Το 2025 αποτελεί χρονιά ορόσημο για την εφημερίδα «Νεολαία», το εκφραστικό όργανο του Κεντρικού Συμβουλίου της ΕΔΟΝ, καθώς συμπληρώνονται 65 χρόνια από την πρώτη έκδοσή της.

Μέσα σε αυτά τα 65 χρόνια, η «Νεολαία» κατάφερε να καθιερωθεί στη συνείδηση των μελών και φίλων της ΕΔΟΝ, του ΑΚΕΛ και των υπόλοιπων οργανώσεων του λαϊκού κινήματος, όχι ως μια τυπική εφημερίδα την οποία προμηθεύονται και μελετούν από κομματική υποχρέωση, αλλά ως ο μηνιαίος σύντροφος και το νεολαιίστικο κομματικό «φίλτρο» για την ανάγνωση ειδήσεων, την ενημέρωση, την εμβάθυνση στη μόρφωση και τη ψυχαγωγία. Έχει επίσης καθιερωθεί στη συνείδηση όλων όσοι έχουν συνεισφέρει στις σελίδες της, είτε μέσω συνεντεύξεων είτε μέσω απευθείας αρθρογραφίας -φορείς, θεσμοί και μεμονωμένα άτομα-, ως δημοκρατικό και συμπεριληπτικό βήμα προβολής θέσεων και δράσεων, ως πεδίο μεταφοράς απόψεων και γνώσεων.

 

Βεβαίως, η «Νεολαία» δεν θα έφτανε μέχρι τα μέσα της έκτης δεκαετίας της κυκλοφορίας της, ούτε θα διατηρούσε τον χαρακτήρα της έως σήμερα, εάν δεν έφερε από τα γεννοφάσκια της τη στάμπα του κομματικού -κατ’ αναλογία της Οργάνωσης- τύπου.

 

Υπόβαθρο και ρίζες

Σε ολόκληρη την ιστορία του παγκόσμιου κομμουνιστικού-εργατικού κινήματος, η έκδοση και διάδοση εκφραστικού οργάνου, αποτελούσε θεμελιώδες συστατικό στοιχείο κάθε μαζικοπολιτικής οργάνωσης ή κόμματος.

 

Αυτή η ιστορική διαπίστωση είχε επιβεβαιωθεί και στη δική μας περίπτωση, όταν η «Νεολαία» ξεκίνησε την κυκλοφορία της το 1960, ένα χρόνο μετά την ίδρυση της ΕΔΟΝ – εκδόθηκε, ακριβώς, για να αποτελέσει τα «πόδια» πάνω στα οποία η ΕΔΟΝ θα στήριζε την πολιτική, οργανωτική και ιδεολογική δουλειά της μέσα στην κυπριακή νεολαία.

 

Είναι πολύ σημαντικό ότι η «Νεολαία» έχει σχεδόν ταυτόσημη αρχή με την ΕΔΟΝ, αφού αυτό φανερώνει ότι η ύπαρξη της δεν προέκυψε «απλώς» στην πορεία. Είναι άλλη μια απόδειξη του πόσο καλά είχε εμπεδωθεί από δεκαετίες πριν, από την ίδρυση του Κομμουνιστικού Κόμματος Κύπρου και της Κομμουνιστικής Νεολαίας Κύπρου ακόμη, ότι ένα κομμουνιστικό κόμμα ή μια κομμουνιστική οργάνωση νεολαίας, είναι αδύνατο να υπάρχουν και να λειτουργούν ολοκληρωμένα, οργανικά και αποτελεσματικά, χωρίς την τακτική έκδοση ενός εκφραστικού οργάνου.

 

Εντοπίζουμε, λοιπόν, τις ρίζες των νεολαιίστικων εκφραστικών οργάνων μας το 1928, με τον «πρόγονο» της «Νεολαίας», το «Νέο Μπολσεβίκο». Η έκδοση του «Νέου Μπολσεβίκου» ήταν η πρώτη, βραχύβια απόπειρα των Κύπριων νεολαίων κομμουνιστών να επικοινωνήσουν σε έντυπη μορφή τις θέσεις τους. Εκδόθηκε μόνο δύο φορές, ως μονοσέλιδο παράρτημα του εκφραστικού οργάνου του Κομμουνιστικού Κόμματος Κύπρου, του «Νέου Ανθρώπου».

 

Μετά την απαγόρευση της κυκλοφορίας του «Νέου Μπολσεβίκου» που επέβαλε η βρετανική αποικιοκρατία, η ίδρυση της ΑΟΝ το 1941 επανέφερε την ανάγκη έκδοσης και κυκλοφορίας εκφραστικού οργάνου. Σε συνεννόηση με το περιοδικό «Πρωτοπόροι» που εξέδιδε το λαϊκό κίνημα στην Αμμόχωστο, από τις 29 Σεπτεμβρίου 1945 είχε γίνει το εκφραστικό όργανο της ΑΟΝ. Το περιοδικό είχε σύντομα μετονομαστεί σε «Πρωτοπόροι της Νέας Γενιάς» και κυκλοφορούσε κάθε δεκαπενθήμερο. Η δεύτερη προσπάθεια της ΑΟΝ να εκδώσει εκφραστικό όργανο είχε γίνει τον Απρίλη του 1951, με την έκδοση του μηνιαίου περιοδικού «Νέα Πολιτεία», η οποία διήρκησε έως το 1955.

 

Από τους πρώτους μήνες ίδρυσης της ΕΔΟΝ, βαδίζοντας στα βήματα των προκατόχων του, εκδίδεται ο «Τηλεγράφος» ο οποίος έγινε το εβδομαδιαίο εκφραστικό όργανο της Οργάνωσης, από τις 3 Οκτωβρίου 1959 μέχρι τις 23 Απριλίου 1960. Έπειτα από αλλαγές στην εμφάνιση και τη συχνότητα έκδοσης της, η εφημερίδα μετονομάστηκε λίγο καιρό μετά και μέσα στον ίδιο χρόνο, γεννήθηκε η «Νεολαία».

 

Ακολουθώντας το νήμα της ιστορίας, η «Νεολαία» υπηρετεί αδιάλειπτα τον ιδρυτικό ρόλο της ως σήμερα. Παρά τις  -υπαρκτές και παραδεκτές- αδυναμίες της, εξακολουθεί να διατηρεί τον χαρακτήρα του συλλογικού οργανωτή των γραμμών της ΕΔΟΝ, του συλλογικού προπαγανδιστή των θέσεων της και του συλλογικού διαφωτιστή των μελών και φίλων της οργάνωσης, στο γράμμα και το πνεύμα όσων έγραψε ο Λένιν το 1901 στο «Από πού ν’ αρχίσουμε».

 

Περιεχόμενο και μορφή της «Ν»

Την επιμέλεια της εφημερίδας σήμερα έχει η Συντακτική Επιτροπή, η οποία συνεδριάζει μηνιαίως. Η «Νεολαία» αποτελεί το μοναδικό εκφραστικό όργανο κυπριακής νεολαιίστικης οργάνωσης που εκδίδεται σε τακτική βάση.

 

Η «Νεολαία» κυκλοφορεί σε έντυπη μορφή κάθε πρώτη Κυριακή του μήνα, ως ένθετο, με την εφημερίδα Χαραυγή και στη συνέχεια αυτοτελώς, έναντι εισφοράς ενός ευρώ. Παράλληλα, αποστέλλεται ηλεκτρονικώς και ταχυδρομικώς στους συνδρομητές της, ενώ υπάρχει η δυνατότητα ανοικτής ανάγνωσης των προηγούμενων τευχών ηλεκτρονικά.

 

Η «Νεολαία» καλείται σήμερα να λειτουργήσει ως ένας εναλλακτικός, ποιοτικός τρόπος ενημέρωσης της πλατιάς μάζας της κυπριακής νεολαίας. Κυριότερος ρόλος της είναι να προσφέρει ενημέρωση στο αναγνωστικό κοινό της γύρω από θέματα της επικαιρότητας ή που απασχολούν τη νεολαία του τόπου, να μεταφέρει τις απόψεις και τις θέσεις της Οργάνωσης, να μεταλαμπαδεύσει τις αρχές του Μαρξισμού – Λενινισμού και να προσφέρει φακό ανάγνωσης της ιστορίας του λαϊκού κινήματος της Κύπρου, αλλά και του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος.

 

Το περιεχόμενό της χαρακτηρίζεται από την πλούσια και πολυδιάστατη θεματολογία της, αφού περιλαμβάνει παρουσίαση και ανάλυση επίκαιρων ζητημάτων, άρθρα ιδεολογικοπολιτικού χαρακτήρα και ιστορικού περιεχομένου, παρουσίαση της δράσης των τμημάτων της Οργάνωσης, πολιτιστικές προτάσεις και άλλα. Σε κάθε τεύχος υπάρχουν σταθερές και κυμαινόμενες στήλες, ενώ τα τελευταία χρόνια καθιερώθηκε η στήλη της «Επιστημονικής Άποψης» στην οποία φιλοξενούνται άρθρα νέων επιστημόνων, οι οποίοι/ες δεν αποτελούν απαραίτητα μέλη της Οργάνωσης.

 

Ο ρόλος και η σημασία μας σήμερα

Το πολυσχιδές έργο που παράγεται από τη Συντακτική Επιτροπή της «Νεολαίας», τους συνεργάτες της και όλους όσοι αρθρογραφούν σήμερα, 65 χρόνια μετά την πρώτη κυκλοφορία της, τεκμηριώνει μια πραγματικότητα: όσο πιο συμμετοχικό, όσο πιο «κοινωνικό» είναι το εκφραστικό όργανο μας, τόσο πιο ποιοτικό είναι το αποτέλεσμα και πιο επιθυμητά είναι τα οργανωτικά και πολιτικά οφέλη για την Οργάνωση από τη διάδοσή του.

 

Αντιλαμβανόμενοι, ακριβώς, αυτή την πραγματικότητα, είναι καθήκον όλων μας να εντείνουμε την αξιοποίηση της «Νεολαίας», ως εργαλείο μεταφοράς των θέσεων μας – να μην είναι μόνο κατ’ όνομα αλλά κι επί της ουσίας, το εκφραστικό όργανο της ΕΔΟΝ. Η εμπειρία αποδεικνύει ότι η αξιοποίηση και διάδοση της, συνεισφέρει τα μέγιστα στη δουλειά μας: θωρακίζει πρώτα και κύρια εμάς με επιχειρήματα, πλαταίνει και βαθαίνει τη σκέψη μας, παρακινεί τη συζήτηση εντός -μα κυρίως- εκτός Οργάνωσης, μετατρέπει την ευκαιριακή επαφή σε άμεσο και προσωπικό δεσμό, μας επιτρέπει να καταπιαστούμε από ένα άρθρο, μια ατάκα ή έναν τίτλο για να επικοινωνήσουμε με άτομα ποικίλου μορφωτικού, πολιτικού ή κοινωνικού επιπέδου και ενδιαφέροντος. Έχει διαπιστωθεί ότι, η διάδοση της «Νεολαίας» και η συνεπακόλουθη επαφή μας με τον κόσμο, δεν έχει «ταβάνι». Όσο διακινείται, αγοράζεται. Όσο αξιοποιείται, επιφέρει.

 

Αυτό είναι και η απάντηση στις σύγχρονες προκλήσεις και τις λογικές ανησυχίες που εκφράζουν σύντροφοι, διερωτώμενοι ποιος είναι ο ρόλος «της εφημερίδας»  στον κόσμο των νέων τεχνολογιών και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, το 2024: δεν αρκεί μια καλή διαδικτυακή καμπάνια για να μεταφέρουμε τις θέσεις μας, δεν αρκεί η απλή ηλεκτρονική αποστολή του τεύχους της «Νεολαίας» στους συνδρομητές της. Πρέπει να συναντηθούμε με τον κόσμο προσωπικά και να μιλήσουμε μαζί του, πρέπει να τον ακούσουμε και να διατηρήσουμε την επαφή με τις μάζες.

 

Ταυτόχρονα έχουμε υποχρέωση, πρωτίστως ως στελέχη της ΕΔΟΝ, να αντιληφθούμε τη «Νεολαία» ως δικό μας κτήμα. Αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, πρέπει να παραδεχτούμε τη διαπίστωση που μαρτυρεί ότι η «Νεολαία», δυστυχώς, καταγράφει όχι επιθυμητή αναγνωσιμότητα και αναγνωρισιμότητα εντός των μελών και στελεχών της Οργάνωσης. Αυτό καλούμαστε να το αντιστρέψουμε και να κάνουμε κάθε σύντροφο και συντρόφισσα να νοιώσει την εφημερίδα μας ως κτήμα του, ως υπόθεση δική του.

 

Η Συντακτική Επιτροπή της «Νεολαίας» θα είναι λειψή και αποκομμένη, εάν δεν υποστηρίζεται από όλο και περισσότερα μυαλά. Η εθελοντική συμμετοχή όσων συνεισφέρουν στη σύνταξη και έκδοση της εφημερίδας, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει την πλατιά συμμετοχικότητα και τη συλλογική γνώση. Η «Νεολαία» ανήκει στα κεντρικά και στα επαρχιακά βοηθητικά γραφεία της Οργάνωσης, ανήκει στις τοπικές και στις επαρχιακές οργανώσεις. Ανήκει σε όλους και όλες που μπορούν να προτείνουν θεματικές, να αναπτύξουν άρθρα, να προβούν σε κάθε μορφής εισηγήσεις και κριτική, η οποία θα βοηθά στην παραπέρα βελτίωση της εφημερίδας μας.

 

Κάθε μέλος της Οργάνωσης είναι εν δυνάμει ένας αρθρογράφος και ένας συνεργάτης της «Νεολαίας», λόγω της άμεσης έκθεσης και της εμπλοκής του σε γεγονότα της καθημερινότητας, λόγω των γνώσεων και των εμπειριών του. Κάθε ένας και κάθε μία από εμάς, μπορεί να εμπλουτίσει τα φύλλα της «Νεολαίας», να μεταφέρει τη δική μας ταξική-ιδεολογική σκοπιά γύρω από πτυχές της ιστορίας και της επικαιρότητας, να δημιουργήσει ερεθίσματα για εμβάθυνση και περαιτέρω αναζήτηση, να αμφισβητήσει και να παροτρύνει.

 

Είχε αναφέρει σχετικά -και πάλι- ο Λένιν το 1904, σε γράμμα του ως απάντηση προς τον σύντροφο του και μέλος του ΣΔΕΚΡ, Α. Σνέγιερσον: «Ζητάμε από όλους να συνεισφέρουν [στην εφημερίδα μας] και ιδιαίτερα τους εργαζόμενους. Δώστε στους εργαζόμενους την ευκαιρία να γράψουν ευρέως για την εφημερίδα μας, να γράψουν για τα πάντα σχεδόν, να γράψουν όσο το δυνατόν περισσότερα για την καθημερινή ζωή τους, τα ενδιαφέροντα και τη δουλειά τους».

 

 

Στυλιανός Ιωάννου

Επικεφαλής Συντακτικής Επιτροπής «Ν»