Στις 30 Ιουνίου και στις 7 Ιουλίου 2024 διεξήχθησαν οι δύο γύροι των πρόωρων γαλλικών εκλογών για την εκλογή των 577 μελών της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης. Οι δύο γύροι είχαν διαφορετικό απόηχο.
Ο πρώτος γύρος στιγματίστηκε από την -προμηνυόμενη- επικράτηση της Εθνικής Συσπείρωσης της Μαρίν Λε Πεν, κάνοντας κάτι περισσότερο από ορατό τον κίνδυνο να ανέλθει στην εξουσία η ακροδεξιά. Τόσο οι -προ του πρώτου γύρου- εκλογικές προβλέψεις όσο και το ίδιο το αποτέλεσμα του, πυροδότησαν μια μεγάλη κινητικότητα σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο με στόχο να αποτραπεί η προοπτική της ανέλιξης της ακροδεξιάς στην εξουσία της χώρας. Αυτή η κινητικότητα έφερε ως αποτέλεσμα στον δεύτερο γύρο των εκλογών να αναδειχθεί πρώτο το Νέο Λαϊκό Μέτωπο – η συμμαχία Σοσιαλιστών, Οικολόγων, της Ανυπότακτης Γαλλίας και του Κομμουνιστικού Κόμματος που σχηματίστηκε μετά την προκήρυξη των εκλογών από τον Πρόεδρο Μακρόν στις 9 Ιουνίου.
Η εκλογική νίκη του Νέου Λαϊκού Μετώπου στον δευτέρου γύρο με 182 έδρες (έστω και χωρίς την εξασφάλιση απόλυτης πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση) είναι ένα σημαντικό αποτέλεσμα που πολλοί είδαν με ανακούφιση. Το αποτέλεσμα δεν είναι σημαντικό «επειδή ηττήθηκε η ακροδεξιά», όπως κάποιοι ισχυρίζονται.
Η προσέγγιση ότι η ακροδεξιά ηττήθηκε είναι λανθασμένη για δύο βασικούς λόγους: ο πρώτος είναι ότι η επιρροή της ακροδεξιάς στην κοινωνία και κατ’ επέκταση η εκλογική της δύναμη στον πρώτο γύρο ήταν 33%. Αυτό το ανησυχητικό ποσοστό δείχνει την επικίνδυνη και σταθερά ανοδική επιρροή της, η οποία επιβεβαιώθηκε και μια εβδομάδα μετά, ανεξαρτήτως ότι στον δεύτερο γύρο αναδείχθηκε σε τρίτη δύναμη – εξ αιτίας του εκλογικού συστήματος, σε συνδυασμό με την αξιοσημείωτη κινητοποίηση και συνεργασία των υπολοίπων δυνάμεων. Την ίδια στιγμή, τα σημάδια συντηρητικοποίησης -ακόμη και «εκφασισμού»- μέρους της κοινωνίας είναι διάχυτα, με ενδεικτικά παραδείγματα τις απειλείς κατά της ζωής ή και τις εκκλήσεις σε ακροδεξιά κοινωνικά δίκτυα για δολοφονίες συνδικαλιστών, δημοσιογράφων, δικηγόρων, εκδοτών εφημερίδων (όπως η L'Humanité και η La Marseillaise) και γενικώς, όσων αντιστέκονται στην ακροδεξιά επέλαση.
Ο δεύτερος λόγος είναι βαθύτερος και ουσιαστικότερος: οι γενεσιουργίες αιτίες που δημιουργούν και θρέφουν τον φασισμό όχι μόνο δεν έχουν εκλείψει, αλλά αντίθετα συνεχίζουν να υπάρχουν έχοντας πιο οξυμένα χαρακτηριστικά το επόμενο χρονικό διάστημα. Τα πολιτικά, κοινωνικά και οικονομικά δεδομένα που επικρατούν στην χώρα προμηνύουν μια μάλλον πολύ δύσκολη και ασταθή περίοδο, η οποία θα διατηρήσει σε μεγάλο βαθμό τη δυσχέρεια που ταλάνισε τον γαλλικό λαό κατά την αντιλαϊκή και αντεργατική διακυβέρνηση Μακρόν και ενδεχομένως να την εμβαθύνουν, ανεξάρτητα από τη σύνθεση της νέας κυβέρνησης. Αυτό με τη σειρά του προμηνύει περαιτέρω εκμετάλλευση της κατάστασης από την ακροδεξιά ρητορική.
Η επόμενη μέρα λοιπόν, μόνο εύκολη δεν θα είναι. Οι δυνάμεις που συσπειρώθηκαν εκλογικά για να αποτραπεί προσωρινά η άνοδος της Λε Πέν στην εξουσία έχουν σημαντικές αντεγκλήσεις και διαφορετικές ιδεολογικοπολιτικές αφετηρίες, ενώ ακόμα περισσότερες αντεγκλήσεις και ανομοιογένειες έχει η εκλογική βάση που κινητοποιήθηκε, ανταποκρίθηκε και στήριξε τον προαναφερθέντα εκλογικό στόχο.
Ήδη, την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, πληροφορίες και δημοσιεύματα από την Γαλλία κάνουν λόγο για τους πρώτους ισχυρούς εσωτερικούς τριγμούς στις τάξεις του Μετώπου, με το ξέσπασμα κόντρας μεταξύ Σοσιαλιστών και Ανυπότακτης Γαλλίας. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε ποιες θα είναι οι εξελίξεις την στιγμή που διαβάζεται το άρθρο, αλλά το μόνο σίγουρο είναι πως ο εκλογικός συνασπισμός που στόχευσε και κατάφερε την αποτροπή της εκλογικής επικράτησης της ακροδεξιάς, μόνο ιδεολογικοπολιτικά ενιαίος και μονολιθικός, με ξεκάθαρο προσανατολισμό σε μια κατεύθυνση που να κτυπά τις γενεσιουργίες αιτίες της ανόδου της ακροδεξιάς δεν είναι.
Έχοντας κάνει όλες τις πιο πάνω βασικές διευκρινήσεις, πρέπει να σημειώσουμε ότι το αποτελέσματα είναι πολύ σημαντικό και ελπιδοφόρο καθώς αποτελεί ένδειξη αντιφασιστικών αντανακλαστικών, τα οποία δυστυχώς μόνο δεδομένα δεν είναι σε μια περίοδο όπου στην Ευρώπη ακροδεξιές -ακόμα και ανοικτά νεοφασιστικές- δυνάμεις κερδίζουν έδαφος.
Η ουσιαστική αντιμετώπιση της ακροδεξιάς μπορεί να γίνει μόνο από τον ίδιο τον γαλλικό λαό, ο οποίος οργανωμένα και ταξικά προσανατολισμένα μπορεί και οφείλει να μπει ανάχωμα απέναντι στην παλινόρθωση των φασιστικών ιδεολογημάτων-καθεστώτων, αλλά και στο σύστημα που τα γεννά και τα θρέφει για να αποτελέσουν εφεδρεία του.
Χωρίς αυταπάτες για τα όρια που μπορεί να έχει η συμμαχία του Νέου Λαϊκού Μετώπου, το πλαίσιο, τις συνθήκες και τις νομοτέλειες μέσα στις οποίες έχει επιτευχθεί αυτό το αποτέλεσμα, το αισιόδοξο συμπέρασμα που μπορούμε εν κατακλείδι να κρατήσουμε από το αποτέλεσμα των εκλογών, είναι ότι κερδήθηκε χρόνος στην Γαλλία ενόψει της πολύ δύσκολης συνέχειας στη μάχη ενάντια στην ακροδεξιά και τα ταξικά συμφέροντα που εξυπηρετεί.
Το ΑΚΕΛ με ανακοίνωσή του χαιρετίζει το αποτέλεσμα των γαλλικών εκλογών και τη βούληση του γαλλικού λαού να προστατεύσει τη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις κοινωνικές κατακτήσεις της χώρας του. Την ίδια ώρα, υπογραμμίζει ότι η μάχη της ακροδεξιάς είναι ταυτόχρονα μάχη κατά του συστήματος και των αιτιών που γεννούν και αναπαράγουν την ακροδεξιά και τα ιδεολογήματά της, κατά των πολιτικών που γιγαντώνουν τις ανισότητες και τη φτώχεια. (να μπει το QR)
Πέτρος Πέτρου
Συντακτική Επιτροπή «ν»