Είναι βράδυ, κάπου στα μέσα του Δεκέμβρη. Βλέποντας αποσπασματικά για δεύτερη φορά ορισμένα επεισόδια της θρυλικής ιατρικής σειράς «House», με τον γνωστό αντικοινωνικό και ιδιοφυή Γκρέκορι Χάουζ, η ηλεκτρονική πλατφόρμα Netflix -ή αν προτιμάτε, ο αλγόριθμός της- αποφασίζει να μου προτείνει τη σειρά «Ο ειδικευόμενος».

 

Έτσι, λίγο πριν φύγει το 2024, γνωρίζω τον τηλεοπτικό Δρ. Κόνραντ Χόκινς, τη νοσοκόμα Νικολέτ Νέβιν, τον Πραβές και κάμποσους άλλους. Ο Δρ. Κόνραντ Χόκινς, ένας ταλαντούχος και δυναμικός γιατρός ο οποίος δε διστάζει να παραβιάσει κανόνες για το γενικό καλό και την προστασία των ασθενών του, μαζί με την ομάδα του, δίνοντας τον δύσκολο αγώνα των γιατρών και των νοσηλευτών, εξερευνούν και παρουσιάζουν τα σαθρά παρασκήνια του αμερικάνικου ιατρικού συστήματος, αποκαλύπτοντας τα βρώμικα παιχνίδια ασφαλιστικών εταιρειών, φαρμακοβιομηχανιών και διοικήσεων νοσοκομείων.

 

Δεν είναι από τις πιο πολυσυζητημένες σειρές και αυτό είναι γεγονός, όσο κι αν για όσους την έχουμε δει μας φέρνει απορία. Χωρίς να θέλουμε να γίνουμε κριτές τηλεοπτικών σειρών, η σειρά αυτή προσφέρει μια ισορροπία μεταξύ έντονων ιατρικών περιστατικών και των προσωπικών ιστοριών των χαρακτήρων, δημιουργώντας μια συναισθηματική σύνδεση με το κοινό. Το πιο βασικό όμως, εκείνο που μας οδήγησε στη συγγραφή του παρόντος άρθρου, είναι πως μέσα από τη ροή της σειράς αναδεικνύεται η σημασία της ηθικής και της αφοσίωσης στο επάγγελμα της ιατρικής. Ταυτόχρονα, παρουσιάζει τη διαφθορά, την αισχροκέρδεια και την εκμετάλλευση που δομικά υπάρχουν στο αμερικάνικο σύστημα υγείας.

 

Οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής έχουν αυτό που ακούμε συχνά να λένε διάφοροι, εκ δεξιών, για πολυασφαλιστικό σύστημα υγείας, σε αντίθεση με το μονοασφαλιστικό σύστημα, όπως το ΓΕΣΥ, που εξασφαλίζει ισότιμη πρόσβαση σε όλους τους πολίτες. Στην Αμερική οι ασθενείς έχουν πρόσβαση στο σύστημα υγείας αναλόγως του ποσού που πληρώνουν στις ασφαλιστικές εταιρείες και τί ποσά και ποιες ασθένειες καλύπτουν. Υπολογίζεται πως πέραν των 25 εκατομμυρίων Αμερικανών είναι ανασφάλιστοι και 85 εκατομμύρια Αμερικανοί αντιμετωπίζουν υψηλά κόστη για τις ιατρικές υπηρεσίες (περίπου το 25% του πληθυσμού).

 

Τα παραδείγματα που δείχνουν το σάπιο του αμερικάνικου συστήματος υγείας είναι δεκάδες. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα που προβάλλεται και στη σειρά, είναι το να υπάρχουν πολυτελείς σουίτες -νοσοκομειακά δωμάτια- στα Νοσοκομεία, για τους πλούσιους, ενώ οι φτωχοί να συσσωρεύονται σε απλά κρεβάτια σε υποβαθμισμένα δωμάτια. Το πιο απάνθρωπο παράδειγμα είναι το να καταφθάνει ασθενής στα επείγοντα περιστατικά, ο οποίος χρήζει άμεσης περίθαλψης, να του την παρέχουν λόγω υποχρέωσης από τον νόμο Emergency Medical Treatment and Labor Act (EMTALA) και όταν σταθεροποιείται, να του κόβεται η πρόσβαση και η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Στη σειρά υπάρχει ο γιατρός Κόνραντ και η ομάδα του που τηλεοπτικά σπάζουν τους κανόνες και στέκονται ηθικά δίπλα στους ασθενείς. Στην πραγματικότητα όμως, όσοι γιατροί το επιχειρήσουν αυτό μόνοι, οι ποινές και οι τιμωρίες θα είναι εξοντωτικές γι’ αυτούς. Μόνο ο συλλογικός αγώνας ιατρικού προσωπικού και κοινωνίας για ριζική αλλαγή μπορεί να πετύχει!

 

Επιπλέον, στις πρώτες σεζόν της σειράς, παρουσιάζονται οι πρακτικές που ακολουθούν οι φαρμακευτικές εταιρείες και τα κόστη που συνεπάγονται. Δείχνει πώς οι φαρμακευτικές εταιρείες προωθούν συγκεκριμένα φάρμακα χωρίς τις απαραίτητες εξετάσεις και πώς η δομή της εργασίας τους και οι έρευνές τους συχνά καθορίζονται από την κερδοφορία. Επιπρόσθετα, φανερώνει πως επιτυγχάνεται ο σχηματισμός φαρμακευτικών καρτέλ και πώς δρουν για τον διαρκή απόλυτο έλεγχο τους.

 

Το τηλεοπτικό νοσοκομείο Chastain Park Memorial Hospital διαθέτει κορυφαία τεχνολογία και εξειδικευμένους επαγγελματίες. Τα ηλεκτρονικά αρχεία, η χρήση ρομποτικής ιατρικής, η τηλεϊατρική και η χρήση της τεχνικής νοημοσύνης είναι γεγονός. Το κύριο πρόβλημα έγκειται στο ότι, λόγω του συστήματος υγείας με μόνη προτεραιότητα το κέρδος, η χρήση του εξελιγμένου τεχνολογικού εξοπλισμού και της ειδικής γνώσης εφαρμόζεται μόνο σε όσους διαθέτουν ισχυρές ασφαλιστικές καλύψεις και οικονομικούς πόρους.

 

Εκείνο που είναι καθοριστικό στην εξέλιξη της σειράς, είναι η μετατροπή του Chastain Park Memorial Hospital από ιδιωτικό σε δημόσιο, με την αλλαγή αυτή να συνεπάγεται άλλες σημαντικές θετικές αλλαγές στην παροχή υγειονομικής φροντίδας στην πόλη της Ατλάντα. Ως δημόσιο νοσοκομείο, η προτεραιότητα δίνεται πλέον στην εξυπηρέτηση όλων των ασθενών ανεξαρτήτως οικονομικής κατάστασης, εξαλείφοντας τα εμπόδια πρόσβασης λόγω υψηλού κόστους και ασφαλιστικών παιχνιδιών. Η έμφαση στη φροντίδα, αντί για το κέρδος, ενισχύει την ποιότητα των υπηρεσιών και την ισότιμη μεταχείριση μετατρέποντας το νοσοκομείο σε παράδειγμα κοινωνικής ευθύνης, με ένα σύστημα που στηρίζει συνολικά την κοινωνία της Ατλάντα. Προφανώς, όλα αυτά γίνονται στον τηλεοπτικό – φανταστικό κόσμο. Η συσχέτιση τους, όμως, με την πραγματικότητα και η ρεαλιστική περιγραφή της πραγματικότητας, είναι αποκαλυπτική. Μόνο η δημόσια, καθολική και δωρεάν υγεία μπορεί να καλύψει πραγματικά τις ανάγκες όλης της κοινωνίας.

 

 

Αλέξανδρος Γερολατσίτης

Μέλος Κεντρικής Γραμματείας ΕΔΟΝ