Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 80 χρόνων από την Αντιφασιστική Νίκη των Λαών, το ΑΚΕΛ φιλοξένησε στην Κύπρο τη θεατρική παράσταση «18/9», την εβδομάδα μεταξύ 5 και 11 Μαΐου.
Το έργο «18/9» είναι μια παράσταση βασισμένη σε αληθινές μαρτυρίες για τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα και την ιστορική δίκη που ακολούθησε και είχε ως αποτέλεσμα την καταδίκη της Χρυσής Αυγής ως εγκληματική οργάνωση. Οι παραστάσεις που έλαβαν χώρα σε Πάφο, Λάρνακα, Λευκωσία και Λεμεσό, είχαν ως κοινά στοιχεία την αθρόα προσέλευση του κόσμου, από ολόκληρο το φάσμα της Αριστεράς και των δημοκρατικών δυνάμεων, καθώς και τα αντιφασιστικά μηνύματα που έστειλαν. Σε αυτές, το παρών τους έδωσαν οι γονείς του Παύλου Φύσσα, Παναγιώτης και Μάγδα.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της εβδομάδας, το ΑΚΕΛ συνόδευσε τον Παναγιώτη και τη Μάγδα σε ιστορικά μνημεία και σημεία σε ολόκληρη την Κύπρο, τα οποία συνδέονται με την ιστορία του τόπου μας και του Λαϊκού Κινήματος. Οι γονείς του Παύλου επισκέφθηκαν, μεταξύ άλλων, τα μνημεία των πεσόντων Αντιστασιακών, του Κώστα Μισιαούλη, των τεσσάρων του Άη Γιάννη, των Παπαλάζαρων. Συνομίλησαν με κόσμο, περπάτησαν στα χνάρια των ηρώων της Κύπρου, άκουσαν για τις θυσίες τους, είδαν από πρώτο χέρι το πρόσωπο και τις τραγικές συνέπειες του φασισμού στη χώρα μας.
Το μήνυμα της εδώ παρουσίας τους συνοψίζεται στους στίχους του Φώντα Λάδη: «oι μάσκες του με τον καιρό αλλάζουν, μα όχι και το μίσος του για μένα». Σε όποια χώρα κι αν δραστηριοποιείται ο φασισμός, είτε φορεί τη μάσκα και τον μανδύα της Χρυσής Αυγής, είτε του ΕΛΑΜ ή των «Αδελφών της Ιταλίας», το πραγματικό πρόσωπο του είναι ένα – αυτό του μίσους και του αίματος. Την ίδια ώρα, ανεξαρτήτως χώρας, το δικό μας καθήκον είναι κι αυτό ένα: πολιτική απομόνωση του και ολοκληρωτικό τσάκισμά του.
Εξ αφορμής της παρουσίας των γονιών του Παύλου στην Κύπρο, η εφημερίδα μας απευθύνθηκε στην ηρωίδα μάνα, Μάγδα, προκειμένου να μας αποτυπώσει τα συμπεράσματα και τα μηνύματα της εμπειρίας της από τη χώρα μας.
«Ν»: Στην Κύπρο επισκεφθήκατε πάρα πολλά σημεία και χώρους, έντονης ιστορικής αναφοράς και σημασίας για την Αριστερά και το Λαϊκό Κίνημα της Κύπρου: μεταξύ άλλων, το μνημείο των Παπαλάζαρων, το μνημείο Καβάζογλου-Μισιαούλη και την πράσινη γραμμή. Ποιες είναι οι πρώτες σκέψεις που σας ήρθαν στο μυαλό;
Οι πρώτες σκέψεις που μου ήρθαν στο μυαλό όταν επισκέφθηκα αυτά τα σημεία ήταν έντονες. Πρόκειται για τόπους μνήμης και θυσίας. Σε κάνουν να αναλογιστείς πόσο ακριβά πλήρωσαν κάποιοι άνθρωποι το ότι πίστεψαν σε αξίες και ιδανικά, όπως η δικαιοσύνη και η ελευθερία. Νιώθεις συγκίνηση και εκτίμηση για τη στάση ζωής τους αλλά και λύπη γιατί ακόμη και σήμερα, τόσα χρόνια μετά, το μίσος και ο φασισμός επανεμφανίζονται, έστω και με άλλες μορφές. Κι εκεί καταλαβαίνεις πως έχεις ευθύνη. Να παίρνεις θέση. Γιατί η σιωπή απέναντι στο άδικο είναι συνενοχή και αυτό είναι, ίσως, το πιο σημαντικό: να μη μένουμε σιωπηλοί.
«Ν»: Η Χρυσή Αυγή δεν υπάρχει πλέον στο προσκήνιο, τουλάχιστον όπως την γνωρίσαμε, ο φασισμός και οι εκφραστές του όμως, είναι ακόμη εδώ. Πόση επίδραση έχουν μέσα στην ελληνική κοινωνία και πόσο επικίνδυνοι είναι;
Αν και η Χρυσή Αυγή δεν υπάρχει πλέον ως κοινοβουλευτικό κόμμα, αυτό δεν σημαίνει ότι ο φασισμός έχει εξαλειφθεί από την ελληνική κοινωνία. Το μίσος, ο ρατσισμός και η βία συνεχίζουν να εκφράζονται, συχνά μέσα από νέες μορφές ή πρόσωπα. Η απουσία της Χρυσής Αυγής δεν σημαίνει πως έχουν εκλείψει οι αντιλήψεις των εκφραστών της ή οι ίδιοι οι εκφραστές της. Αντίθετα, η παρουσία ακραίων απόψεων δείχνει πως ο φασισμός παραμένει μια απειλή για την ελληνική κοινωνία.
«Ν»: Το παράρτημα της Χρυσής Αυγής στην Κύπρο, το ΕΛΑΜ, βρίσκεται σε πορεία ανόδου συνοδευόμενη από φτιασιδώματα και μια έντονη προσπάθεια να προβάλουν ένα «διαφορετικό προσωπείο». Μιλώντας με έναν άνθρωπο που έζησε το τέρας του φασισμού με τον χειρότερο δυνατό τρόπο, ποιο είναι το μήνυμα σας στην κυπριακή κοινωνία;
Το μήνυμά μου προς την κυπριακή κοινωνία είναι απλό: Μην τους πιστεύετε. Ο φασισμός δεν αλλάζει. Το ΕΛΑΜ μπορεί να προσπαθεί να δείξει κάτι πιο ήπιο αλλά είναι ίδιας ιδεολογίας με αυτούς που δολοφόνησαν τον Παύλο. Στην Κύπρο, μια πατρίδα που έχει βιώσει τις τραγικές συνέπειες του φασισμού και της διχόνοιας, το να ανεβαίνουν τέτοιες δυνάμεις είναι απειλή. Δεν πρέπει να συνηθίσουμε το φασισμό, ούτε να τον αφήσουμε να μπει στα σπίτια μας, στις γειτονιές μας. Η μνήμη του Παύλου, η φωνή όλων όσων στάθηκαν απέναντι στον φασισμό, είναι για να μας ξυπνά και να μας υπενθυμίζει τη σημασία της αντίστασης.
«Ν»: Τι διδάσκει η στάση του Παύλου απέναντι στον φασισμό και με ποιο τρόπο μπορούμε σήμερα να τιμούμε, ουσιαστικά, όχι ως «απλή ενθύμηση», τη θυσία του;
Η στάση του Παύλου απέναντι στον φασισμό ήταν στάση ζωής. Δεν δίστασε, δεν φοβήθηκε. Ήξερε τι πίστευε και το υπερασπίστηκε μέχρι το τέλος. Ήταν παιδί με αξίες. Mε τα λόγια του, με τα τραγούδια του, στάθηκε όρθιος απέναντι στο φασισμό. Κι εγώ, ως μάνα του, δεν θέλω να τον θυμούνται μόνο σαν ένα όνομα. Η θυσία του δεν ήταν για να τον λυπούνται. Ήταν για να ξυπνήσουν, να σταθούν κι εκείνοι όρθιοι. Σήμερα τον τιμούν, όταν δε φοβούνται να μιλήσουν, όταν βλέπουν το άδικο και αντιδρούν, όταν δε μένουν αμέτοχοι. Ο Παύλος ζει όπου σπάει ο φασισμός.
