Τρεις μήνες μετά τις βαρύγδουπες δηλώσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας για την ικανοποίηση του αποτελέσματος της άτυπης διευρυμένης συνάντησης για το Κυπριακό στη Γενεύη, ακόμη προσπαθούμε να σφυγμομετρήσουμε την κατάσταση, ενώ ταυτόχρονα πλησιάζουμε στην επόμενη άτυπη πενταμερή που αναμένεται να πραγματοποιηθεί τον Ιούλη, χωρίς ουσιαστική πρόοδο επί της ουσίας.

 

Μεμονωμένη πρόοδος

Παρά το θετικό της αναβίωσης των συνομιλιών, η πρόοδος που ακολούθησε την άτυπη διευρυμένη συνάντηση στη Γενεύη που πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Μάρτη, είναι περιορισμένη. Υπενθυμίζεται πως στη συνάντηση αποφασίστηκε το άνοιγμα τεσσάρων σημείων διέλευσης, η σύσταση τεχνικής επιτροπής για τη νεολαία, πρωτοβουλία για το περιβάλλον και την κλιματική κρίση, η παραγωγική ηλιακής ενέργειας στη νεκρή ζώνη και αποκατάσταση νεκροταφείων, με στόχο την οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο πλευρών.

 

Στην πρώτη συνάντηση των δύο ηγετών στην Κύπρο μετά τη Γενεύη, η στασιμότητα που θα ακολουθούσε ήταν ήδη ορατή, λόγω και της στάσης της τουρκοκυπριακής πλευράς, παρά τα μικρά βήματα προόδου, όπως την απόφαση για σύσταση της Τεχνικής Επιτροπής Νεολαίας, που διορίστηκε δύο εβδομάδες αργότερα και σειρά άλλων διαγγελμάτων.

 

Η παράνομη επίσκεψη Ερντογάν στα κατεχόμενα

Αυτό που συνέβαλε στο να δυναμιτιστεί η κατάσταση, για ακόμη μια φορά, στο νησί ήταν η έντονη αντίδραση των τουρκοκυπριακών συντεχνιών, κομμάτων και οργανώσεων για την απόφαση του «Υπουργικού Συμβουλίου» στα κατεχόμενα, να επιτρέψει με «κανονισμό» σε κορίτσια να φορούν χιτζάμπ στα σχολεία, γεγονός που αντιτίθεται στην κοσμική αντίληψη των Τουρκοκυπρίων για την παιδεία.

 

Μετά από μια μεγαλειώδη πορεία και δύο εβδομάδες συνεχών κινητοποιήσεων, στα κατεχόμενα σχηματίστηκε ένα ευρύ μέτωπο και κίνημα οργανώσεων και κομμάτων διαφόρων πολιτικών «αποχρώσεων», το οποίο παράλληλα με το αίτημα για απόσυρση του κανονισμού για την μαντίλα, προωθούσε και σειρά άλλων πολιτικών και κοινωνικοοικονομικών αιτημάτων.

 

Η κλιμάκωση αυτού του κινήματος και η γενική απεργία που κηρύχτηκε, συνέπεσε με την παράνομη επίσκεψη του Προέδρου της Τουρκικής Δημοκρατίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στα κατεχόμενα με αφορμή τα εγκαίνια του νέου «προεδρικού συγκροτήματος» στην κατεχόμενη Λευκωσία, που πραγματοποιήθηκε στις 3 του Μάη.

 

Και… εκεί ξεκίνησε το «σόου» μέσα από δύο αντιφατικές εικόνες. Από τη μια, με οργανωμένα λεωφορεία να μεταφέρονται μάζες κόσμου στο «προεδρικό» για να παρακολουθήσουν την τελετή των εγκαινίων και από την άλλη, μέσα στη βροχή, μια μικρή ομάδα Τουρκοκύπριων ακτιβιστών σε κυκλικό κόμβο, κοντά στο νέο «προεδρικό» συγκρότημα, να οργανώνει διαμαρτυρία εναντίον της παράνομης επίσκεψης του Τούρκου Προέδρου. Έξι από αυτούς συλλήφθηκαν και μεταφέρθηκαν στο «αστυνομικό τμήμα», ενώ αφέθηκαν ελεύθεροι λίγες ώρες μετά, προκαλώντας αντιδράσεις από τουρκοκυπριακά κόμματα και οργανώσεις.

 

Το ΑΚΕΛ αντέδρασε, καταδικάζοντας την παράνομη επίσκεψη του Τούρκου Προέδρου, σημείωσε πως «προφανής στόχος της κατοχικής δύναμης είναι να προωθήσει περαιτέρω τα σχέδια της για εμπέδωση της διχοτόμησης της πατρίδας μας, πλήρη οικονομικοπολιτική ενσωμάτωση των κατεχομένων και πολιτισμική αφομοίωση της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Δεν είναι επίσης τυχαίο ότι η επίσκεψη Ερντογάν πραγματοποιείται μέσα στο κλίμα έντονης αντίδρασης από πλευράς Τουρκοκυπρίων στην ισλαμική ατζέντα που προωθεί η τουρκική κυβέρνηση στα κατεχόμενα.»

 

«Δείξε μου τους φίλους σου, να σου πω ποιος είσαι»

Την επόμενη μέρα της παράνομης επίσκεψης του Ερντογάν στα κατεχόμενα, στις 4 Μαΐου, πραγματοποιήθηκε και η επίσκεψη του Προέδρου της Δημοκρατίας στο Ισραήλ, στην οποία ο Νίκος Χριστοδουλίδης συνάντησε τον καταζητούμενο εγκληματία πολέμου – σύμφωνα με απόφαση του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου – Βενιαμίν Νετανιάχου, εκθέτοντας την χώρα και τον λαό μας, πλήττοντας παράλληλα την αξιοπιστία της Κυπριακής Δημοκρατίας.

 

Η συνάντηση αυτή προκάλεσε την αντίδραση της κοινής γνώμης, με αποτέλεσμα την Παρασκευή, 2 Μαΐου, να πραγματοποιηθεί εκδήλωση διαμαρτυρίας από σειρά φιλειρηνικών οργανώσεων και κόσμου, συμπεριλαμβανομένης και της ΕΔΟΝ. Σε ανακοίνωση της, η οργάνωση μας καταδίκασε την επίσκεψη του Προέδρου της Δημοκρατίας και τόνισε πως «η επίσκεψη του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας συνιστά πρόκληση σε βάρος των Παλαιστινίων και των λαών της περιοχής που βιώνουν τη βαρβαρότητα της πολεμικής μηχανής του Ισραήλ. Συνιστά επίσης υπονόμευση της ουσίας των αποφάσεων του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, το οποίο έχει κηρύξει τον Νετανιάχου ένοχο για μία σειρά εγκλημάτων πολέμου, που είχαν ως αποτέλεσμα το θάνατο χιλιάδων Παλαιστινίων, ανάμεσα τους χιλιάδες άμαχοι και παιδιά.»

 

Απουσία σταθερής προόδου

Παρά την κινητικότητα που σημειώνεται τους τελευταίους μήνες στο Κυπριακό, απουσιάζει η όποια ουσιαστική πρόοδος στις συνομιλίες που θα οδηγήσει στη διάρρηξη του αδιεξόδου και στην επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, ταυτόχρονα με τη δημιουργία κλίματος στην κοινωνία που να ευνοεί τη λύση του Κυπριακού στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου λύσης.

 

Η υλοποίηση μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης «με το σταγονόμετρο», ο διορισμός προσωπικών απεσταλμένων του ΟΗΕ και της Προέδρου της Κομισιόν αντίστοιχα, παρά τα επικοινωνιακά τεχνάσματα της κυβέρνησης να παρουσιαστούν ως επιτυχίες του «μετρ» της διπλωματίας, Νίκου Χριστοδουλίδη, φαίνεται να μην αποτελούν την πυξίδα που θα οδηγήσει σε επιθυμητά αποτελέσματα, ενώ ταυτόχρονα η τουρκοκυπριακή ηγεσία επιμένει να ροκανίζει το χρόνο με συνθήματα όπως το «yavaş yavaş» (σιγά-σιγά).

 

 

Καλλής Αντούνας

Επικεφαλής Γραφείου Επαναπροσέγγισης Κ.Σ. ΕΔΟΝ