταση, όχι μόνο θύμα των πολέμων αλλά και αιτία. Η σχέση περιβάλλοντος και πολέμου είναι περίπλοκη και πολυδιάστατη, καθώς το πρώτο μπορεί να υπάρξει αποδέκτης συνεπειών ή/και να υπάρξει αιτία μιας ένοπλης σύρραξης. Οποιοδήποτε και αν ισχύει, στην κάθε περίπτωση, το οικοσύστημα αποτελεί ξεκάθαρο θύμα.
Το περιβάλλον, φυσικό και ανθρωπογενές, υπήρξε πάντα το σκηνικό στο οποίο διαδραματιζόταν κάθε πόλεμος σε οποιοδήποτε σημείο του κόσμου. Ένα σκηνικό προσεκτικά διαλεγμένο, με στόχο τη χρήση και αλόγιστη εκμετάλλευση του. Έτσι και οι επιπτώσεις σε αυτό αποτελούν μία τρανταχτή πραγματικότητα, η οποία δεν μπορεί να παραβλέπεται.
Το περιβαλλοντικό κόστος αγγίζει όλες τις πτυχές του οικοσυστήματος ξεκινώντας από το έδαφος, τον βασικό πρωταγωνιστή σε αυτή την καταστροφή. Βόμβες και κάθε λογής πολεμικά όπλα αφήνουν τα τοξικά κατάλοιπα τους στο έδαφος, καθώς επιβλαβείς ουσίες υποβαθμίζουν την ποιότητα του. Ίδιας σημασίας είναι και το φαινόμενο της ρύπανσης των υδάτινων πόρων, καθιστώντας το νερό, σε πολλές περιπτώσεις, ακατάλληλο προς χρήση. Η ατμοσφαιρική ρύπανση και η μείωση της ποιότητας του αέρα με την αυξανόμενη χρήση καυσίμων συμβάλει στο φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής, ενώ παράλληλα επιβαρύνεται άμεσα η ανθρώπινη υγεία. Στο πλαίσιο της περιβαλλοντικής καταστροφής ενός πολέμου, ασφαλώς, εντάσσεται και η κατασπατάληση των φυσικών πόρων. Φαινόμενο το οποίο ξεκινά και μόνο από την ύπαρξη του στρατιωτικοβιομηχανικού συμπλέγματος.
Οι επιπτώσεις και οι αλλοιώσεις που επέρχονται στο περιβάλλον, τόσο κατά τη διάρκεια των πολέμων όσο και μετέπειτα, είναι αδιαμφισβήτητες. Σε μια προσπάθεια να αναδειχθεί το «αφανές» αυτό θύμα, ορίζεται το 2001 από τον ΟΗΕ η 6η Νοεμβρίου κάθε έτους ως η Διεθνής Ημέρα για την Αποτροπή της Εκμετάλλευσης του Περιβάλλοντος κατά τη Διάρκεια Πολέμων και Ενόπλων Συγκρούσεων. Παρόλα αυτά οι ιμπεριαλιστικοί σχεδιασμοί των ισχυρών καπιταλιστικών κέντρων συνεχίζονται με στόχο την εξυπηρέτηση των δικών τους συμφερόντων εις βάρος των λαών, αλλά και του περιβάλλοντος.
Στη σημερινή μέρα, ως ΕΔΟΝ, τονίζουμε τη σημασία της εντατικοποίησης του αγώνα για διεθνή ειρήνη, με στόχο τον τερματισμό των καταστροφικών πολέμων, της εγκατάστασης στρατιωτικών βάσεων και πραγματοποίησης διεργασιών που καταστρέφουν το φυσικό περιβάλλον. Τα εγκλήματα του πολέμου τους, τόσο κατά του περιβάλλοντος, όσο και της ανθρώπινης ζωής, είναι αλόγιστα και η ανατροπή τους κρίνεται απαραίτητη. Η μετατροπή του περιβάλλοντος σε ακόμη ένα θύμα, μας αφορά όλους.
Γραφείο Περιβάλλοντος & Υγείας
Κ.Σ. ΕΔΟΝ
05/11/2018
